21 جىل بۇرىن 1997 جىلدىڭ 10 جەلتوقسانى كۇنى سول كەزدەگى اقمولا قالاسى رەسمي تۇردە ەلىمىزدىڭ ەلورداسى اتاندى.

1997 جىلدىڭ 10 جەلتوقسانىندا قر پرەزيدەنتى، ۇكىمەت پەن پارلامەنتتىڭ باسشىلارى قازاقستان استاناسى تۋرالى ەل حالقىنا جولدانعان ۇندەۋگە قول قويىپ، ول باسپاسوزدە جاريالاندى. وندا بايتاق ەلدىڭ ورتالىعىندا وسى كۇننەن باستاپ جانە عاسىرلار بويى حالىق تاعدىرى ءۇشىن تۇبەگەيلى ماڭىزدى شەشىمدەر قابىلداناتىنى ايتىلدى. سونداي-اق ءدال وسى كۇنى مەملەكەت باسشىسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ قالا اكىمى قىزمەتىنە ادىلبەك جاقسىبەكوۆتى تاعايىندادى.

تاريحقا ءسال شەگىنىس جاساساق، استانامىزدى الماتىدان سارىارقا تورىنە كوشىرۋ تۋرالى سىندارلى شەشىمدى 1994 جىلدىڭ 6 شىلدەسىندە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ جوعارعى كەڭەسى قابىلداعان بولاتىن.

سول ءبىر كۇنى پارلامەنتتىڭ سەسسياسىندا دەپۋتاتتار الدىندا ءسوز سويلەگەن ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ استانامىزدى الماتىدان رەسپۋبليكانىڭ ورتالىق ءوڭىرى اقمولاعا كوشىرۋدىڭ قيسىندىلىعىن اتاپ ءوتىپ، ەلوردانى تاڭداۋ 32 ولشەم بويىنشا جۇرگىزىلگەنىن تاپتىشتەپ دالەلدەپ بەرگەن ەدى. وسىدان كەيىن دەپۋتاتتار اراسىندا وتكەن تارتىستى پىكىرتالاستان كەيىن حالىق قالاۋلىلارى مەملەكەتتىك ىستە  جانە  شەتكەرى قالاعا كوشۋ ماسەلەسىندە جەكە باستىڭ مۇددەسىنە ورىن جوق ەكەندىگىن جەتە ءتۇسىنىپ، قايراتكەرلىك تانىتا ءبىلدى. ناتيجەسىندە جوعارعى كەڭەستىڭ «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى ن.ءا.نازارباەۆتىڭ مەملەكەت استاناسىن اقمولا قالاسىنا اۋىستىرۋ تۋرالى ۇسىنىسىنا كەلىسىم بەرىلسىن» دەگەن شەشىمى قابىلداندى. وسىلايشا ەلىمىزدىڭ ەگەمەن تاريحىنداعى ايتۋلى وقيعا جۇزەگە اسىرىلدى.

ال اراعا ەكى جىل سالىپ 1996 جىلدىڭ 6 شىلدەسىندە قازاقستان ۇكىمەتى «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ استاناسىن كوشىرۋ تۋرالى»  تاريحي قاۋلى قابىلدادى. ءبىر جىلدان كەيىن 1997 جىلدىڭ 20 قازانىندا قر پرەزيدەنتىنىڭ «اقمولا قالاسىن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ استاناسى دەپ جاريالاۋ تۋرالى» اسا ماڭىزدى جارلىعى جارىق كوردى. وسى قۇجاتقا سايكەس اقمولا قازاقستاننىڭ استاناسى قۇقىعىن 1997 جىلدىڭ 10 جەلتوقسانىنان باستاپ يەلەندى جانە جاڭا استانانىڭ رەسمي تۇساۋكەسەر تويى 1998 جىلدىڭ 10 ماۋسىمىنا بەلگىلەندى.

1997 جىلعى 8 قاراشادا اقمولانىڭ ورتالىعىندا جاڭا استاناعا باستى مەملەكەتتىك سيمۆولداردىڭ جەتكىزىلۋى سالتاناتتى جاعدايدا ءوتتى. وسى كۇندەرى جاڭا استاناعا پرەزيدەنت اكىمشىلىگى، ۇكىمەت، جەتەكشى مينيسترلىكتەر مەن ۆەدومستۆولار قىزمەتكەرلەرىنىڭ العاشقى توبى دا كەلدى. بۇل جايىندا ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ ءوزىنىڭ «ەۋرازيا جۇرەگىندەگى» دەگەن كىتابىندا: «مەن اقمولاعا كەتىپ بارا جاتقان پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنىڭ قىزمەتكەرلەرىنە اق جول تىلەدىم. ءوز سوزىمدە استانانى كوشىرۋدىڭ ءبىر ماڭىزدى قىرىنا توقتالدىم. استانانىڭ قونىس اۋدارۋىنا بايلانىستى ءىس جۇزىندە  بيلىكتىڭ ءوزىن رەفورمالاۋدىڭ جاڭا كەزەڭى باستالدى. جاڭا ەلوردادا مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەردىڭ تىڭ تولقىنىن قالىپتاستىراتىن بولامىز. بۇل جۇمىستى ورتالىق مەملەكەتتىك ورگاندار قىزمەتكەرلەرىنەن باستايمىز. باستاپقى كەزدە قيىنشىلىق بولمايتىنىنا كەپىلدىك بەرە المايتىنىمدى ايتتىم»، - دەپ جازعان ەدى.

بۇگىندە استانا حالىقارالىق ماڭىزى بار ءتۇرلى فورۋمدار، كونگرەستەر مەن وزگە دە ءىس-شارالار وتەتىن ەۋرازيا كەڭىستىگىنىڭ ورتالىعىنا اينالدى. ەلوردادا الەمدىك جانە ءداستۇرلى دىندەر ليدەرلەرىنىڭ سەزدەرى، استانا ەكونوميكالىق فورۋمى جانە وزگە دە ماڭىزدى حالىقارالىق وقيعالار تۇراقتى تۇردە ءوتىپ كەلەدى. استانادا ەقىۇ-نىڭ تاريحي ءسامميتى، شىۇ مەن يىۇ-نىڭ مەرەيتويلىق سامميتتەرى بولدى. 2011 جىلدىڭ باسىندا رەسپۋبليكانىڭ ەلورداسى VII قىسقى ازيا ويىندارىنىڭ قاتىسۋشىلارى مەن قوناقتارىن قابىلدادى. 2017 جىلى  «Eحرو-2017» حالىقارالىق كورمەسىن جوعارى دەڭگەيدە ۇيىمداستىردى.

قازىرگى ۋاقىتتا 1 ميلليوننان استام تۇرعىنى بار ەلوردا  «الماتى»، «سارىارقا»، «ەسىل» جانە «بايقوڭىر» اۋداندارىنان تۇرادى. 1999 جىلى يۋنەسكو شەشىمىمەن «الەم قالاسى» اتاعىن السا، 2000 جىلدان باستاپ استانالار مەن ءىرى قالالاردىڭ حالىقارالىق اسسامبلەياسىنىڭ مۇشەسى سانالادى.

وتكەن 21 جىل ىشىندە استانانىڭ ارحيتەكتۋرالىق كەلبەتى عانا ەمەس، باس قالانىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋ كورسەتكىشتەرى دە ادام تانىماستاي وزگەردى. ەلوردادا بيزنەس قانات جايىپ، قۇرىلىس سالاسى، قىزمەت كورسەتۋ، تاۋار اينالىمى مەن كولىك سالاسى قارقىندى تۇردە دامىدى. ماسەلەن، استانا قالالىق ستاتيستيكا دەپارتامەنتىنىڭ مالىمەتتەرىنە قاراعاندا، وسى جىلدار ارالىعىندا ەلوردا بيۋدجەتى 77,5 ەسەگە، 1997 جىلعى 6,4 ملرد تەڭگەدەن 2017 جىلى 496,1 ملرد تەڭگەگە وسكەن. جالپى ىشكى وڭىرلىك ءونىم 224 ەسەگە ءوسىپ، 1997 جىلى 25,7 ملرد تەڭگە بولسا، قازىرگى تاڭدا 5 ترلن تەڭگەگە جەتتى، بۇل كورسەتكىشتىڭ ءوزى جان باسىنا شاققانداعى جالپى رەسپۋبليكالىق كورسەتكىشتەن 2 ەسەگە ارتىق. ال ينۆەستيتسيانىڭ جىلدىق كولەمى 1997 جىلدان بەرى 50 ەسەگە ءوسىپ، 19,3 ملرد تەڭگەدەن 956,9 ملرد تەڭگەگە جەتىپ وتىر.

جالپى ايتقاندا، ءدال وسى 10 جەلتوقسان كۇنى ەگەمەن ەلىمىزدىڭ تاريحىندا، ەلباسىنىڭ تاعى ءبىر ستراتەگيالىق ماڭىزى زور يدەياسى جۇزەگە استى. قازاق حالقى تاۋەلسىزدىكتىڭ ارقاسىندا ءوز استاناسىن ءوزى تاڭداپ، ساياسي-اكىمشىلىك، مادەني-رۋحاني ورتالىعىن بەلگىلەدى. ال بۇگىنگى استانا وزگە وڭىرلەر بوي تۇزەيتىن قالا عانا ەمەس، ەل دامۋىنىڭ تىرەگىنە اينالدى.

Abai.kz