جەكسەنبى, 22 جەلتوقسان 2024
الاڭ 11773 32 پىكىر 31 قاڭتار, 2019 ساعات 12:26

ورالماندار قاشانعى وپىق جەيدى؟

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتىنە،

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇكىمەتىنە،

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پارلامەنت دەپۋتاتتارىنا

جانە قازاق حالقىنا!

بارىمىزگە ءمالىم، كەيىنگى جىلدارى قىتاي ەلىندەگى قانداستارىمىزدىڭ تاعدىرى تىم كۇردەلەنىپ كەتتى. تاۋەلسىزدىك العاننان بەرى قالىپتى دەڭگەيدە جۇمىس جاساپ كەلە جاتقان كوشى-قون ماسەلەسىندە اياق استىنان تۋىنداعان كەلەڭسىزدىكتەر سالدارىنان، ەكى ەل اراسىندا زاڭدى قۇجاتپەن جۇرگەن  ءبىر وتباسى مۇشەلەرىنىڭ ەكىگە ءبولىنىپ قالعانىن كوزىمىز كورىپ وتىر. بۇل ءىستىڭ ەكى ەلدىڭ دوستىق قارىم-قاتىناسى اياسىندا شەشىلۋى سونشالىق قيىن ماسەلە ەمەستىگى ايدان انىق.

بىراق، بۇل ءىس ءالى تولىق شەشىمىن تاپپاي وتىر. وسى ورايدا الەۋمەتتىك جەلىدە جاسىرىن اتپەن وتىراتىن ادامدار، دايەكتەلمەگەن اقپاراتتاردى، ءارتۇرلى وسەك-اياڭداردى ورىستەتىپ، قىتايداعى قازاق ماسەلەسىن شيلەنىستىرىپ وتقا ماي قۇيۋدا. ولاردىڭ اراسىندا قىتايدىڭ قۇپيا مەكەمەلەرىنە قىزمەت ەتەتىندەردىڭ دە بار ەكەندىگى كۇمانسىز. بۇدان ەلىمىزدىڭ تىنىشتىعىن ءبۇلدىرىپ، قىتايداعى قانداستارىمىزدىڭ جولىن جابۋدى كوزدەپ وتىرعان ارنايى كۇشتەردىڭ بار ەكەندىگىن تۇسىنۋگە بولادى. (بۇل ماسەلەمەن قۇزىرلى ورىندار اينالىسىپ، ەلىمىزدە ارەكەت ەتىپ وتىرعان جات نيەتتى توپتارعا توسقاۋىل قويۋعا ءتيىس.) كەيىنگى جىلدارى كوشى-قونعا بايلانىستى بوي كورسەتە باستاعان وسىنداي ايقاي-ۇيقايلار ەكى ەل اراسىنداعى ساياسي اxۋالعا دا ءوز سالقىنىن تيگىزگەندىگى كۇمانسىز.

سوعان وراي قىتايداعى قانداستارىمىز تاعدىرى بىردەن كۇردەلەنىپ كەتتى. ءبىز بۇعان بىردەن ءبىر جاۋاپتى قىتاي بيلىگى دەپ بىلەمىز. سونىمەن قاتار مۇنداي كەلەڭسىزدىكتەردىڭ تۋىنداۋىنا جەكەلەگەن تۇلعالار مەن كەيبىر قوعامدىق ۇيىمداردىڭ ساياسي ءمانى بار وسى كۇردەلى ماسەلەگە ورىنسىز، ءارى ساۋاتسىز ارالاسۋى دا سەبەپ بولۋدا. بالكىم نيەتتەرى دۇرىس تا شىعار. بىراق بۇل كوشەدە شەشىلەتىن ماسەلە ەمەس قوي. الايدا وسى نازىك ماسەلەنى كەيبىرەۋلەر وزدەرىنىڭ تۇسىنىك دەڭگەيىندە شەشكىسى كەلەدى. ال ونداي ساياسي ساۋاتسىزدىقتىڭ قاشان دا كەرى اسەرى بولاتىندىعى كۇمانسىز. سولاي بولا تۇرا بۇل ماسەلەدە ايرىقشا بەلسەندىلىك تانىتىپ جۇرگەن توپتار از ەمەس. سونداي قوعامدىق ۇيىمنىڭ ءبىرى – "اتاجۇرت ەرىكتىلەرى".

"اتاجۇرت ەرىكتىلەرى" قوعامدىق  ۇيىمنىڭ  اتقارعان جۇمىسىنان گورى داقپىرتى كوپ. ىشكى داۋ-دامايلارى دا ورالمانداردى جىك-جىككە بولگەنىن كوزىمىز كورىپ وتىر. ءبىر-ءبىرىن ورىنسىز قارالاۋ، عايباتتاۋ، وزدەرىنە تىلەۋلەس بولماعاندارعا كىنا ارتۋ بۇل ۇيىم تاراپىنان كۇن ساناپ ورىستەپ بارادى. سونىڭ سالدارىنان قازىر ورالماندار ءبىر-بىرىنە كۇدىكپەن قارايتىن، ال ورالماندار دەسە جەرگىلىكتى حالىقتىڭ كوڭىلىنە كۇدىك ۇيالايتىن جاعدايعا جەتتى. ال مۇنداي داۋ-دامايدىڭ مەملەكەتىمىز جۇرگىزىپ وتىرعان كوشى-قون ساياساتىنا كەرى اسەر ەتەرى كۇمانسىز. سوندىقتان كوشى-قون ماسەلەسىن قوعامدىق ۇيىمدار ەمەس، بيلىكتىڭ ءوزى شەشكەنى ءجون دەپ بىلەمىز.

جالپى ورالماندار ماسەلەسى كىم كورىنگەننىڭ وزدەرىنە ۇپاي جينايتىن جەرى ەمەس ەكەندىگىن كىمگە دە بولسىن ەسكەرتەمىز. بۇل – ۇلتتىق ماسەلە. سوندىقتان بۇل ماسەلەنى بيلىك نازارىنا ۇسىنۋ – ءبىزدىڭ بورىشىمىز.

م.شاحانوۆ،  قازاقستاننىڭ حالىق جازۋشىسى، «تۇركى تىلدەس حالىقتار اراسىنداعى  ەڭ ۇزدىك الەم اقىنى» سىيلىعىنىڭ يەگەرى، «تۇركى الەمى زيالىلار وداعىنىڭ» توراعاسى;

م.مىرزاحمەتوۆ، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور، قر مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى;

ع.قابىشۇلى، جازۋشى، حالىقارالىق «الاش» ادەبي سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى، قازاقستاننىڭ قۇرمەتتى ءجۋرناليسى;

ت.مەدەتبەك، اقىن، قر مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى;

س.باتىرشاۇلى، استانا قالالىق «مەملەكەتتiك تiل» رەسپۋبليكالىق قوعامدىق قوزعالىسىنىڭ توراعاسى، ەكونوميكا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور;

ا.سارىم، ساياساتتانۋشى; قوعام قايراتكەرى;

ك.امىربەك، ساتيريك، قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى;

ر.جۇمالى، ساياساتكەر، قوعام قايراتكەرى;

ءا.عالي، ساياساتتانۋشى، تاريح عىلىمدارىنىڭ دوكتورى;

م.تايجان، ساياساتتانۋشى; قوعام قايراتكەرى;

ە.تورەحانوۆ، جازۋشى، قوعام قايراتكەرى;

ق.ءبىلال، جازۋشى، قر مادەنيەت قايراتكەرى;

ج.كەنەباي، «تانىم» پىكىرسايىس كلۋبىنىڭ جەتەكشىسى;

س.ابىلداحانقىزى، جۋرناليست، «اقجۇنىس-استانا» جۋرنالىنىڭ باس رەداكتورى;

د.بابامۇراتوۆ، «بولاشاق» جاستار قوزعالىسىنىڭ توراعاسى;

م.قالىباي، زەينەتكەر;

ا.تەمىرباي، اقىن; «دارىن» جاستار سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى.

Abai.kz

32 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

46 - ءسوز

تيبەت قالاي تاۋەلسىزدىگىنەن ايىرىلدى؟

بەيسەنعازى ۇلىقبەك 1965