سەيسەنبى, 29 قازان 2024
جاڭالىقتار 2895 0 پىكىر 25 مامىر, 2011 ساعات 05:56

ساۋلە جانپەيىسوۆا: «باسىنىڭ قوسىلۋى قيىن حالىقپىز...»

جۋىردا قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى، ءانشى ساۋلە جانپەيىسوۆانىڭ «ساۋلە-سارىن» اتتى ەكى ءبولىمدى جەكە كونتسەرتى وتكەن بولاتىن. وسىعان وراي كەزدەسكەن بىزگە ول: «تاۋەلسىزدىگىمىزگە 20 جىل بولسا، كونسەرۆاتورياداعى حالىق ءانى كافەدراسىنىڭ قۇرىلعانىنا دا 25 جىل تولماق. وسىنشاما جىلدا قانشاما ونەر قايراتكەرلەرى ەڭبەگىن ءسىڭىردى. بىراق ءداستۇرلى ونەردىڭ مەملەكەتتىك دەڭگەيگە نەگە كوتەرىلمەۋىنە نە سەبەپ؟ تۇسىنبەيمىن... «حابار» ارناسىنان «تاڭعالماڭىز» اتتى باعدارلاما كورسەتىلۋشى ەدى عوي. بىراق بىزدە تاڭعالاتىن دۇنيەلەر كوپ»، - دەدى. ەندەشە، «سارسەنبىنىڭ ساتىندە» ايتقان ونەر جاناشىرىنىڭ اڭگىمەسىنە كوز جۇگىرتىڭىز...

- كەزەكتى ءان كەشىڭىزدى وتكىزىپ، كوڭىلىڭىز ءبىر مارقايىپ قالعان بولار؟

- ارينە! بۇل كەشتى مەن تاۋەلسىزدىكتىڭ 20 جىلدىعىنا ارنادىم. العاشقىدا ءداستۇرلى ونەرىمىزدى تاريحپەن بايلانىستىرا وتىرىپ، قازاعىمىزدىڭ باستان كەشكەن قيىن كەزەڭدەرىن جەتكىزسەم دەگەن ەدىم. بىراق رەجيسسەر بولات اتاباەۆ: «كەشەگى جەرىمىزگە كوز الارتىپ، بايلىعىمىزعا قىزىققان دۇشپاننان دا قاۋىپتىسى - بۇگىنگى جاھاندانۋ زامانىنداعى جاعداي. ويتكەنى جاستار مىلتىقسىز-اق جاۋلاپ العان داڭعازا مۋزىكاعا بىرتىندەپ ەنىپ بارادى»، - دەگەن پىكىر قوستى دا، جوسپارىم ەپتەپ وزگەردى. بىراق ويىمىزدى جەتكىزە الماي قالدىق...

- ول، بالكىم، كونتسەرتكە كەلگەن كورەرمەننىڭ ازدىعىنان شىعار. كەيدە ورىن تولتىرۋ ءۇشىن، ستۋدەنتتەردى جيىپ اكەلۋشى ەدى عوي...

جۋىردا قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى، ءانشى ساۋلە جانپەيىسوۆانىڭ «ساۋلە-سارىن» اتتى ەكى ءبولىمدى جەكە كونتسەرتى وتكەن بولاتىن. وسىعان وراي كەزدەسكەن بىزگە ول: «تاۋەلسىزدىگىمىزگە 20 جىل بولسا، كونسەرۆاتورياداعى حالىق ءانى كافەدراسىنىڭ قۇرىلعانىنا دا 25 جىل تولماق. وسىنشاما جىلدا قانشاما ونەر قايراتكەرلەرى ەڭبەگىن ءسىڭىردى. بىراق ءداستۇرلى ونەردىڭ مەملەكەتتىك دەڭگەيگە نەگە كوتەرىلمەۋىنە نە سەبەپ؟ تۇسىنبەيمىن... «حابار» ارناسىنان «تاڭعالماڭىز» اتتى باعدارلاما كورسەتىلۋشى ەدى عوي. بىراق بىزدە تاڭعالاتىن دۇنيەلەر كوپ»، - دەدى. ەندەشە، «سارسەنبىنىڭ ساتىندە» ايتقان ونەر جاناشىرىنىڭ اڭگىمەسىنە كوز جۇگىرتىڭىز...

- كەزەكتى ءان كەشىڭىزدى وتكىزىپ، كوڭىلىڭىز ءبىر مارقايىپ قالعان بولار؟

- ارينە! بۇل كەشتى مەن تاۋەلسىزدىكتىڭ 20 جىلدىعىنا ارنادىم. العاشقىدا ءداستۇرلى ونەرىمىزدى تاريحپەن بايلانىستىرا وتىرىپ، قازاعىمىزدىڭ باستان كەشكەن قيىن كەزەڭدەرىن جەتكىزسەم دەگەن ەدىم. بىراق رەجيسسەر بولات اتاباەۆ: «كەشەگى جەرىمىزگە كوز الارتىپ، بايلىعىمىزعا قىزىققان دۇشپاننان دا قاۋىپتىسى - بۇگىنگى جاھاندانۋ زامانىنداعى جاعداي. ويتكەنى جاستار مىلتىقسىز-اق جاۋلاپ العان داڭعازا مۋزىكاعا بىرتىندەپ ەنىپ بارادى»، - دەگەن پىكىر قوستى دا، جوسپارىم ەپتەپ وزگەردى. بىراق ويىمىزدى جەتكىزە الماي قالدىق...

- ول، بالكىم، كونتسەرتكە كەلگەن كورەرمەننىڭ ازدىعىنان شىعار. كەيدە ورىن تولتىرۋ ءۇشىن، ستۋدەنتتەردى جيىپ اكەلۋشى ەدى عوي...

- كەرىسىنشە، بۇدان دا از بولا ما دەپ ويلاپ ەدىم. ەشكىمدى كۇشتەپ اكەلىپ، جاساندىلىق جاساعىم كەلمەدى. كونتسەرتكە مەن ءۇشىن ەمەس، ناعىز قازاق ونەرىن سۇيەتىن كورەرمەندەر جينالدى. ءبىر تاڭدانارلىعى، ارحيتەكتۋرالىق ۋنيۆەرسيتەت مۇعالىمدەرىنىڭ: «ساۋلە جانپەيىسوۆا بيلەتىن كۇشتەپ ساتىپ جاتىر، بيلەت سونداي قىمبات»، - دەگەندەرىن ەستىدىم. بۇل قايدان شىققان ءسوز، تۇسىنبەدىم...

- قالاي ويلايسىز، مۇمكىن، تىڭدارمان ەستراداعا ەلىكتەپ، ءداستۇرلى ءاننىڭ ءمانىن ۇعىنا المايتىن دەڭگەيگە جەتكەن شىعار؟

- حالىق ءداستۇرلى ونەردى جاقسى كورگەنىمەن، ءدال ءوز بيىگىندە تۇيسىنە المايدى. ونىڭ قانشالىقتى ساف ونەر ەكەنىن كونتسەرتكە كەلىپ كورگەن ادامدار عانا ۇعىنىپ جاتادى. ويتكەنى بۇگىندە «ءبىر قۇمالاق ءبىر قارىن مايدى شىرىتەدى» دەگەندەي، نەبىر تالانتسىز انشىلەر ساحنادا ءجۇر. ارينە، ونەرگە اركىمنىڭ دە تالاسى بار عوي. بىراق ءوز مانىندە ايتا المايتىن ءانشىنى تىڭداعان ادام ءداستۇرلى ءان وسى ەكەن دەپ، قايتارا قۇلاق تۇرمەيدى. دەمەك، تالانتتىعا تالانتسىز ارالاسىپ كەتكەندىكتەن، ونەرىمىزدىڭ ءباسى كەمىپ بارا جاتىر. سەبەبى، ءوز جانرىنا قاتىسى جوق ءبيشى دە، كۇيشى دە، ءتىپتى بيلىكتەگىلەر دە ساحناعا شىعىپ ءان ايتىپ كەتتى. وسىندايدا ونەرىمىزدىڭ قادىرسىزدەنگەنىنە ۇيالاسىڭ، تومەندەگەنىنە قىنجىلاسىڭ.

- ايتىپ وتىرعانىڭىز «ەكى جۇلدىز» باعدارلاماسىنا قاتىستى دۇنيە سياقتى...

- ءيا، بىردە ءارتىس جاناتبەك بايتەكوۆ: «ومىردە قولىمنان كەلمەيتىن ءىس - ءان اي- تۋ»، - دەگەندە: «وندا ساعان «ەكى جۇلدىزعا» بارۋ كەرەك»، - دەگەن ەدىم. نەگە ەكەنى، الدە ادەيى ىستەي مە، «ەكى جۇلدىز» باعدارلاماسى ەش داۋىسى جوق ادامداردى تاۋىپ الادى. كەرىسىنشە، باسقا سالادا جۇرگەن داۋىسى بار ادامداردى نەگە تارتپايدى: مىنە، ءبىزدىڭ حالىقتىڭ ارقايسىسى ونەرلى دەپ ماقتاناتىنداي. ماسەلەن، كەيىنگى كەزدە ءجاميلا سەركەباەۆا دا ءان ايتىپ ءجۇر. ارينە، ول - جاقسى سكريپكاشى، مىقتى مۋزىكانت. بىراق ونىڭ «نۇرتۋعاننىڭ تەرمەسىن» ايتقانى كۇلكىمدى كەلتىرەدى. اركىم ءوزىنىڭ ورنىن ءبىلۋى كەرەك قوي. اللا تاعالانىڭ بەرگەن جولىمەن ءجۇرۋ كەرەك، بىرەۋدىڭ جولىنا جارماسىپ، تالاسىپ، ودان ەشتەنە ۇتپايمىز.

- تاۋەلسىزدىگىمىزگە 20 جىل بولسا دا، ءداستۇرلى ونەردىڭ ءوز بيىگىندە ناسيحاتتالماۋىن مەملەكەتتىڭ قامقورلىق جاساماۋىنان كورەتىندەر بار. بالكىم، سوزدەن ىسكە كوشەتىن مەزگىل جەتكەن شىعار، قالاي ويلايسىز؟

- ونەردى ناسيحاتتاۋ تەك انشىلەردىڭ قولىنان كەلمەيدى. ويتكەنى بىزگە رۋحاني كۇشپەن بىرگە، ماتەريالدىق كۇش تە وتە قاجەت. قازىرگىدەي ءبارى اقشامەن شەشىلەتىن زاماندا كونتسەرت وتكىزۋ دە وڭاي شارۋا ەمەس قوي. جاسىراتىن نەسى بار، مەن كونتسەرتىمدى بولات اتاباەۆتىڭ كومەگىمەن وتكىزدىم. ول كىسى بەدەلىن سالىپ، داۋرەن جۇماعاليەۆ دەگەن ازاماتقا ماعان كومەكتەسىپ، ونەرىمە قولداۋ كورسەتۋىن سۇرادى. ەگەر بۇل ازامات تا، اتاباەۆ تا، كونتسەرتكە قاتىسقان «سازگەن سازى» ءانسامبلى مۇشەلەرى دە، جەر-جەردەن كەلگەن شاكىرتتەرىم دە ەتكەن ەڭبەكتەرىنە، ايتقان اندەرىنە اقى سۇرايتىن بولسا، مەنىڭ وعان شامام جەتپەس. كونسەرۆاتوريادان الاتىن 100 مىڭ تەڭگە ايلىعىم ونىڭ قايسىسىنا جەتەدى؟ سوندىقتان كەشكە اتسالىسقان بارلىق ونەر جاناشىرلارىنا العىس ايتامىن.

- قاشان كورسەك، ونەرگە قاتىستى وتكىر ۇسىنىستارىڭىزدى ايتىپ جۇرەسىز. بىراق ناتيجە شامالى. «جالعىزدىڭ ءۇنى شىقپاس» دەيتىن حالىق ماتەلى وسىندايدا ەسكە تۇسەدى ەكەن...

- نەگىزى، ءبىز - قازاقتار باسىنىڭ قوسىلۋى قيىن حالىقپىز عوي. ايتەۋىر ارقايسىمىز وزىمىزشە ءبىر تۇلعامىز. باسىنا ءىس تۇسپەيىنشە، ەشكىمدى ەشكىم ويلامايدى. ءداستۇرلى ونەردە دە وسىلاي، باسىمىز قوسىلمايتىنى راس. وسىعان الاڭداپ، ءداستۇرلى ونەردى ناسيحاتتايتىن ورتالىق اشساق دەگەن يدەيانى ايتىپ تا ءجۇرمىز. بىراق ويىمىز ورتاق بولعانىمەن، ءسوزىمىز ءبىر جەردەن شىقپاي كەلەدى.

- بۇگىندە ءاندى جارنامالاۋ ءۇشىن دە، كونتسەرت وتكىزىپ، البوم شىعارۋ ءۇشىن دە پروديۋسەر كەرەك. بالكىم، ءداستۇرلى انشىلەرگە دە پروديۋسەر قاجەت شىعار؟

- پروديۋسەرلىك ورتالىق قۇرۋ - مەنىڭ دە ارمانىم. ول ءۇشىن كۇنى-ءتۇنى جۇمىس جاساۋ قولىمنان كەلەر ەدى. بىراق ۇستاز بولعان سوڭ، بالالاردى تاربيەلەۋ كەرەك. شەتقاقپايلانىپ جاتقان ءداستۇرلى ونەردىڭ شارىقتاۋىنا تامشىداي بولسىن ۇلەسىمدى قوسۋ - مىندەتىم، پارىزىم دەپ بىلەمىن. وسى جاعىنان كەلگەندە، پروديۋسەرلىككە ويىسۋ ءبىرشاما قيىندىق تۋعىزادى. بۇل ءىستى قولىنا الاتىن، ءداستۇرلى ونەرگە جانى اشيتىن ازاماتتار ازىرشە تابىلماي تۇر. سول جاعى ءبىزدى قينايدى. ءداستۇرلى ونەر كەرەمەت بايلىق قوي. بىراق سول بايلىعىمىزدى يگەرە الماي جاتقانىمىزعا ناليمىن. پروديۋسەرلىككە ەبى بار، ىڭعايى بار ادامدار ونەردىڭ دامۋىنا اتسالىسۋدان گورى، تويدا اسابا بولىپ جۇرگەندى ارتىق كورەتىندەي...

- ءداستۇرلى مۋزىكاعا اۋىلدىڭ، قازاقتىڭ قارابايىر دۇنيەسى عوي دەپ قارايتىن توقمەيىلسۋ بار. جالپى، ءداستۇرلى انمەن گاسترولگە شىعىپ تۇراسىزدار ما؟

- بىلتىر اتىراۋ جاققا باردىم. اۋىلدىڭ جاعدايى ءماز ەمەس. ونى كورىپ تۇرىپ، ءبىز قالاي اقىلى كونتسەرت قويامىز؟ اقشاسى از حالىق كەلگىسى، كورگىسى كەلەدى، ارينە. بىراق ەل جايىنا يىلسەك، انشىلەردىڭ جولىنا، جاتىن ورنىنا قاراجاتتى قايدان جينايمىز؟ كەزىندە مەملەكەت استىمىزعا كولىك دايىنداپ جىبەرەتىن ەل-ەلگە. اۋىلدا قوناق ءۇي بولماسا، ءبىزدى ءۇي-ۇيگە ءبولىپ الىپ كەتەتىن. وعان حالىق ۇيىمىزگە ونەرپازدار كەلدى دەپ، مارە-سارە بولاتىن. ال قازىرگى ۋاقىتتا وزدىگىمىزدەن بارىپ، كونتسەرت قويامىز دەسەك، وزىمىزگە ىڭعايسىز ەمەس پە؟ كەيىنگى كەزدە حالىققا كۇشتەپ بيلەت ساتۋعا تىيىم سالىنىپتى. بۇل دۇرىس تا شىعار. ەكىنشىدەن، ءاردايىم مەملەكەتتەن قولداۋ كۇتەتىنىمىزدىڭ سەبەبى -ءداستۇرلى ونەرىمىز حالىقتىڭ عاسىردان-عاسىرعا اۋىسقان مۇراسى. سول مۇرانىڭ جويىلىپ كەتپەۋىنە ارقايسىمىز مۇددەلىمىز. ويتكەنى ءداستۇرلى ونەردى ماتەريالدىق جاعداي ءبىر قىسسا، داڭعازا مۋزىكا ەكىنشى جاعىنان قىسپاققا الۋدا. قازاقتىڭ ءتول ونەرىنە قولداۋ كورسەتەتىن مەتسەناتتار دا جوق.

- مەتساناتتى بىلاي قويعاندا، بىزدە ءتول ونەرىمىزدى ناسيحاتتايتىن بىردە-ءبىر تەلارنا دا جوق ەمەس پە؟

- تەلەارنالار ءداستۇرلى ءان كەشتەرىنە كوڭىل بۇرمايدى. «قازاقستان» ارناسىندا كوبىرەك كورسەتۋشى ەدى، قازىر ول دا ءبىراز شەتتەتىپ قويدى. بالكىم، باسشىلىقتاعى ءورىستىلدى ادامدار ءداستۇرلى ونەردى تۇسىنبەيتىن دە شىعار. «قازانشىنىڭ ءوز ەركى، قايدان قۇلاق شىعارسا» دەگەننىڭ كەرى. ال كونتسەرتتەر الماتىدا از وتپەيدى، بىراق شالعايداعى حالىق ونى تەك تەلەديدار ارقىلى عانا كورەدى عوي. ارنايى باعدارلامالار بولماعاننان كەيىن، ءداستۇرلى ونەر حالىققا جەتپەي جاتىر.

- بىزدە قازاقتىڭ ءتول ونەرىن جان-تانىمەن تۇيسىنەتىن، وزدەرى دە سول ونەر ارقىلى تانىلعان اعا بۋىن وكىلدەرى از ەمەس. ءسىز ايتىپ وتىرعان تۇيتكىلدەر ولاردى مازالاماي ما، سوندا؟

- ءبىز ونەرگە ەڭبەگى سىڭگەن اعا-اپالارىمىزدى دەر كەزىندە پايدالانۋىمىز كەرەك. ونەردىڭ دامۋى ءۇشىن، تىڭ دۇنيەلەردىڭ تامىر الۋى ءۇشىن. ماسەلەن، مارقۇم قارشىعا احمەدياروۆ، قۇدايبەرگەن سۇلتانباەۆتار وزدەرىنىڭ ماقساتتارىن ىسكە اسىرا الماي كەتكەن سياقتى. ويتكەنى قارشىعا اعا 1000, 2000 دومبىراشىنىڭ باسىن قوسام دەگەندە، ودان نە شىعادى دەپ ءوزىمىز قارسى شىقتىق. ابايدىڭ: «ەتەك باستىم، كوپ كوردىم ەلدەن بىراق...» دەگەنىندەي، سول ءبىر ەتەككە جارماسۋشىلىق ءبىزدىڭ قازاقتان قالماي كەلە جاتىر عوي. ال قىتايدا 5 جاسار بالادان، 80-دەگى قارتتان قۇرالعان ون مىڭ قازاق ءبىر ۋاقىتتا، بىردەي دومبىرا تارتتى! سونداعى بال-بۇل جانعان جۇزدەرىنە قاراپ، توبەلەرى كوككە ەكى ەلى جەتپەي وتىرعانىن بايقادىم. قاراپ وتىرساق، مۇنىڭ تۇپكى ماقساتى - بىرلىككە ۇندەۋ. ويتكەنى بىرلىك بار جەردە تىرلىك بار. ال بىلتىر شىمكەنتكە تويعا باردىم. ەل اراسىندا دومبىرا تابىلار دەپ، ءبىر جولعا دومبىرامدى الماي شىققان ەدىم. بىراق سەنەسىز بە، دومبىرا اقىرى تابىلمادى.

قازىر ويلاسام، قارشىعا اعامىز دا «بەرەكەنىڭ بىرلىك ۇيالاعان جەردە» ەكەنىنە ۇندەپ، وسى دومبىرا ارقىلى حالىقتىڭ باسىن قوسقىسى كەلگەن ەكەن عوي. وكىنىشكە قاراي، 600-اق ادامنىڭ عانا باسىن قوسا الدى.

- ءسىزدىڭ ءداستۇرلى ءانشى ەكەنىڭىزدى بارشا قازاق بىلەدى. دەگەنمەن وسى كەشىڭىزدە ءسىزدىڭ دە ءانىڭىز ورىندالدى...

- ءيا، مارالتاي اقىننىڭ «الاتاۋ» دەگەن ولەڭىنە ءان جازىپ، كەشىمدە تۇساۋىن كەستىم. ارينە، مەن كومپوزيتور ەمەسپىن. بىراق كوكىرەكتەن ءبىر اۋەننىڭ لىقسىپ شىعاتىن كەزى بولادى ەكەن، كەيدە. ونداعى:

«الاتاۋ سەن دە عارىپ، مەن دە عارىپ،

كەلەمىز جۇرەككە مۇڭ تەڭدەپ الىپ،

الاتاۋ سەن دە بيىك مەن دە بيىك،

قوسىلساق، قوسىلعانداي شەرگە كۇيىك.

سەنى كۇن مەنى كۇنشىل مەنسىنبەيدى،

تۇرعان سوڭ تابانىمىز جەرگە ءتيىپ.

اقىن جوق، جەر بەتىندە مەن سياقتى،

تاۋ دا جوق بۇل عالامدا سەن سياقتى.

جادىراپ تۇرايىقشى، بەۋ الاتاۋ،

قازاسى، قايعىسى جوق ەل سياقتى»، - دەگەن سوزدەردى وقىپ، قاتتى تەبىرەندىم. وعان جۇرەكتەگى اۋەن قوسىلىپ، ادەمى ءان بولدى. ەل-جۇرتقا ۇناپ جاتىر. قانشالىق ومىرشەڭدىگىن، ارينە، حالىق بىلەدى.

- ايتپاقشى، سىزگە ءوز پىكىرىن، ۇسىنىسىن ايتۋعا باتا المايتىندار مىنەزىڭىزدىڭ قاتال ەكەنىن ايتادى...

- ءپرينتسيپشىل بولعانىممەن، جۇرەگى جۇمساق اداممىن. سىرت كەلبەتىمە، سويلەگەن سوزىمە قاراپ، كوبىنەسە مەنى قاتال مىنەزدى دەپ جاتادى. راس، مەن بەتكە تۋراسىن ايتقاندى جاقسى كورەم. كەيدە تۋراسىن ايتام دەپ، تۋعانىما دا جاقپايتىن كەزىم بولادى.

- ەندى تاقىرىپتان ءسال اۋىتقىساق، قوعامدا ءسىزدى قانداي ماسەلەلەر الاڭداتادى؟

- الاڭدايتىن تۇستار بىزدە جەتىپ ارتىلادى. بىرىنشىدەن، قازاق ءتىلى ءالى كۇنگە دەيىن ەڭسەسىن كوتەرە الماي كەلەدى. ەكىنشىسى - ءدىن. مەنى ويلاندىراتىنى، ءبىر عانا مۇسىلمان ءدىنىنىڭ ىشىندە بىرنەشە اعىمدا جۇرگەن جاستار بار. وسىدان 4-5 جىل بۇرىن ءبىزدىڭ كونسەرۆاتوريانىڭ جاستارى ءبىر-بىرىنە قارسى بولدى. ءبىرى ۋاھاب بولسا، ءبىرى زىكىر سالىپ، ءتىپتى ءبىز نە ىستەرىمىزدى بىلمەي قينالدىق. قازىر بەرگەن تاربيەنىڭ ارقاسى بولار، ءبىرشاما تۇزەلىپ قالدى. ۇشىنشىدەن، دەنساۋلىق سالاسى. جەدەل جاردەمدە گرادۋسنيك جوق، نە شپريتس تابىلمايدى.

ارينە، جاقسى جاقتارىمىز بار. ونى كورە ءبىلۋىمىز كەرەك. بىراق بارىمىزدى ەشكىم تارتىپ المايدى. كەمشىلىگىمىزدى تۇزەتۋگە تىرىسۋ كەرەك.

بىردە استانادا امىرە قاشاۋباەۆتىڭ اتىن تۋ ەتكەن انشىلەردىڭ دوداسى ءوتتى. بىراق ءۇش كۇنگە سوزىلعان دوداعا ءبىر زيالى ادام باسىن سۇققان جوق. سوعان نالىپ: «استانانى كوتەرەمىز دەپ كەتكەن ءبىزدىڭ زيالى قاۋىم قايدا، سوندا؟ جاستاردىڭ ونەرىن تاماشالاپ: «اينالايىن سەنەن بىردەنە شىعادى»، - دەپ ارقاسىنان قاقسا، جاس جەتكىن جىگەرلەنبەي مە؟ جاستار ءۇشىن ودان ارتىق قانداي ماراپات بار؟ ال استانامىز ءداستۇرلى ونەردىڭ ورتالىعىن اشۋعا سۇرانىپ تۇر. ەندەشە، نەگە قۇرماسقا؟» - دەگەن ەدىم. ءبىر كىسى: «وپپوزيتسيانىڭ ءسوزىن ايتتىڭ، ەندى بۇكىل باق-تا سەنىڭ اتىڭ جۇرەدى»، - دەيدى. ال وسى ءسوز وپپوزيتسيانىڭ ءسوزى مە؟ مەن ەشقانداي پارتياعا كىرمەگەن، ساياساتقا قاتىسى جوق اداممىن.

تاعى ءبىر ماسەلەنى ايتا كەتەيىن، ءبىزدىڭ العاشقى بىتىرگەن ستۋدەنتتەر فيلارمونياعا جۇمىسقا كىردى. ال كەيىنگىلەرى وقۋدى ءبىتىرىپ الىپ، بوس ءجۇر. ەندى ونىڭ ءبارى قايدا بارۋعا ءتيىس؟ بىرەۋلەر گرانتتى ازايتۋ كەرەك دەيدى. تاڭعالامىن، سوندا ءبىز ءوز ونەرىمىزدى، ءداستۇرلى ونەرپازدارىمىزدى كوتەرمەسەك، قانداي مەملەكەت بولامىز؟ ءداستۇرلى ونەر ورتالىعى ءبىر استاناعا عانا ەمەس، بارلىق جەرگە كەرەك. ارينە، باسقا ونەر سالاسىنداعىلار ءوسسىن، ورلەسىن. ۇلكەن وپەرا-بالەت تەاترى سالىنىپ جاتىر، كينوعا قانشا اقشا ءبولىندى، دراما تەاترلاردا نەشەمە قويىلىمدار بوپ جاتىر! مۇنىڭ ءبارى - تاماشا! بىراق ءداستۇرلى ونەر ولاردان كەم بە؟ بىلسەڭىز، ءداستۇرلى ونەر - سونىڭ ءبارىنىڭ تامىرى. ال ول تامىردى قۋراتاتىن بولساق، باسقالارىنان نە پايدا؟!

- وقىرماندار ءسىزدىڭ جەكە ومىرىڭىزدەن دە حاباردار بولعىسى كەلەدى. نە ايتاسىز؟

- جاعدايىم جامان ەمەس.ءۇيىم دە، كولىگىم دە، سۇيىكتى جۇمىسىم دا بار. قىزىم قۋانىش كۇلاش بايسەيىتوۆا اتىنداعى دارىندى بالالارعا ارنالعان مەكتەپتە وقيدى. كەشىمدە ساحنادا ونەرىن كورسەتتى. جان-جاعىم، تۋعان-تۋىس - ءبارى امان-ەسەن، قۇدايعا شۇكىر.

بىراق مەن ءوز باسىمدا ءبارى جاقسى دەپ قول قۋسىرىپ وتىرا المايمىن. ماسەلەن، قازىر اتاقتى شەتىنەن بەرىپ جاتىر عوي. بىراق اتاقتىڭ ارتار جۇگىنىڭ قانشالىقتى ەكەنىن سەزىنبەيتىن ادامدار بار. ماعان اتقارعان ەڭبەگىمدى كورىپ، باعالاپ جۇرگەن زيالى قاۋىم 2009 جىلى قر ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى دەگەن اتاق بەرىلۋىنە سەپتىگىن تيگىزدى.

ەندى بۇل اتاق ارقاما بەس باتپان جۇك ارتىپ، حالىقتىڭ ماعان ارتقان قۇرمەتىن كوتەرە الام با دەگەن ويمەن ءجۇرمىن. ويتكەنى بۇل اتاقتىڭ سالماعىن ساحنادا تەك ءان ايتىپ، بالالارعا ساباق بەرگەننەن جەڭىلدەتە المايمىن عوي. مەن ەلىمە بارلىق جاعىنان كومەكتەسكىم كەلەدى.

اڭگىمەلەسكەن -

ارداق يمانبەكقىزى،

«D»

«وبششەستۆەننايا پوزيتسيا»

(پروەكت «DAT» № 19 (102) 25 مامىر 2011 جىل

0 پىكىر