تاۋەلسىزدىكتە تۋعانىمنىڭ ارقاسى، «ەۆنا» ەمەس، «قىزى» بولىپ جازىلدىم. ۇيدە مەنىكى عانا وسىلاي. قالعاندارى «شوتباەۆيچ پەن شوتباەۆنالار».

تۇنەۋكۇنى «Egemen»-گە «تەگىڭدى قازاقشالاۋ قيىن با؟» دەگەن ماقالا شىققان. بۇل ماسەلە مەنى اسا الاڭداتا قويماعان، تەك الدىمداعىلاردى ۇگىتتەيمىن عوي. «ءاي، تۇك قيىندىعى جوق ەكەن. حقكو-عا جەكە كۋالىگىڭمەن باراسىڭ، ءبىر پاراق قاعاز تولتىراسىڭ، سونىمەن شارۋا شەشىلدى. بىزدەگى ءبىر ماقالادان انىق وقىدىم»، دەپ باۋىرلارعا ءبىر جازعام. كەشەگى دەمالىستا حال جاعداي سۇراسقالى بىرەۋىنە حابارلاسىپ، الگى اڭگىمە تاعى جالعاستى. كوشەدە كەلە جاتقانىمدى ايتىپ ەم، اپكەم حقكو-عا جولاي بولسا كىرە كەتىپ، ناقتىلاۋىمدى ءوتىندى. انىقتاما بولىمىندە تۇرعان اپايعا جاقىنداپ: «تەگىمدى قازاقشالاۋ ءۇشىن قايدا بارۋ كەرەك؟»، دەپ سۇرادىم. شاشىن قولدان «اعارتىپ» العان كەلىنشەك بەتىمە ءۇڭىلىپ ءبىر قارادى دا: «ۆام كاكايا رازنيتسا؟»، دەدى. تۇرىنەن «نە بار ارتىق جۇمىس قىپ؟» دەگەن ويىن وقۋعا بولادى. ورىستانىپ كەتكەنىنە تۇسىنىستىك تانىتىپ، بايىپپەن عانا ماعان سۇراق ەمەس، جاۋاپ كەرەگىن ەسكەرتتىم. ول قينالىپ جاۋاپ بەردى. سول جەردە وتىراتىن ميگراتسيالىق پوليتسەيلەرگە بارىپ ءوتىنىش جازۋ كەرەك ەكەن. باستىسى، باسقا ەشبىر قۇجاتتى (ديپلوم، كارتوچكا، بيلەت، كۋالىك) اۋىستىرىپ قاجەتى جوق. ءسوزىمنىڭ راستىعىنا قۋانىپ شىقتىم.

جولدىڭ ارعى بەتىنە وتە بەرگەندە قىزىل جانىپ قالدى. ويلانىپ تۇردىم. الگى ادامنىڭ الپەتى كوز الدىمنان كەتپەي قويدى. جاسىل جانعاندا كەرى قايتتىم. «اق شاشتى» قىزمەتكەرگە باردىم دا: «اتى-ءجونىڭىزدى ايتىڭىزشى، ۇستىڭىزدەن ارىز جازىپ كەتەيىن»، دەدىم بايىپتى كەيپىمنەن تانباي. ول شورشىپ ءتۇستى. «نەگە؟ ماعان با؟»، دەدى تاڭعالىپ. «ادامنىڭ ىشكى ىسىنە ارالاسقانىڭىز ءۇشىن. سىزگە قالاي ەكەنىن بىلمەيمىن، تەكتى قازاقشالاۋ مەن ءۇشىن ۇلكەن ماڭىزعا يە. وعان نەگە ميىعىڭىزدان كۇلىپ، كەمسىتە قارايسىز؟ سىزدەن كەرەگى – ارتىق سۇراق ەمەس، قىزمەت»، دەدىم. ول ابىگەرلەنىپ، قايتا-قايتا كەشىرىم سۇرادى. سونىسىنا كىشىرەيدىم دە: «مەن مۇنى ءوزىم ءۇشىن ەمەس، مەن سياقتى كەلەتىن وزگە دە نيەتتىلەر ءۇشىن ىستەدىم. قايتىپ كەلىپ ايتىپ تۇرمىن. قازىر جازبايمىن، بىراق كەلەسى كليەنتتەرگە، اسىرەسە تەگىن قازاقشالاعىسى كەلەتىندەرگە بۇلاي ايتۋشى بولماڭىز»، دەدىم. ول ءسوزىمدى ەكى ەتپەيتىنىن ەسكەرتىپ: «ايتپاقشى، ۇمىتىپ كەتىپپىن. جەكە كۋالىكتى جاڭارتقاندا كەيىندەۋ بولسا دا، تۋ تۋرالى كۋالىگىڭىزدى دە سوعان ساي تۇزەتىپ الىڭىز، زەينەتكە شىققاندا پروبلەما بولمايدى»، دەدى. العىس ايتىپ سىرتقا بەتتەدىم.

ءبىر جيىنعا باردىم. لاۋازىمدى ورىس اعاي پرەزيدەنتتىڭ ماقالاسى تۋرالى اڭگىمە ايتتى. «رۋحاني جاڭعىرۋ»-دى، فولكلوردى ورىسشا ءسوز ەتىپ تۇرسا دا، ونىڭ قازاقشا بىلەتىنىنە كۇمانىم بولمادى. سودان تىكە سۋدىراتىپ سۇراق قويدىم. ول كىدىرىپ قالدى. ونىسىن اڭداعان مودەراتور ساۋالىمدى دەرەۋ ورىسشاعا اۋداردى. ول ورىسشا جاۋاپ بەردى، مودەراتور قايتا قازاقشاعا اۋداردى. سوڭىندا سول ادام ماعان ارنايى كەلىپ، قىزمەتىنە قاراماي: «سۇراعىڭىز وتە ماڭىزدى بولدى، راقمەت! تەك مەن ءسىزدىڭ تىلىڭىزدە سويلەي الماعانىما ايىپ ەتپەڭىز. سىزگە ءجوندى جەتكىزە الدىم با؟»، دەدى. ءجۇزى جىلى ادام ەكەن. «مەملەكەتتىك ءتىلدى بىلمەيتىن ادام مەمقىزمەتتە جۇرەدى. قايداعى رۋحاني جاڭعىرۋ!» دەپ تۇرعان كوڭىلىم زەينەتكە جاقىنداپ قالعان ورىس اعايعا ءجىبي بەردى. ول كىسى قىزمەتكەرلەرىمەن شىعىپ كەتكەندە ءبىر قازاق ايەل جانىما جاقىنداپ جانە جۇرتتىڭ كوزىنشە: «بايانداماشىنىڭ اتى ورىس ەكەنىن بىلە تۇرا سۇراقتى قازاقشا قويعانىڭىز دۇرىس ەمەس»، دەدى. مەن: «كوپ نارسەنىڭ كەرى كەتۋىنە وزگە ۇلتتار ەمەس، ءوزىمىز كىنالىمىز. قازاق ەلىندە قازاقتىقتىڭ كەڭ قانات جايۋىنا، باسقاسى بىلاي، زاڭنىڭ ورىندالۋىنا باسقا ەتنوستاردان بۇرىن ءسىز سياقتى قازاقتار كەدەرگى كەلتىرەدى»، دەدىم. ەكەۋمىزدىڭ ءسوزىمىزدى ستاقانداعىسىن ءبىر ۇرتتاپ قويىپ ءۇنسىز تىڭداپ تۇرعان ەلۋلەردەگى اعاي: «دۇرىس ايتاسىڭ، اينالايىن!»، دەدى. «وسى جاۋاپتى «كەڭەستىك زامانداسىڭىزعا» ءسىز بەرەدى دەپ كۇتىپ ەدىم»، دەدىم. ول قايتا ءۇنسىز قالدى.

جاڭعىرۋ...

اۋەلى سولارعا كەرەك، ويتكەنى مەن تاۋەلسىزدىكتە تۋعام. ايتپاقشى، وسى وقيعادان كەيىن ورىس اعايمەن 1-2 رەت كەزدەستىم. كورگەن جەردە قازاقشا امانداسىپ، كەتەردە كۇلىمدەپ قازاقشا قوشتاسادى.

ايدانا شوتبايقىزىنىڭ facebook پاراقشاسىنان

Abai.kz