قازاقستاندا ەرەكشە قورعالۋى ءتيىس قۇستاردىڭ ءبىرى – دۋاداق. بۇرىن  بۇل قۇس ءبىزدىڭ ەلدە كوپ بولعان دەسەدى. الايدا، 50-جىلدارداعى تىڭ جانە تىڭايعان جەرلەردى يگەرۋ ناۋقانىنىڭ سالدارىنان ولاردىڭ سانى كۇرت ازايعان. ال، بۇگىندە دۋاداق - قورعالجىن، ناۋرىزىم، ءۇستىرت قورىقتارىندا قورعالادى. الايدا، سول قۇستى ءبىزدىڭ ەلدە اراب شەيحتارىنا اتۋعا رۇقسات بەرىلگەن ەكەن.

ناقتىراق ايتساق، 2016 جىلدىڭ 11-قازانىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ №580 قاۋلىسىنا سايكەس، ەلىمىزدە 10-قازان مەن 15-قاراشا ارالىعىندا سۇڭقار مەن دۋاداقتى اۋلاۋعا رۇقسات ەتىلگەن. ال، اتالعان قاۋلى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ 2004 جىلدىڭ 9-شىلدەسىندەگى “جانۋارلار دۇنيەسىن قورعاۋ، ءوسىمىن مولايتۋ جانە پايدالانۋ تۋرالى” 15-ءشى زاڭىنىڭ بابى نەگىزىندە شىققان.

سونىمەن، قازاق جەرىندەگى دۋاداقتى اتۋعا كىمدەر رۇقسات العان:

1. شەيح حاليف بين زاەد ءال ناحايانعا – وڭتۇستىك قازاقستانداعى رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار ارىس جانە قاراتاۋ مەملەكەتتىك قورىعىنىڭ اۋماعىندا 35 دۋاداققا جانە وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنداعى قورىقتار اۋماعىندا 49 دۋاداققا;

2. شەيح سۋرۋر بين مۋحاممەدۋ ءال ناحايانۋعا – ماڭعىستاۋ وبلىسىنداعى رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار كەندىرلى – قاياسان مەملەكەتتىك قورىق اۋماعىندا 21 دۋاداق اتۋعا ;

3. شەيح سەيف بين مۋحاممەدۋ ءال ناحايانعا (بىرىككە اراب امىرلىكتەرى) ماڭعىستاۋ وبلىسىنداعى رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار كەندىرلى-قاياسان مەملەكەتتىك قورىق اۋماعىندا 20 (جيىرما) دۋاداققا;

4. شەيح دجاسەم بين حاماد بين حاليفا ءال تانيگە (كاتار) جامبىل وبلىسىنداعى رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار اڭداساي مەملەكەتتىك قورىق اۋماعىندا 12 (ون ەكى) دۋاداققا جانە الماتى مەن جامبىل وبلىستارىنداعى رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار جۋساندالا مەملەكەتتىك قورىق اۋماعىندا 37 (وتىز جەتى) دۋاداق اتۋعا رۇقسات بەرىلگەن.

ءسويتىپ، ارابتىڭ باي باعلاندارى قازاق دالاسىندا ەرەكشە قورعالۋى ءتيىس 174 دۋاداقتى ولتىرگەن. ءتىپتى، الماتى، جامبىل، قىزىلوردا، ماڭعىستاۋ جانە سول كەزدەگى وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ اكىمدىكتەرىنە وسى ىسكە قاجەتتى كومەك كورسەتۋ دە تاپسىرىلىپتى.

ايتپاقشى، وسى شەيح سۋرۋر بين مۋحاممەدۋ ءال ناحايانۋ بىلتىر ماڭعىستاۋ وبلىسىندا بيزنەستى دامىتۋعا 50 ملن.دوللار ينۆەستيتسيا سالاتىنىن مالىمدەگەن. ياعني ول - قۇرىلىس، لوگيستيكا، تۋريزم جانە بيزنەس سالالارىن قارجىلاندىرۋعا نيەتتى ەكەنىن بىلدىرگەن. ءسويتىپ، ماڭعىستاۋ وبلىسىنىڭ اكىمى ەرالى توعجانوۆپەن بىرقاتار مەموراندۋمعا قول قويىلعان. وسى تۇستا ايتا كەتۋ كەرەك، 2014 جىلى ماڭعىستاۋ ماڭىنداعى 2 600 000 گا اۋماقتى قامتيتىن ماڭعىستاۋ مەملە­كەتتىك زوولوگيالىق قورىقشاسىن ۇيىمداستىرىپ، ونى بىرىككەن اراب امىرلىگىنە بەرۋ ماسەلەسى قولعا الىناتىنى ءمالىم بولعان. جانە، ول باستاما - دۋاداقتاردىڭ سانىن كوبەيتۋ ماقساتىندا جاسالادى دەلىنگەن.

الايدا، شەيحتاردىڭ ماقساتى شىنىمەن، قازاق جەرىندەگى دۋاداق سانىن كوبەيتۋ مە، الدە كەرىسىنشە، ءوز قىزىقتارى ءۇشىن قازاق دالاسىنىڭ قۇندى بايلىعىن تارك ەتۋ مە؟ ولار وسىنداي ارەكەتتەرى ءۇشىن زاڭ الدىندا جاۋاپ بەرە مە؟ جاۋاپ بەرگەن كۇننىڭ وزىندە قازاق ازاماتى مەن اراب شەيحىنىڭ جازاسى تەڭ بە، الدە، اراب كوكەلەردىڭ “باي قوناق” ەكەنى ەسكەرىلە مە؟ جالپى، بۇل اركەتكە جاۋاپتى اۋىلشارۋاشىلىعى مينيسترلىگى نە دەيدى؟

ءتۇيىن

بيىل دا اراب شەيحتارىنىڭ 276 دۋاداقتى اتۋىنا رۇقسات بەرىلدى دەگەن بەيرەسمي اقپارات شىقتى. ول رۇقساتتى بەرگەن كىم؟ جانە، سول “قوناقجايلىعى” ءۇشىن ءبىزدىڭ شەندىلەر قانشا قاراجات الادى؟  جالپى، بۇل ارەكەتكە توقتام بولا ما؟  ەگەر ءبىز وسىنداي زاڭسىزدىقتاردى توقتاتپاساق،  ونسىزدا جويىلۋدىڭ الدىندا تۇرعان كيەلى قۇستان ءبىرجولا ايىرىلىپ قالامىز. بىراق، وعان سەلت ەتكەن شەندى بار ما؟

نۇربيكە بەكسۇلتانقىزى

Abai.kz