جۇما, 22 قاراشا 2024
ءبىزدىڭ شەنەۋنىك 15476 17 پىكىر 14 مامىر, 2019 ساعات 15:09

قاراقۇسوۆا ءجون ءسوز ايتىپتى

گۇلجان اپا قاراقۇسوۆانىڭ قازىر ەكىنىڭ ءبىرى بىلەدى. ءار ايتقان ءسوزى ينتەرنەتتىڭ ء"حيتى" بوپ ءجۇر. زاماناۋي تىلمەن ايتساق، "حايپانۋتايا" دەگەن تەڭەۋ ءدال كەلەدى.  ءماجىلىستىڭ ەڭ تاجىربيەلى دەپۋتاتتارىنىڭ ءبىرى. 

گۇلجان قاراقۇسوۆا بيىل 69 جاستا. 3 بالا، 8 نەمەرە ءسۇيىپ وتىرعان اجە.  ءماجىلىس دەپۋتاتى. سەناتتا دا دەپۋتات بولعان. جالپى دەپۋتاتتىق قىزمەتىنە بيىل 16 جىل. ەكونميست، عىلىم دوكتورى، پروفەسسور، ايتا بەرسەڭىز اتاعى كوپ...وردەن-مەدالدەرىن تىزبەلەپ جاتپايىق. ءبىر باسىنا جەتىپ-ارتىلادى.

ءبىر جىلدارى استاناداعى (ول كەزدە باس قالانىڭ اتى استانا ەدى عوي) دەپۋتاتتار ءۇيسىز قالىپ، ءبىراز ۋاقىت قىمبات قوناق ۇيلەرگە قونىستانعانى ەستەرىڭىزدە بولار.

سول قىمبات قوناق ۇيدە بيۋدجەت ەسەبىنەن تۇرىپ جاتقان ءوز ارىپتەستەرىن جاقتاپ سويلەپ، جۋرناليستەرگە جەكىگەن. "رەبياتا، كتو كاك سودەرجيتسيا، توت تاك ي رابوتاەت" دەگەن-ءدى. بۇل قاراقۇسوۆانىڭ ءوز ءسوزى. ءدۇيىم جۇرت دەپۋتاتتىڭ بۇل داراقىلىعىن سىنعا العان. كەيىن قاراقۇسوۆا ءوز سوزىنەن اينىپ، اقتالعانداي بولدى. ءجا، ونى قويشى، ايتا بەرسەڭ دەپۋتات قاراقۇسوۆانىڭ قىڭىر-قيسىق سوزدەرى كوپ.

بۇل - ء"بىزدىڭ سوۆەت وداعى" دەپ سويلەپ، سىنعا قالعان قاراقۇسوۆا.

بۇل - "قارتار پانسيوناتىن سالايىق" دەپ سويلەپ، سىنعا قالعان قاراقۇسوۆا.

بۇل - "تازا قازاقى" تىلمەن ء"بىر بالا جاقسى، ەكى بالا جاقسى" دەپ سويلەپ،  سىنعا قالعان قاراقۇسوۆا...

ەسىمىزدە، الەۋمەتتىك جەلىدەگى ءاجۋادان كەيىن گۇلجان اپا "قازاق ءتىلىن ۇيرەنە بەرەمىن. بىراق ماعان قولداۋ كەرەك.  50 جىل ورىس تىلىندە سويلەپ، سول تىلدە جۇمىس جاساپ، سول تىلدە ويلانىپ كەلدىم. قازاق ءتىلىن ۇيرەنۋدى ەندى باستادىم" دەگەن ەدى. ونىسىن قۇپتادىق جانە.

شىنى كەرەك، گۇلجان جانپەيىسقىزىن ءبىز جەتەر جەرىنە جەتكىزىپ، شىمبايىنان وتكىزىپ، كوپ سىنادىق. زەينەتكەرلىگىن دە ايتتىق، قازاق تىلىندە سويلەمەيتىنىن دە سىنادىق. قازاققا جات، بوتەن مەنتاليتتەتكە ءتان باستامالارى ءۇشىن دە سوكتىك. ەندى بۇگىن سويتكەن قاراقۇسوۆا ءجون ءسوز ايتىپتى. سىناۋدى بىلگەندە، ماقتاۋدى بىلمەيمىز بە؟

وتكەندە ماجىلىستە جيىن ءوتتى. ۇلتتىق قوردىڭ باسشىلارى كەلىپ، دەپۋتاتتارعا ەسەپ بەردى. بيۋدجەتتىك كودەكسكە سايكەس، زەينەتاقى قورى اكتيۆتەرىن باسقارۋ قۇقىعى ۇلتتىق قوردى باسقارۋ كەڭەسىنە بەرىلىپتى. ياعني، كەڭەس ۇلتتىق قوردىڭ دا، زەينەناقى قورىنىڭ دا اكتيۆتەرىن باسقارادى. ءبىز كۇلكى ەتىپ جۇرگەن قاراقۇسوۆا دەپۋتاتتاردىڭ الدىنا كەلگەن سول قور باسشىلارىنا شۇيلىكتى.

قوردى ءارى بەرى سۇيرەپ جۇرگەندە، سالىمشىلاردىڭ جيناقتارىن جوعالتىپ الۋدان قاۋىپتەنەتىنىن جىلارمانداي بولىپ ايتتى.

"مەن زەينەتكەرمىن. مەنىڭ ول جەردە (قوردى ايتادى) سالىمىمنان گورى كوز جاسىم جيناقتالىپ جاتىر. مەن بۇل جەردە ءوز ازاماتتارىمىزدىڭ جەكە جيناعى تۋرالى ايتىپ وتىرمىن. مەملەكەت ءاربىر ازاماتتىڭ جيناعىنىڭ امان ساقتالۋىنا كەپىل بولۋى كەرەك قوي. ول جيناق تەك امان ساقتالىپ قانا قويماي، ول زەينەتكە شىققانشا جىل سايىن ءوسىپ وتىرۋعا ءتيىس. وسىنى ۇمىتپاعان ءجون. ول ازامات جىلدار بويى جيناعان اقشاسىن زەينەتكە شىققان سوڭ تولىق الۋى كەرەك. ەڭ قۇرىعاندا ينۆەست تابىس ينفلياتسيادان تومەن بولماۋى كەرەك" دەدى ول.

سونداي-اق، دەپۋتات قاراقۇسوۆا قىزمەتتەردىڭ بىرىكتىرىلۋى جۇمىستىڭ جۇيەسىنە اسەر ەتىپ، مىندەتتەردىڭ شاتاسۋى، جۇمىستىڭ جۇرمەي قالۋىنا اكەلىپ سوقتىرۋى مۇمكىن ەكەنىن ايتىپ:

"ۇلتتىق قوردا اقشا جەتپەي مە؟ ەندەشە ەشقانداي دا تاۋەكەلگە بارماي، اقشالارىن قايتارىپ بەرەيىك. ءبىزدىڭ بىرىڭعاي زەينەتاقى قورىنىڭ پروبلەمالارى از ەمەس قوي. مەن وسىدان قورقامىن. مىندەتتەردى قالاي بولىسەدى؟" دەدى.

ءتۇيىن

قاراقۇسوۆا "مەن زەينەتكەرمىن. مەنىڭ ول جەردە (قوردى ايتادى) سالىمىمنان گورى كوز جاسىم جيناقتالىپ جاتىر" دەۋ ارقىلى بۇكىل حالىقتىڭ كوز جاسى زەينەتاقى قورىندا جينالىپ، تەڭىزگە اينالۋعا تاياۋ قالعانىن ايتتى. ول تەڭىز تولقىسا نە بولماق؟ سونى دا ەسكەرتتى. قوردى ءارى بەرى سۇيرەپ جۇرگەندەر سالىمشىلاردىڭ جيناقتارىن جوعالتىپ جىبەرە مە دەگەن قاۋپىن دە جاسىرعان جوق. قازىر بيلىكتەگىلەردىڭ مايلى-قالتاسىنا اينالعان زەينەتاقى قورىنىڭ سۇراۋى بولاتىنىن ەسكە سالدى. وسى ءۇشىن گۇلجان حانىمعا ءبىر العىس ايتىپ قويعاننىڭ ايىبى بولماس!

جارايسىز، قاراقۇسوۆا حانىم!

نۇرگەلدى ابدىعانيۇلى

Abai.kz

 

17 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1456
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 3218
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 5271