ءبىزدى اسىرەدىنشىلدىك قۇرتادى
مەن دىنگە قارسى ەمەسپىن. بىراق اسىرە دىنشىلدىكتى قابىلداي المايمىن. قازىر ورازا تۇتىپ دىنگە بەت بۇرۋ سانگە اينالعان ءتاءرىزدى. وتكەندە ەرلان تولەۋتاي اعامىزبەن الماتى قالاسىنداعى ءبىر مەكتەپتە كەزدەسۋ وتكىزدىك. 300-گە جۋىق جوعارى سىنىپ وقۋشىلارىنىڭ بىردە-بىرەۋى ءبىرجان سال، اقان سەرى، جاياۋ مۇسا، ۇكىلى ىبىراي ءتارىزدى مۋزىكانىڭ تۇلعالارىنىڭ كىم ەكەنىن ايتا المادى. ال ساسىپ قالعان مەكتەپ ديرەكتورى "بالالار ورازا ۇستاعان سوڭ شارشاپ ءجۇر" دەپ اقتالدى. ەرەكەڭ ء"وسىپ كەلە جاتقان بالا اعزاسىنا ۇنەمى قورەك كەرەك قوي" دەپ رەنىش ءبىلدىردى.
كەلەسى ءبىر جيىندا كوللەدجدىڭ ءبىر توپ (60 شاقتى) ستۋدەنتى قازاقتىڭ بىردە-ءبىر كلاسسيكالىق جازۋشىسىن وقىماعان، ءتىپتى تانىمايتىن بولىپ شىقتى. بىراق ءبارى دە ءارتۇرلى ءدىني ەڭبەكتەر (ارينە، قۇراننىڭ ءوزىن ەمەس) وقىعان ەكەن. سوندا ولار قازاقتى بىلمەي قالاي قازاق بولماقشى؟
31-مامىر الماتىداعى قۋعىن-سۇرگىن قۇرباندارىنا ارنالعان ەسكەرتكىشكە باردىق. سەلدىرەگەن از قازاقپىز. پوليتسيا تۇر بۇرىش-بۇرىشتا. ال تۇستە مەشىتكە اعىلعان جاستاردا ەسەپ جوق.
اxمەت بايتۇرسىنۇلى مۋزەيىندە فلەشموب شاراسىن وتكىزدىك. "سۋ ىشىڭدەر" دەسەك، بالالار تاعى "ورازامىز، اۋىز اشىپ قويساق كۇنا عوي" دەيدى. اينالايىن، بەيكۇنا جاستار ءبىر تامشى سۋ ىشكەنى ءۇشىن كۇناھار بولسا، سولاردىڭ كۇناسىن ارقالاپ توزاقتا مەن-اق ورتەنە قويايىنشى.
كەشكە جۇمىستان قايتىپ كەلە جاتىپ "شالقار" راديوسىن تىڭداپ ءتىپتى كۇيىپ كەتتىم. وزەگىمدى اششى وكسىك زاپىران قارىپ كەتتى. قۋعىن-سۇرگىن قۇرباندارىن ايتار ما دەگەن ءۇمىتىم ادرەم قالدى. ءدىني اندەر، ءدىني ۋاعىزدار...
كەشكى، تۇنگى باعدارلاماسىن ايتتى. ءبارى سول ءدىني تاقىرىپتار. ءبىز زايىرلى ەلمىز بە، الدە ءدىني مە؟ مەملەكەت قارجىلاندىرىراتىن ۇلتتىق مەكەمەگە سونداي قۇزىر بەرىلگەنى قايران قالدىرادى.
مەنىڭشە، 31-مامىر ازا تۇتاتىن كۇن. بارلىق باق وسى تاقىرىپتىڭ اياسىندا قۇربان بولعان ۇلى تۇلعالارىمىزدى ناسيxاتتاۋى ءتيىس ەدى. ال بىزدە - ءدىن. سول ارىستار ءبىز ءۇشىن كۇرەسىپ قۇربان بولماعاندا قايداعى اۋىزاشار، قايداعى ورازا، قايداعى قادىر ءتۇنى... ۇلىمىز قۇل، قىزىمىز كۇڭ بولىپ باياعىدا-اق قۇرىپ كەتەر ەدىك قوي.
بۇل جولى انىق قۇرىدىق-اۋ. ىشتەي ىرىدىك.
قاي ورتاعا بارساق تا ءدىني ۋاعىزدار. ەۆرەيلەر مەن ارابتاردىڭ ميفتىك، ونەگەلىك ءومىرى. ارعى تۇرىك بابالاردى ايتپاعاندا بەرگى ۇلى قازاقتار تۋرالى ءبىر اۋىز ونەگەلى ءسوز جوق. كەشىرىڭىز، مەن تەك ۇلى بابالارىمنىڭ ەرلىگىن ايتقىم كەلەدى، سولاردىڭ جولىن جالعاستىرعىم كەلەدى.
ورىستسەنتريزم، قىتايتسەنتريزم مەن ارابتسەنتريزم يدەولوگيالىق ىقپالىنان قۇتىلۋ ءۇشىن ءوز قازاقتسەنتريزمدىك سانامىزدى جاڭعىرتۋ كەرەك.
ارمان اۋباكىردىڭ facebook پاراقشاسىنان
Abai.kz