«سوقىر تۇيە جەتەكتەپ قۇمدا اداسقان ءباداۋي كەيىپ بادەمدى بيكە جايلى» حامسالىق بەسشەمە

قازىرگى ادەبي پروتسەستە سەرىك ساعىنتاي، قۋات قيىقباي، اياگۇل مانتاي، بەيبىت سارىباي، قانات ابىلقايىر، ءومىرجان ابدىحالىق، الماز مىرزاحمەت، الماس ءنۇسىپ، ارمان المەنبەت، الىبەك بايبول، دارحان بەيسەنبەك، ەربولات ابىكەنۇلى، ەركىنبەك سەرىكباي، جاندوس ءبايدىلدا، قويشىبەك مۇباراك، قاناعات ابىلقايىر، قانات ەسكەندىر، ليرا قونىس، ماقسات مالىك، ميراس مۇقاش، مۇرات الماسبەكۇلى، سەرجان زاكەرۇلدارى سىندى شىعارماشىلىق قالامدارى تولىسقان، سۋرەتكەرلىك باعىت-باعدارلارى ايقىندالعان، جازۋشىلىق ادەبي ستراتەگيالارى قالىپتاسقان، وزدىك ستيلدەرى ايشىقتالعان جاس پروزاشىلار شوعىرىندا وزىندىك قالامگەرلىك شەبەرلىگىمەن جۇرت اۋزىنا ىلىككەن  نۇرلان قابدايدىڭ ورنى ءبىر بولەك.

الەمدىك پروزانىڭ تىلسىمدى ايشىعىن قازاق ادەبيەتىندە وزىنشە تۇلەتكەن ورتا بۋىن قالامگەرى ديدار امانتاي نۇرلان قابداي تۋرالى ءوزىنىڭ «ءتۇن كۇبىرى» (نۇرلان قابدايدىڭ ءۇش اڭگىمەسى جونىندە) اتتى ماقالاسىندا مىنانداي تاماشا اعالىق پىكىرىن: «مەنىڭ جاستىق شاعىم – ۋيليام فولكنەر. قولىما تيسە بولدى – جاستىق شاعىم ەسىمە تۇسەدى...

...بۇل اتموسفەرا قالامگەردىڭ كىتاپتارىندا انىق بەينەلەنگەن ەدى. سوندا، فولكنەردىڭ شىعارمالارىنان اعاشتىڭ شايىر ءيىسى، قالىڭ ورمان جۇپارى اڭقىپ تۇراتىن.

سوزدەرى سيقىر ەدى. جازعانى – ەرتەگىدەي، كەيىپتەگەن اڭىز وبرازدارى ناق ءارى ايقىن، ەشبىر قاتەسى جوق.

مەن نۇرلان قابدايدان سونى كورەمىن...»،- دەپ بىلدىرگەن بولاتىن.

ءوزىمىز جازعانىن قالت جىبەرمەيتىن نۇرلان باۋىرىمىزدىڭ «سەمسەردەگى» بايقاۋعا ۇسىنعان «سوقىر تۇيە جەتەكتەپ قۇمدا اداسقان ءباداۋي كەيىپ بادەمدى بيكەسى جايلى» ءسوز ەتىلەتىن تۋىندىسى «ەكى-ۇشەۋدىڭ كۇيبەڭىن» وقىپ شىقتىق. بىزگە دەيىن وسى اڭگىمەگە قاتىستى ايتىلعان پىكىرلەرمەن بۇرىنان تانىسپىز. سولاي بولسا دا...

جازۋ شارعىسى (تەحنيكاسى) قازىرگى قازاق پروزاسىنىڭ ادەبي ستيلىنە ءوزىنىڭ الدەبىر  ەلەۋلى ىقپالىن تيگىزە مە؟ باسقاشا ايتار بولساق، قولمەن نەمەسە قامىپپەن (ورىسشا كامپيۋتەر دەپ جازىپ ايتقاندى جانىم جەك كورەدى) جازعاندىقتىڭ تيگىزەر اسەرى اسىرەسە جاس جازۋشىلاردا قانشالىقتى بولادى؟ دەگەن ويعا قالدىق.

كەزىندە الەمدىك ادەبيەت پەن مادەنيەتتەگى «جوعالعان بۋىننىڭ» بەلدى وكىلى حەمينگۋەي جازۋ ماشەنكەسىمەن جۇمىس جاساعان قالامگەر «اق قاعازعا تەك ەڭ سوڭعى اياقتالعان سوزدەردى تۇسىرەدى» دەپ ايتقان بولاتىن. بۇل جاعدايدا جازۋشى ەڭبەگىنىڭ ەڭ ماڭىزدى كەزەڭدەرى: وڭدەۋ، تۇزەتۋ قيىنداي تۇسەتىنى انىق. وسىنى «بوداندانباعان بۋىن» وكىلدەرى زامانالىق قازاق ادەبي پروتسەسىندە قالاي جۇزەگە اسىرىپ جاتىر. اتالعان ماسەلە ءوز تىلسىمىنا تارتادى ەكەن.

اديۋلتەر (فر. adultère) كوزگە ءشوپ سالۋ تاقىرىبى قازاق ادەبيەتىندە ماعجاننان باستاۋ الىپ، ميلەتي ءافسانياتىمىزدا (پروزامىزدا) ءار ادەبي كەزەڭدە ءار ءافسانياتشى (پروزاگەر) تاراپىنان ءار قيلى جوسىقتا شىعارماشىلىق قىرىنان قاراستىرىلىپ،  جازۋ شارعىسىمەن ايشىقتالىپ كەلەدى. ءبىز ءسوز ەتكەلى وتىرعان اۆتور وسى بەلگىلى تاقىرىپتىڭ بەلگىسىز سيمۆوليكالىق قىرىنا ءوز ۇستانىمى، ءوز دۇنيەۇعىمىنى (ميروپونيمانيە) نەگىزىندە وزىنشە قالام تارتىپ وتىر. وسى قادامعا بارعان ايەلدىڭ (شارانىڭ) پورترەتىن وعىزسويلىقتان (عۇمارلىق وديسسەيلىك/ۋليستىكتەن) تامىر تارتاتىن باعزىتۇركىلىك حامسالىق ۇلگىدەگى (بەسشەلىك//بەس بولىكتىك) مينيحيكاياتتىڭ العاشقى جولىنان-اق، وقىرمانعا ۇقتىرادى.

«قىلدىرىقتاي بەلى قىز كۇنىن ساعىندىرماعان اق كەلىنشەك كۇل توگە شىققاندا، كورشى ۇيدەن ەكى كوز ەرە شىقتى. كەلىنشەكتىڭ بويىن بۋعان اۋەلگى سەكەم ءىزىم-عايىم…» دەپ باستالاتىن تۋىندى وسى كەلىنشەكتى (شارانى) بۇدان كەيىن كورشى ۇيدەن ەرە شىققان ەكى كوزگە قاتىستى نە بۇلدىرەدى دەپ ودان ارى قىزىقتىرا وقۋعا وقىرمان رەتىندە تارتادى.

وسىنى كەزىندە ديدار امانتاي ءبىز جوعارىدا ءسوز ەتكەن ماقالاسىندا: «“نەگرى نيچەگو نە گوۆوريلي، نە يزدالي ني زۆۋكا. گلازا يح وتسۆەچيۆالي ۆ تەمنوتە، ديكيە ي پوكورنىە; زاپاح شەل ۆولنامي، گۋستوي ي وسترىي.

– دا، وني بوياتسيا، – سكازال درۋگوي يندەەتس.

– چتو نام تەپەر دەلات؟” (ۋيليام فولكنەر، “قىزىل جاپىراقتار”، اڭگىمە)

نەمەسە،

“ناكونەتس دۆەر چۋت-چۋت پريوتكرىلاس، يز ششەلي بلەسنۋل وتسۆەت تلەيۋششيح ۋگلەي، پاحنۋلو وسترىم زاپاحوم نەگروۆ، ي ۆ تەپلوي سترۋە ۆوزدۋحا پوكازالاس چيا-تو گولوۆا” (ۋيليام فولكنەر، “سارتوريس”، رومان).

ەندى نۇرلان قابدايعا كەلەيىك: “قىلدىرىقتاي بەلى قىز كۇنىن ساعىندىرماعان اق كەلىنشەك كۇل توگە شىققاندا، كورشى ۇيدەن ەكى كوز ەرە شىقتى” (“ەكى-ۇشەۋدىڭ كۇيبەڭى”، اڭگىمە).

فولكنەر دە قارا ماقپال ءتۇندى، قاراڭعىلىقتا جارق ەتە قالعان ەكى كوزدى جاقسى كورەدى. ءتۇن سيپاتىن ۋاقيعا ىزىنەن تانيمىز. نۇرلان قابداي ونى ەمەۋرىنمەن بىلدىرە سالادى. اۆتور ۇساق دەتالدارىندا – انىق، جالپى كورىنىسىندە، تۇتاس اڭگىمە كولەمىندە – كۇڭگىرت. ىزدەگەنىمىز – وسى.»،- دەپ تالداعان ەدى.

بۇل ادەمىلىك «قىلدىرىقتاي بەلى قىز كۇنىن ساعىندىرماعان اق كەلىنشەكتىك» ادامي پەرىشتەلىك ەمەس، پەندەلىك سايتاندىق ەكەنىن شاعىن حامسالىق بەسشەنى وقىپ بىتكەنشە ءوز سيقىرىمەن قالامگەر تۋىندىسىن ارناپ وتىرعان ادرەستانتىن ارباپ الادى.

كىشكەتاي پەندەلەردىڭ ومىردە ورىن الۋى دا ىقتيمال، الماۋى دا ىقتيمال «تاريحىن اڭگىمەلەۋشى» پروزاشى رومانتيكالىق ءتاتتى ارمانعا بوككەن بالا سەكىلدى وزدىك ءىس-تاجىريبەسى اياسىندا ءوز قالاۋى مەن ۇعىم-تۇسىنىگى نەگىزىندە ءبارىن باستان اياق ۇلت وقىرامانىنا قايىرا ۇعىندىرادى، بىراق تا قۇر سۇلدەلى ەلەس قۋعان ەرەسەك جان شىندىق ءومىر مەن قيال الەمىندەگى ءوز ءۇمىتى مەن ۇرەيىن ايىرا الادى ما؟

يۋنگ جاساپ شىققان پسيحولوگيالىق تيپولوگيا: («ەكستراۆەرتىلىك» (جۇعىسىڭقىلىق) – «ينتروۆەرتىلىك» (تاعىسىڭقىلىق) بىزگە ويلاۋ، سەزىم، ىشكى تۇيسىك، ءتۇيسىنىم رولدەرىن ايقىنداپ بەرەتىن ءتورت تيپشەنى (پودتيپ) ۇسىنادى. يۋنگ بارلىق قالامگەرلەردى تۇيسىكتىك-تاعىسىڭقىلىق (ينتۋيتيۆنو-ينتروۆەرتنىي) قاتارعا جاتقىزادى دەپ ۇيعارۋىمىز مۇلدەم قاتە، ول وسى ماسەلەنى وداندا تەرەڭدەتىپ قاۋزاپ، ولاردى تەك قانا ينتروۆەرتتى تيپتىك تۇرعىدان عانا قاراستىرادى.

«سۋرەتكەر، – دەپ جازدى ەليوت 1918 جىلى، – ءوز زامانداستارى اراسىندا ءبىر مەزەتتە ءارى تۇرپايى، ءارى وقىعان-توقىعانى مول جان...»  وسى وقىعان-توقىعاندىق سۋرەتكەر رەتىندە نۇرلانعا قازىر قازاق قوعامىنداعى «سامەت-شارا» ديلەماسىن اۆتورلىق كونتسەپتسيامەن ومىرگە اكەلدىرىپ، وزدىك  تۇجىرىم جاساتقاندىعىن تۋىندىنى وقۋ بارىسىندا اڭعارا الامىز.

فرەيدتىك جالاڭ ەروتيكانىڭ ءازازىل ارباۋىنا تۇسپەي، ىقيمال دۇنيەنىڭ ءبارىن وڭايلاتىپ جىبەرۋگە قارسى شارا قولدانعان يۋنگ مىنانى اڭعارادى: قالامگەرلەردىڭ ءبىرى ءوز شىعارماشىلىعىندا ءوز ءتيپىن اشا بىلسە، كەلەسىلەرى بۇعان كەرىسىنشە تۇزەتىلگەن نۇسقاداعى ءانتيتيپتى تۋدىرادى.

ميكروحيكاياتى بەس بولىكتەن تۇراتىن نۇرلان قالامگەر رەتىندە ءوزى بايقاعان «ايەلىنىڭ ەتەگى تۇرىلگەن ەلدىڭ» بۇرىمدىلارىنىڭ ىشىنەن سۋرەتكەرلىك اقىل-تارازىسىنا سالىپ بەزبەندەگەن جيىنتىق تۇلعا-وبرازى شارا بەينەسى ارقىلى ءوز ءانتيتيپىن جانە قالىڭدىعىنان (ايەلىنەن) الدانعان سامەت//ەركەك كورسوقىرلىعى وبرازىنىڭ تىڭ تارامدامسىن شىعارماشىلىقپەن ومىرگە اكەلە العان. بۇل – تۋىندى اۆتورىنىڭ ءوزىن وزگەنىڭ كولەڭكەسى، ءوز ادەبي تولقىنىنىڭ ىشىندەگى الدەكىم ەمەس، ناعىز قالىپتاسقان حاس پروزاشىلىق دەربەسياتتىقتى (ينديۆيدۋالدىلىقتى) جاس بۋىن قالامگەرلەرى اراسىندا تانىتۋىنىڭ  نىشانى.

ورتا بۋىن قالامگەرلەرى اراسىندا حاس پروزاشىلىق دەربەسياتتىقتىڭ نىشانى كوبىرەكتەۋ بوي كورسەتەدى ماسەلەن، ميرا شۇيىنشاليەۆانىڭ «سلۋجاك» اڭگمەسى بۇعان كۋا، ال وسى تۋىندىدا وسىنىڭ قالاي كورىنىس تاپقاندىعىنا جەكەلەگەن مىسالدار نەگىزىندە توقتالا كەتەيىك.

«قۇدايدىڭ دا ءوز ەسەبى بار ەكەن. شارا شاراسىز كۇيگە ءتۇستى. سوقىر تۇيە جەتەكتەپ قۇمدا اداسقان ءباداۋيدىڭ كۇنى تۋدى باسىنا. سامەتتىڭ بوساعاسىن بىرگە اتتاعان استام پيعىل بۇنى تاستاي قاشقان جوق. دەگەنى بولماي كوگەندە قالدى. زاعيپتىڭ ەتەگىنەن ۇستاپ قىز كەتكەندە، رايىنان قايتارا الماي شاشىن جۇلىپ قالا بەرگەن شەشەسى تاپ قازىر كىرىپ كەلسە، مىنا – ادامى بار، يەسى جوق ءۇيدى تالاق تاستاپ، ەرە قاشۋدان تايىنباس ەدى.

كۇيزەلىپ جۇرگەندە كورشى ءۇي جاقتان ەكى كوز پايدا بولدى…»

باسىنا «سوقىر تۇيە جەتەكتەپ قۇمدا اداسقان ءباداۋيدىڭ كۇنى تۋعان» ادامي تىرلىكتىڭ  اياعى سامەتتىڭ ولىمىمەن اياقتالادى.

قازىرگى جاستاردىڭ وزدەرىنە دەيىنگى بۋىننان ءبىر ەرەكشەلىگى   كىرىستىرمە نوۆەللانى (سامەتتىڭ ءتورت جاسىندا كوزىنەن ايىرىلۋداعى «ءسۇت وقيعاسى» نارراتيۆىن//دەربەسيات حيكاياتىن) ەگىزدەۋشى ۇكىمدىك فونعا دا اينالدارا ءبىلۋ ستيلدىك شەبەرلىككە يە بولۋشىلىقتارى. سامەتتىڭ كوزدەن ايىرىلۋ ءموتيۆىن جازۋشى بىلاي سۋرەتەيدى.

«ءسۇت. مىستان كەمپىر. ءجۇزىن جاس جۋعان اپاسى. جارىق دۇنيەدەن تىرىدەي ايرىلاردا كوزدەن كوشىپ، ساناسىنا تاڭبا بولىپ باسىلعان سوڭعى سۋرەتتەر. مىستان كەمپىر – بايى ولگەن، بالا سۇيمەگەن، ومىردەن شەر-نالا ارقالاپ بەلى بۇگىلگەن ءبىر ءمۇساپىر. ەل قىدىرمايتىن، كىسى شاقىرمايتىن. كورشىلەردەن اۋلاق، كورشىلەر دە كورمەگەنسىپ ءجۇرىپ جاتقان. جالعىز سيىرى بار ەدى. ءبىر كۇنى ونىسىن ساۋىپ، ءسۇتىن ەسىك الدىنا قويا سالا، قوراعا قايتا كىرىپ-شىقسا، قاڭعالاقتاپ قايدان عانا بارا قالعانىن قۇداي ءبىلسىن، ءتورت جاسار شولشاڭ ۇل – سامەت كۇس-كۇس اياعىن شەلەكتەگى جىلى سۇتكە مالىپ ىرجالاقتاپ قاراپ تۇر. ونسىز دا بالا كورسە بەزگەگى ۇستايتىن كەمپىردىڭ اشۋى قۇيىن ءۇيىرىپ، تاس جاۋدىرىپتى. كەشكى تىمىقتى تاس-تالقان ەتكەن شاڭ-شۇڭ داۋىستان ءبىر سۇمدىقتىڭ بولعانىن سەزىپ، جۇگىرىپ جەتكەن اپاسى بۇنى ىلە قاشادى. الايدا مىستان كەمپىردىڭ: «سۇتتەي جۇزىڭە تامسانعاندى بوتاداي كوزىڭ كورە الماي ءوتسىن!» دەگەن قارعىسى ءبارى ءبىر قۋىپ جەتتى… سودان بەرى ساڭىلاۋسىز ءبىر قاراڭعىلىقتى قارمانۋمەن كەلەدى».

جاردىڭ ەتەگىنەن ايىرىلۋىن «كەلىنشەكتىڭ ادال جارعا وپاسىزدىعى» قالامگەر تاراپىنان بىلايشا تارقاتىلادى.

«سامەت وياۋ بولاتىن. ۇرلانىپ قوينىنا كىرگەن كەلىنشەگىنىڭ اياعىنا اياعىن تيگىزىپ ەدى، قۇلپىتاستاي سۋىق ەكەن. اناۋ سىپ ەتكىزىپ تارتىپ الا قويدى. سول ءسات مۇنىڭ كوڭىلىن دە كوردەي تۇنەك تۇمشالاعان…»

سەزىلىپ تۇرعانىنداي، homo scriptor-دى (جازۋشى ادامدى) ەشقاشان ءبىر عانا تيپكە جاتقىزا سالۋعا ەش بولمايدى. ەگەر ءبىز باتىس ادەبيەتىندە كولريدج، شەللي، بودلەرا جانە پولاردى تەك قانا  رومانتيكالىق جوسىقتا قاراستىراتىن بولساق،  وندا ولارعا راسين، ميلتون، گەتە، دجەين وستين، ەنتوني تروللوپ سىندى تۇلعالاردان تۇراتىن توپ قاراما-قارسى كەلەتىنى ابدەن تۇسىنىكتى.

قازىرگى قازاق پروزاسىنداعى جاس بۋىن مەن ورتا بۋىن اراسىنداعى ارتەكتىلىك پەن وزگەشەلىككە تولى ادەبي پروتسەستە ورىن الىپ جاتقان ءار 10 جىلدىقتار تاپ وسىنداي ۇلتتىق ادەبيەتىمىزدە ءوزىنىڭ ايشىقتى  قولتاڭباسىن قالدىرىپ وتىرادى.

نەمىس جىكتەۋشىسى (كلاسسيفيكاتورى) كرەچمەر بولسا، اقىنداردى (شيزوفرەنياعا بەيىم لەپتوسومدىق /نازىك جاندى/ تيپ) جانە رومانشىلاردى (مانياكالدى-دەپرەسسيۆتى پسيحوزعا بەيىم پيكنوستى /گر. رyknos//الەۋەتتى/ تيپ) دەپ بولەدى. البەتتە، «ارقالى» ء(تاڭىري شابىتتى ايانگەر) اقىن جانە كاسىبي تولىسقان «تۋىندىگەر» قالامگەر سىندى قاراما-قارسىلىقتى تيپولوگيالىق جۇپ بار. ارينە، بۇنداي ەرەكشەلىكتەردىڭ تاريحي ءتۇپ تامىرى وتە تەرەڭدە جاتىر.

سۋرەتكەرلەردى قيالداۋدىڭ نەگىزگى ەكى ءتيپى بويىنشا بولگەن فرانتسۋز پسيحولوگى ريبو البەتتە،  ءوزى سىلتەمە جاساماسا دا نيتسشە كونتسەپتسياسىنا سۇيەنگەندىگى داۋ تۋعىزبايدى. ءبىرىنشى تيپ –  «كەڭىستىكتىك//پلاستيكالىق» قيال. كورەگەن باقىلاۋشى قاسيەتىنە يە جان سىرتقى الەم كەلبەتىن شابىتتانعان شاعىندا ءوز سەزىمىمەن يگەرەدى. كەرىسىنشە، «فورماسىز» قيالعا (سىبىر مەن سيمۆوليكالىققا) يە سيمۆوليست اقىن، رومانتيك قالامگەر (تيك، گوفمان، پو) بولسا، شابىتتى ءوز سەزىم مەن ەموتسيالارىنان قالقىپ الىپ، ولاردى Stimmung (كوڭىل حوشى) بىرلىكتەرى بولىپ ءۋاجدالاتىن ىرعاق پەن وبرازدارعا اينالدىرادى. ەليوت ءوز كەزەگىندە ريبو تۇجىرىمىن دانتەنىڭ «اياندىق قيالىن» ميلتوننىڭ «سىبىرلى قيالىنا» قاراما-قارسى قويۋدا ەسكەردى.

زامانالىق رۋمىن عالىمى ل. رۋسۋ ءۇش كوركەمدىك ءتيپتى: «اشىق» (شاتتىقتى، ەكپىندى، قولدى-اياققا تۇرمايتىن), «ازازىلدىك ۇشقالاقتىق» جانە «ازازىلدىك دەگبىرلىلىكتى» ءبولىپ كورسەتەدى.

رۋسۋدىڭ كەلتىرگەن مىسالدارىنىڭ ءبارى بىردەي ءساتتى ەمەس دەسەك تە، تەزيس پەن  انتيتەزيستىڭ ءوزارا ارەكەتتەستىگى، «اشىق» تيپ پەن «ۇشقالاقتىق» سينتەزدەرىنەن جوعارعى شىعارماشىلىق تيپ تۋىنداپ، ازازىلمەن كۇرەس جەڭىسپەن اياقتالىپ، قىم-قۋاتتىلىق تەپە-تەڭدىكپەن الماسادى. وسى جوعارعى شىعارماشىلىق تيپكە رۋسۋ گەتەنى جاتقىزادى. ءبىز ءوز تاراپىمىزدان ونىمەن بىرگە دانتە، شەكسپير، بالزاك، ديككەنس، تولستوي، دوستوەۆسكي سىندى الىپتاردى كورە الامىز.

مىنە، وسى الىپتار ءوز ۇلتتى ءۇشىن الەمدىك دەڭگەيدەگى «كىشكەنتاي ادامدار» تراگەدياسىن ۇلتتىق دەڭگەيدە ءار داۋىردە ءسوز ەتىپ كەتسە، نۇرلان ءوز «كىشكەنتاي ادامدارىنىڭ» ناپسىدەن جەڭىلۋ تراگەدياسىن باباتۇركىلىك ادەبي ءۇردىس حامسالىق ۇلگىدە اشىپ كورسەتە العان.

اۆتور نەگە سامەتتى سوقىر ەتىپ وتىر؟! الماسى تىستەلىپ قالعاندار جالپى ۇلتتىق پروبلەما. قازىر قازاق قىزدارىنىڭ 90 پايىزى «قاتىن-قىز» نەمەسە «قىز-قاتىن (جالعان قىزدىق پەردە جاساتۋ ارقىلى)» بولىپ بايعا ءتيىپ جاتىر. قالامگەردىڭ ارمانى قىزداردىڭ تۇرمىسقا كۇيەۋىن سامەتتەندىرمەي پاك كۇيىندە شىعۋى. وسىنداي جاعدايعا ۇرىنعاندار سيمۆولدىق سامەت ءولىم ارقىلى كەلمەسكە كەتسە ەكەن دەپ ارزۋلى ارماندايدى.

نۇرلان قابدايدىڭ «سوقىر تۇيە جەتەكتەپ قۇمدا اداسقان ءباداۋي كەيىپ بادەمدى بيكە جايلى» حامسالىق بەسشەسى ءوز تۇستاستارى سانالاتىن ءباداۋي كەيىپ بادەمدى بيكەلەردىڭ ەندىگى تىرلىگىندە قويىنىنداعى «سوقىر تۇيەسىن» ايالاپ، ءبارىن «ەكى-ۇشەۋدىڭ كۇيبەڭىنە» ۇلاستىرىپ قۇمدا اداسۋشىلىققا بارماۋعا ۇندەي شاقىرادى. بۇنداي اۆتورلىق ماسكانى قولدانۋشىلىق قازىرىگ قازاق پروزاسىندا قالامىن ەندى ۇشتاپ جۇرگەندەر اراسىندا ەكىنىڭ ءبىرىنىڭ قولىنان كەلە بەرمەيدى. وسىنداي پارەنجەلى اۆتورلىق شەبەرلىكتى يگەرگەن قالامگەرلىك شەبەرلىككە «ەكى-ۇشەۋدىڭ كۇيبەڭىن» وقىپ شىققاندا ءتانتى بولدىق.

ەلدىڭ سىرتقا جايمايتىن دەرتى قازاق كورپەسىنىڭ بۇلكىلدەۋى ىشىندە ورىن الىپ جاتقان «جابۋلى قازاندىق»  ايەلدىڭ ەتەگى تۇرىلۋشىلىك پروبلەماسىنا اۆتور وزىنشە جاۋاپ ىزدەپ وزىنشە تىڭ شەشىم قابىلداي العان. وسىلايشا «اديۋلتەرلىك» تاقىرىبى ۇلت پروزاسىندا وزىنشە جاڭا قىرىنان اشىلىپ وتىر. تاپتاۋىرىن بولعان ەسكى ءموتيۆتىڭ سونى قىرىن اشا ءبىلۋ جاس قالامگەرلەر اراسىندا ەكىنىڭ ءبىرىنىڭ قولىنان كەلمەيدى. قولدان كەلمەيتىندى قولدان كەلتىرۋى اۆتورعا شىعارماشىلىق تابىس سىيلاي الدى. ەسكى ءموتيۆتىڭ سونى قىرىن اشا ءبىلۋ ستيلدىك شەبەرلىگىنەن اۆتور اداسىپ قالماسىن دەپ تىلەپ، تاماشا تۋىندىنىڭ سوڭعى بەتىن جاپتىق.

ءابىل-سەرىك ابىلقاسىمۇلى

Abai.kz