...وسىدان نەبارى شيرەك عاسىر بۇرىن، ياعني، 25 جىل بۇرىن قازاقستاندا بىردە-ءبىر ميلليونەر جوق ەدى، قازىر ولاردى ساناپ شىعۋ قيىن. سوندا بۇل بايلىق قايدان كەلدى؟.. مۇنىڭ ءبارى – ۇرلىق.

راس، قازىر ءبىزدىڭ بيلىكتەگىلەر ۇلتتىق ىشكى ءونىمنىڭ 20 ەسەگە وسكەنىن ايتىپ، ماقتانادى. شىنىندا، وسىدان 25 جىل بۇرىن ءبىر قوراپ سىرىڭكەنىڭ 7 تيىن (تەڭگە ەمەس) تۇرعانىن ادەيى «ۇمىتىپ كەتەدى»...

ۇلتتىق ىشكى ءونىمنىڭ 20 ەسەگە وسسە، ازىق-تۇلىك باعاسى، تۇرمىستىق زاتتار، كوممۋنالدىق قىزمەتتەر نەشە ەسەگە ءوستى؟ مۇنى شەنەۋنىكتەر ايتپايدى. ماسەلەن، ۇلىبريتانياداعى ەڭ از زەينەتاقىنىڭ مولشەرى قازاق تەڭگەسىنە شاققاندا 128 مىڭ تەڭگە دە، قازاقستانداعى ەڭ از زەينەتاقىنىڭ مولشەرى 11 مىڭ تەڭگە. وسىنى سالىستىرۋعا بولا ما؟ مۇنداي جالعاندىقتى مەكتەپتىڭ وقۋشىسى دا ەسەپتەپ بەرە الادى...

ءتىپتى، جىل سايىن بيلىك زەينەتاقىنىڭ كو­بەي­گەنىن ايتىپ جاتادى، بىراق، سوماسىن ەمەس، پايىزىن جاريالايدى. ال، سوماسىنا كەلسەڭ، نەبارى 1,5-2 مىڭ تەڭگەگە عانا كوبەيەدى. كوممۋ­نال­دىق شىعىندار بولسا، كۇننەن كۇنگە وسە تۇسۋدە...

مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەردىڭ جالاقىلارى دا ءوسىپ جاتىر. اسىرەسە، مەملەكەتتىڭ قازىناسىنا قولى جاقىن «ا» كورپۋسىنىڭ قىزمەتكەرلەرىنىڭ جالاقىسى 50 پايىزعا ءوسىپ، بۇگىندە 1-1,5 ملن تەڭگەگە جەتتى. دەپۋتاتاردىڭ تا تابىستارى وسىعان جەتەعابىل...

ورتاشا زەينەتاقى الاتىن قاريا 37 مىڭ تەڭگەنى ءبىر ايعا جەتكىزۋگە ءتيىس تە، 1,5 ملن تەڭگە جالاقىسى بار شەنەۋنىك الگى قاريامەن بىردەي كوممۋنالدىق تولەم جاسايدى. ادىلدىك قايدا؟ شەنەۋنىكتىڭ جالاقىسى – زەينەتكەردىڭ كىرىسەنەن 30-35 ەسە كوپ. مۇنى ەسەپتەۋ ءۇشىن قىزىل ديپلوم الۋدىڭ قاجەتى جوق قوي...

وسىنداي وتىرىك پەن جالعاندىق، ماقتانۋ مەن مەكىرەنۋ، ۇرلىق پەن قارلىق، جەڭ ۇشىنان جالعاسقان جەمقورلىق، رۋشىلدىق پەن جىكشىلدىك – بۇگىنگى قازاق قوعامى مەن بيلىگىنىڭ بارلىق ساتى­لارىن قامتىعان. سايىپ كەلگەندە، بۇل باس­سىزدىقتىڭ اقىرى – ۇلكەن ادىلەتسىزدىككە تىرەلەدى. ال، ادىلەتسىز قوعامنىڭ بولاشاعى بولمايدى.

بايلىق پەن بيلىكتىڭ شەكسىزدىگى – تابيعاتىندا وتە ءالسىز جاراتىلعان پەندەنىڭ ارانىن اشتىرىپ، قۇلقىنىن كەڭەيتە بەرەدى دە، تۇبىندە قۇلدىققا جالداپ، قۇردىمعا تارتادى...
ەندى 1 ملن اقش دوللارىن جيعان سورلى – 100 ملن اقش دوللارىن يەمدەنۋدى اڭسايدى...

قۇلقىن – تويىمشىلىقتى بىلمەيدى. بەرتىن كەلە ۇرى-قارىلار ساقتىق قاسيەتىنەن دە ايىرىلىپ، تۇيەنى تۇگىمەن، ۆاگوندى جۇگىمەن جۇتا باستايدى...

...ءبىزدىڭ قاسيەتتى ءدىنىمىز يسلامدا «يمان مەن ىنساپتان ايىرىلعان پەندەنىڭ كوزى تەك توپىراقپەن عانا جابىلادى» دەيدى...

جالعىز اقيقات وسى!..

قاجىمۇقان عابدوللا

Abai.kz