قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى – ەلباسى نۇرسۇلتان ءابىشۇلى نازارباەۆتىڭ جىل سايىن قازاقستان حالقىنا ارناپ جولدايتىن جولداۋىنىڭ ماڭىزى وتە جوعارى. وندا ەل ومىرىنە وتە قاجەتتى ءار سالا تولىق قامتىلادى. ونەر-ءبىلىم سالاسى، دەنساۋلىق، تۇرمىس ساپاسىنىڭ ءوسۋى جانە حالىق تابىسىنىڭ ءوسۋى جان-جاقتى قامتىلادى.

قازاقستان ءوڭىرى اۋىلشارۋاشىلىعىن دامىتۋعا اسا قولايلى. مال شارۋاشىلىعىمەن، ەگىن شارۋاشىلىعىمەن اينالىسقان قازاقستاندىقتاردىڭ تابىسى جىلدان-جىلعا ارتاتىن بولادى.

ءبارىمىز بىلەتىندەي، وتكەن جىلى بەسىنشى قازازاندا قازاقستان حالىقىنا ارناپ ەلباسى «قازاقستاندىقتاردىڭ ءال-اۋقاتىنىڭ ءوسۋى: تابىس پەن تۇرمىس ساپاسىن ارتتىرۋ» اتتى جولداۋىن جاريالادى. وندا ەل ۇكىمەتىنە، اكىمدەرگە، وزگە دە جاۋاپتى باسشىلارعا ەل حالقىنىڭ تۇرمىتىق ءال-احۋالىن جوعارلاتۋ باعىتىندا جاسالۋى ءتيىس جۇمىستار جايلى ايتىلدى.

وسى جولداۋدىڭ ءبىرىنشى تاراۋى "حالىق تابىسىنىڭ ءوسۋى" دەپ اتالادى. بۇندا ەلباسى حالىقتىڭ تابىسىن ارتتىرۋ ءۇشىن جاسالاتىن جۇمىستارعا تاپسىرما بەردى. مەملەكەت پەن ادامداردىڭ كۇش بىرىكتىرۋىنىڭ ارقاسىندا عانا ءبىز جالپىعا ورتاق ەڭبەك قوعامىن قۇرا الامىز دەپ اتاپ ءوتتى ەلباسى.

جولداۋدىڭ ءبىرىنشى تاراۋ بەسىنشى تارماعىندا "اگروونەركاسىپ كەشەنىنىڭ الەۋەتىن تولىق ىسكە اسىرۋ كەرەك" دەلىنگەن. وسى بولىمدە ەلىمىزدە اۋىلشارۋاشىعىن دامىتۋدىڭ ايقىن جولكارتاسى كورسەتىلگەن دەۋگە تولىق نەگىز بار.

"نەگىزگى مىندەت – ەڭبەك ونىمدىلىگىن جانە قايتا وڭدەلگەن اۋىل شارۋاشىلىعى ءونىمىنىڭ ەكسپورتىن 2022 جىلعا قاراي 2,5 ەسە كوبەيتۋ. مەملەكەتتىك قولداۋدىڭ بارلىق شارالارىن ەلىمىزگە زاماناۋي اگروتەحنولوگيالاردى اۋقىمدى تۇردە تارتۋعا باعىتتاۋ قاجەت. ءبىز يكەمدى ءارى ىڭعايلى ستاندارتتاردى ەنگىزۋ جانە اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسىنداعى بەدەلدى شەتەلدىك مامانداردى – «اقىلدى ادامداردى» تارتۋ ارقىلى سالانى باسقارۋدىڭ ۇزدىك تاجىريبەسىن پايدالانۋىمىز كەرەك. اۋىل كاسىپكەرلەرىنە شارۋاشىلىق جۇرگىزۋدىڭ جاڭا داعدىلارىن ۇيرەتۋ ءۇشىن جاپپاي وقىتۋ جۇيەسىن قالىپتاستىرعان ءجون. ۇكىمەتكە الداعى 3 جىل ىشىندە وسى ماقساتتارعا جىل سايىن قوسىمشا كەمىندە 100 ميلليارد تەڭگە قاراستىرۋدى تاپسىرامىن", - دەيدى ەلباسى قازاقستان حالقىنا ارناعان جولداۋىندا.

ەلباسىنىڭ ءار تاپسىرماسى ەسكەرۋسىز قالعان ەمەس. اتقارۋشى بيلىك وكىلدەرى ەلباسىنىڭ باستامالارىن باستى نازاردا ۇستاپ، جۇزەگە اسىرادى. ەندى وسى باعىتتا تولىقىراق ايتايىق. قازاقستاندا حالىقتىڭ اگروونەركاسىپ سالاسىندا جۇمىسپەن قامتىلۋى جانە جۇمىسشىلاردىڭ ەڭبەك زاڭدىلىعىنىڭ ساقتالۋى قانداي؟ دەگەن سۇراقتارعا قر پرەمەر-ءمينيسترى اسقار ءماميننىڭ توراعالىعىمەن وتكەن ۇكىمەت وتىرىسىندا جاۋاپ تابىلدى.

ۇكىمەت وتىرىسىندا ءسوز العان اۋىل شارۋاشىلىعى ءمينيسترى ساپارحان وماروۆ اتالعان سالادا وتكەن جىلعىمەن سالىستىرعاندا كورنەكتى ءوسىم بار ەكەنىن ايتتى. ونىڭ ايتۋىنشا، 2019 جىلدىڭ العاشقى جارتى جىلدىعىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا مال شارۋاشىلىعىنىڭ جالپى ءونىمى وتكەن جىلدىڭ وسى كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا 962,2 ميلليارد تەڭگەدەن 1063,5 ميلليارد تەڭگەگە دەيىن ارتقان. بۇل بۇرىنعىدان 10,5 پايىزعا ءوستى دەگەن ءسوز.

كەيىنگى جىلدارى مال شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن وندىرۋدە وڭ ءوسىم بايقالىپ وتىر. اتاپ ايتقاندا، سيىر ەتىن ءوندىرۋ 477 مىڭ توننانى قۇرادى، بۇل ىشكى تۇتىنۋدىڭ 98 پايىزىن قامتاماسىز ەتەدى. تيىسىنشە قوي ەتى 150 مىڭ توننا، شوشقا ەتى 86 مىڭ توننا بولدى. 2018 جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا سيىر ەتى بويىنشا ەكسپورت كولەمى 19,9 مىڭ توننانى، قوي ەتى 3 مىڭ توننانى، شوشقا ەتى 400 توننانى قۇرادى. ال ءسۇت ءوندىرۋ كولەمى 5,7 ميلليون توننانى قۇرادى. ءىرى قارا مالدىڭ سانى 7,2 ميلليون باسقا دەيىن، قوي 18,7 ميلليون باسقا دەيىن، جىلقى 2,6 ميلليون باسقا دەيىن، قۇس 44,3 ميلليون باسقا دەيىن ءوستى.

"5 جىل ىشىندە تۇتىنۋدىڭ تۇراقتى ءوسىمى ارقاسىندا قۇس ەتىن ءوندىرۋ كولەمى 40 پايىزعا ارتىپ، 192 مىڭ توننانى قۇرادى. بۇل رەتتە قۇس ەتىن تۇتىنۋ دا جوعارى قارقىنمەن وسۋدە. ونىمدىك جۇمىرتقانى ەكسپورتتاۋ قارقىنى وسۋدە، سوندىقتان وتكەن جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا 850 ميلليون دانا جۇمىرتقا ەكسپورتتالدى", - دەيدى مينيستر.

ەلىمىزدىڭ كەيبىر وڭىرىندە حالىقتىڭ نەگىزگى كۇن كورىسى تىكەلەي اۋىل شارۋاشىلىعى وندىرىسىنە بايلانىستى. سوندىقتان، ەگىندىكتەردى سۋمەن قامتاماسىز ەتۋ جانە مال شارۋاشىلىعىنا ءتيىستى سۋبسيديا بەرۋدىڭ ماڭىزى جوعارى. بۇنىڭ ءبارى ەلباسى جولداۋىندا ايتىلعان ىستەر.

وسى باعىتتا جاقىن بولاشاقتا ەلدە سۋ قويمالارىن سالۋ، سونداي-اق سۋدى ۇتىمدى پايدالانۋعا باعىتتالعان ماڭىزدى جوبالار ىسكە اساتىن بولادى. اتاپ ايتقاندا، يرريگاتسيالىق جانە درەناجدىق جەلىلەردى جەتىلدىرۋ جونىندەگى جوبالاردى ىسكە اسىرۋ ارقىلى سۋدى 30 پايىزعا دەيىن ۇنەمدەۋ جانە جەراستى كوزدەرىن پايدالانۋ، تامشىلاتىپ، جاڭبىرلاتىپ سۋارۋ ادىستەرىن قولدانۋدىڭ ماڭىزى مول.

قالاي بولعاندا دا قازاقستان حالقىنىڭ تۇرمىس ساپاسىنىڭ جاقسارىپ، تابىسىنىڭ ارتۋى ءۇشىن ەلباسى تاپسىرمالارى تولىعىمەن ورىندالۋى كەرەك. سول قاتاردا كوپ قازاقستاندىقتىڭ تابىس كوزى بولعان اۋىلشارۋاشىلىعىن دامىتۋ جۇمىسى تىڭعىلىقتى قولعا الىنۋى كەرەك. ول ەلباسىنىڭ جولداۋىندا انىق ايتىلعان بولاتىن.

Abai.kz