«جانى جايساڭ، جۇرەگى جۇمساق، تىم سەزىمتالدىق» بۇل اقىندارعا بەرىلەتىن انىقتاما. بۇگىندە اقىنداردىڭ جاس بۋىنى قاتايىپ ءوسىپ كەلە جاتىر. الدىڭعى قاتارداعى اقىن اقبەرەن ەلگەزەك كوپتىڭ كوڭىلىندەگىسىن ءدوپ ايتادى. دۇرىسى، بەرگەن  سۇحباتىنا كوز سالىڭىز...
1. ءسىزدىڭ  جۇرەگىڭىز كىمگە ارنالادى؟
اقبەرەن ەلگەزەك:قاي ماعىنادا سۇراپ وتىرسىز؟ ەگەر ەر مەن ايەل اراسىنداعى قاتىم-قاتىناستى مەڭزەسەڭىز، ايتا المايمىن ونى. جەكە قۇپيام ول. ال، جالپى سۇراساڭىز، جۇرەگىم قازاققا ارنالادى دەپ ايتسام، پافوستى تۇردە ايتتى دەپ ەسەپتەمەڭىز. مەن بار جۇيكە-جۇرەگىممەن الاش جۇرتىن سۇيەمىن!

2. جان دەرتتەرىڭىزدى قالاي ەمدەيسىز؟
اقبەرەن ەلگەزەك:تاڭىردەن كومەك سۇرايمىن. كوپ جاعدايدا، دەرتىمە دارۋمەن رەتىندە، ءتاڭىر تاراپىنان بۇيرالانعان ولەڭ شۋماقتارى بەرىلەدى.

3. مۋزاڭىز كىم؟
اقبەرەن ەلگەزەك:ول تىرشىلىك يەسى تىلسىم الەمدەردە...ازىرگە كوزبەن كورگەم جوق، بىراق تۇيسىگىممەن سەزەمىن كىم ەكەنىن...

4. بىردە، قابىرعاسى مىعىم شىعارما جازباقپىن دەگەن ەدىڭىز، ونىڭ شارۋاسى نە بولىپ جاتىر؟
اقبەرەن ەلگەزەك:قابىرعاسى مىعىم دەيسىز بە؟ ول كەز كەلگەن قالامگەردىڭ ارمانى عوي. بولاشاقتا جازىلىپ قالار.  قازىر سوعان دايىندىق ۇستىندە ءجۇرمىن.

«جانى جايساڭ، جۇرەگى جۇمساق، تىم سەزىمتالدىق» بۇل اقىندارعا بەرىلەتىن انىقتاما. بۇگىندە اقىنداردىڭ جاس بۋىنى قاتايىپ ءوسىپ كەلە جاتىر. الدىڭعى قاتارداعى اقىن اقبەرەن ەلگەزەك كوپتىڭ كوڭىلىندەگىسىن ءدوپ ايتادى. دۇرىسى، بەرگەن  سۇحباتىنا كوز سالىڭىز...
1. ءسىزدىڭ  جۇرەگىڭىز كىمگە ارنالادى؟
اقبەرەن ەلگەزەك:قاي ماعىنادا سۇراپ وتىرسىز؟ ەگەر ەر مەن ايەل اراسىنداعى قاتىم-قاتىناستى مەڭزەسەڭىز، ايتا المايمىن ونى. جەكە قۇپيام ول. ال، جالپى سۇراساڭىز، جۇرەگىم قازاققا ارنالادى دەپ ايتسام، پافوستى تۇردە ايتتى دەپ ەسەپتەمەڭىز. مەن بار جۇيكە-جۇرەگىممەن الاش جۇرتىن سۇيەمىن!

2. جان دەرتتەرىڭىزدى قالاي ەمدەيسىز؟
اقبەرەن ەلگەزەك:تاڭىردەن كومەك سۇرايمىن. كوپ جاعدايدا، دەرتىمە دارۋمەن رەتىندە، ءتاڭىر تاراپىنان بۇيرالانعان ولەڭ شۋماقتارى بەرىلەدى.

3. مۋزاڭىز كىم؟
اقبەرەن ەلگەزەك:ول تىرشىلىك يەسى تىلسىم الەمدەردە...ازىرگە كوزبەن كورگەم جوق، بىراق تۇيسىگىممەن سەزەمىن كىم ەكەنىن...

4. بىردە، قابىرعاسى مىعىم شىعارما جازباقپىن دەگەن ەدىڭىز، ونىڭ شارۋاسى نە بولىپ جاتىر؟
اقبەرەن ەلگەزەك:قابىرعاسى مىعىم دەيسىز بە؟ ول كەز كەلگەن قالامگەردىڭ ارمانى عوي. بولاشاقتا جازىلىپ قالار.  قازىر سوعان دايىندىق ۇستىندە ءجۇرمىن.

5. شىعارماشىلىق تالانتتىڭ تولىق اشىلۋىنا ءبىلىم مەن ومىرلىك تاجىريبە جەتىسپەيدى دەپ جاۋاپ قاتىپسىز، ءبىلىمىڭىزدى قالاي تولىقتىرىپ جاتىرسىز؟
اقبەرەن ەلگەزەك:كىتاپ وقيمىن. قالعانىن ءومىردىڭ ءوزى ۇيرەتىپ جاتىر.

6. سوڭعى وقىعان ءۇش كىتابىڭىزدى اتاڭىزشى..
سوڭعى كەزدە كوپ وقىپ ءجۇرمىن. ىشىندە ۇناعاندارى: ۆ.يۋ.تيحوپلاۆ  دەگەن عالىمنىڭ «فيزيكا ۆەرى»، يان پاراندوۆسكيدىڭ «الحيميا سلوۆا» جانە مايكل نيۋتوننىڭ «پۋتەشەستۆيا دۋشي» اتتى كىتاپتاردى اتاۋعا بولادى.

7. ىشىمدە ءبىر دەرت بار، ءتىرى بىرەۋ بار دەپ ەدىڭىز، ونى قالاي باپتاپ، اس-اۋقات بەرەسىز؟
اقبەرەن ەلگەزەك:ول اس ىشپەيدى. ول - مەنىڭ ەنەرگياممەن قورەكتەنەدى. ەسەسىنە، ولەڭ بەرەدى ماعان. ەگەر ول كۇبىرلەگەن دۇنيەلەردى ادەمى قىلىپ قاعاز بەتىنە تۇسىرە السام، ول سودان راحاتتانادى. تاماعى دا سول، قىسقاشا ايتقاندا.  

8. ءبىزدىڭ ادەبيەتتە التىن عاسىر بولمادى ما؟ بۇل ءسىزدىڭ پىكىرىڭىزدەن قورىتىلعان سۇراق.
اقبەرەن ەلگەزەك:بولعاندا قانداي! اباي مەن شاكارىم. ماعجان مەن ءىلياس. مۇحتار اۋەزوۆ پەن تاكەن الىمقۇلوۆ. قاسىم مەن مۇقاعالي. تولەگەن مەن قادىر. جۇمەكەن مەن ورالحان. مۇحتار ماعاۋين مەن ءابىش. جانە تاعىسىن تاعىلار. بۇلار جازبا ادەبيەتىمىزدىڭ التىن عاسىرىن سومداعان تۇلعالار ەمەس پە!   

9. بۇگىنگى ادەبيەت ەرتەڭگى حالىققا كەرەك دەپ ەدىڭىز،  ەرتەڭگى حالىق  قانداي بولادى دەپ ويلايسىز؟
اقبەرەن ەلگەزەك:ەرتەڭگى قازاق ءبىلىمدى، تۇيسىگى نازىك، كورەگەن، سۇڭعىلا بولاتىنىنا سەنىمدىمىن. جانە ول ۇرپاق قازىر جوعالىپ بارا جاتقان ءسوزدىڭ قادىرىن قالپىنا كەلتىرىپ، ادەبيەتتى ءوز تۇعىرىنا وتىرعىزاتىنىنا سەنىمىم كامىل.

10. ءار ولەڭ سايىن، ءار قىزعا عاشىق بولاسىز با؟
اقبەرەن ەلگەزەك:مۇمكىن، ءار عاشىق بولعان سايىن، جاڭا ولەڭ تۋا ما دەگەنىڭىز دۇرىس شىعار. جوق، مەن ءبىر جانعا عانا عاشىقپىن. بارلىق ليريكالىق ولەڭدەرىم سوعان عانا ارنالعان.  

11. قاتارلاس اقىنداردان كىمدى مويىندايسىز؟
اقبەرەن ەلگەزەك:ءبارىن مويىندايمىن. ەشكىم ەرىگىپ پوەزياعا كەلمەيدى. اركىم ءوز بيىگىندە، وزىنە بەرىلگەن دۇنيەنى عانا جازادى. سوندىقتان بۇل جەردە اناۋ مىقتى، مىناۋ ءالسىز دەۋگە كەلمەيدى.

12. مۇقاعالي اتامىز اق قايىڭمەن الماسىپ ءومىر سۇرگىسى كەلسە، ءسىز كىممەن الماسىپ ءومىر سۇرگىڭىز كەلەدى، كەيبىر كەزدەرى؟
اقبەرەن ەلگەزەك:مەن كەيدە كوبەلەك بولعىم كەلەدى.  قالاعان گۇلىمە قونىپ جۇرسەم دەپ ويلاپ قويام كەي كەزدە. بىراق ونىڭ ءبارى قيال عوي...

13. اقىن قىزعا عاشىق بولىپ كوردىڭىز بە؟
جوق.

14. جىگىت بولسا دا جىگىتتەن دوس تابا الماي، «قىز دا بولساڭ مەن ساعان مۇڭ شاعامىن» دەپ  مۇقاعالي اعامىز ايتقان عوي، ءسىزدىڭ مۇڭ شاعاتىن دوس قىزدارىڭىز بار ما؟ قىزدار قانشالىقتى دوس بولا الادى؟
اقبەرەن ەلگەزەك:شىنىمدى ايتسام، ونداي قىز ءالى كەزدەسكەن جوق. دوسپىز دەپ جۇرگەن قىزداردىڭ كوبىسى كەيىن باسقا ارناعا ءتۇسىپ كەتەدى...

15. ءپرينتسيپشىلسىز بە؟
اقبەرەن ەلگەزەك:ءيا، سوندايمىن دەپ ايتا الامىن.

16. اقىنداردىڭ ويىنشا، ءتىل ماسەلەسىن قالاي شەشۋگە بولادى؟
ول مەملەكەتتىڭ بۇلجىمايتىن ساياسي ۇستانىمىنا اينالماي، شارۋا شەشىلمەيدى. بىزدە ءتىل تۋرالى ءبارى ايتادى، ال ەشتەڭە ىستەلىنبەيدى. جىل سايىن قازاق ءتىلىن دامىتۋعا ءبىرشاما قاراجات بولىنەدى، ودان ەشقانداي ناتيجە كورىپ وتىرعان جوقپىز. جالپى، ءتىل ماسەلەسى بىرتىندەپ شەشىلىپ كەلەدى. بۇرىنعى ۋاقىتتى ايتپاعاندا، ءبىز توقسانىنشى جىلداردىڭ اياعىندا وقۋعا تۇسكەندە، الماتىنىڭ كوشەسىندە ورىسشا شۇلدىرلەپ جۇرگەندەر كوپ بولاتىن. اللاعا شۇكىر، بۇگىنگى تاڭدا، قالادا قازاقشا سويلەيتىندەردىڭ سانى اجەپتاۋىر ءوستى. دۇكەندەردە، ءارتۇرلى قوعامدىق ورىنداردا قىزمەت ەتەتىندەردىڭ بارلىعى دەرلىك قازاقشا سۇراساڭ، قازاقشا جاۋاپ بەرەدى. 

17. لاتىن گرافيكاسىنا وتكەن قازاق ءتىلىن  ەلەستەتە الاسىز با؟ بۇعان ايتار ءۋاجىڭىز بار ما؟
ا.ە..جالپى، مەن وعان قارسى ەمەسپىن. بۇل ءبىزدىڭ ءتىلدى اقپاراتتىق زامانداعى كومپيۋتەرلىك وركەنيەتكە كىرگىزۋگە زور اسەر ەتەر ەدى. ماسەلەن، لاتىن الىپبيىنە كوشەر الدىندا، ءبىز  قازاقتىڭ باي ادەبي، عىلىمي جانە باسقا دا مۇرالارىمىزدى سول الىپبيگە مۇقيات كوشىرىپ، ساقتاپ قالۋىمىز كەرەك. سوندا عانا ءبىز بارىمىزدى جوعالتپاي، قازاق ارىپتەرىنە جاڭا ءومىر سۇرۋىنە جاعداي جاسار ەدىك.

18. ەلىمىزدىڭ تاۋەلسىزدىگىنە  20 جىل اياسىندا حالقىڭىزعا ءسىز نە سىيلايسىز؟ ەسەپ بەرۋ كەشىن وتكىزەتىن ۋاقىت تاياپ قالدى دەپ ويلامايسىز با؟
ا.ە.. تاۋەلسىزدىكتىڭ 20 جىلدىعىنا نە سىيلاي الادى دەيسىز مەنى؟ مۇمكىن ءبىر ولەڭ تۋىپ قالار. جالپى، مەن تاپسىرىسپەن جازبايمىن دا، ناۋقانشىل اقىن ەمەسپىن. مەن كەش وتكىزۋ دەگەن دۇنيەگە ءوزىم ونشا قىزىعا بەرمەيمىن. ەلدىڭ الدىنا شىعىپ الىپ، ولەڭ وقۋعا دا اسا قۇشتار ەمەسپىن. ەگەر كەشتى وتكىزۋدىڭ جاڭا، قىزىقتى فورماسى تابىلسا، كورە جاتارمىز.  

19. اقىننىڭ باستىق بولعانى قالاي؟ نە تۇرتكى بولدى؟
ەشتەڭە دە تۇرتكى بولعان جوق. جۇمىسقا شاقىردى، باردىم. اقىنعا باسشى بولۋعا بولمايدى دەگەن ەرەجەنى ەش جەردەن وقىماعان ەكەم وسى كۇنگە دەيىن. ءبىز دە قاراپايىم نانىن تاۋىپ، سۋىن ءىشىپ وتىرعان پەندەمىز. مىناۋ اقىن ەكەن دەپ ەشكىم مەنى اسىرامايدى عوي!

20. جۇمىستارىڭىزدا نە جاڭالىق؟
ءبارى بىرقالىپتى. جوسپارلى تۇردە جۇمىس ىستەپ جاتىرمىز.

21. سۇحباتىڭىزعا راحمەت!

فاريزا بايەلى

http://mtdi.kz/kz/sybat/madeniet-okilderi/504