Memleket qúqyghy adam qúqyghynan ýstem bolmauy kerek
Gonkongtaghy qysymgha baylanysty, "AQSh bizding ishki isterimizge aralasyp jatyr" degen Qytaydyng mәlimdemesin oqydym. Býkil әlemdi eki poluske bóletin kelesi jalpy adamzattyq suayryghy adam qúqyqtary men memleket qúqyqtary arasyndaghy kýres boluy mýmkin. Degenmen adam qúqyqtary memleket qúqyqtarynan ýstem bolatynyna senemin.
Osy habargha baylanysty, keybir negizgi dýniyelerdi sóz etkim keledi. Bәrimiz Jer túrghynymyz, sodan keyin ghana qytaylyq, amerikalyq ne basqalay bólinemiz.
Soghan sәikes, adam qúqyqtary Qytayda da óz mәnin joghaltpaydy. Eshqanday memleket qúqyghy adam qúqyghynan ýstem bolmauy kerek. Álemning kez-kelgen jerinde adam qúqyqtary búzylatyn bolsa, ol zúlymdyqty býkil adamzat balasy talqygha salyp, qaysybir elding ishki sharuasy demey kýresui kerek.
Memleket degeninizding ózi belgili bir aumaqta óz erejelerimen ómir sýretin adamdar toby nemese qoghamdastyq. Mine, sondyqtan da, qaysybir toptyng nemese qoghamdastyqtyng erejeleri adamzattyng erejelerinen biyik bolmauy kerek.
Áriyne, múnyng bәri bola qalady degenge senu qiyn. Degenmen, BÚÚ ayasynda, fashizm men kommunizmge qosa, avtoritarizm men diktaturany da adamdardyng eng negizgi qúqyqtaryn shekteytin adamzatqa qarsy basqaru jýieleri dep resmy jariyalaudy úsynamyn. Biraq múnyng bәri arman. Ókinishke qaray, әlemdi әli kýnge deyin zang emes, kýsh biylep keledi.
Marghúlan Seysembaydyng әleumettik jelidegi paraqshasynan
Abai.kz
