Júma, 22 Qarasha 2024
Biylik 4651 2 pikir 29 Qarasha, 2019 saghat 13:03

Bishkektegi basqosuda qanday sheshimder qabyldandy?

Bishkek qalasynda Újymdyq qauipsizdik shart úiymy (ÚQShÚ) Újymdyq qauipsizdik kenesining sessiyasy ótti. 

Qazaqstan Preziydenti Qasym-Jomart Toqaev, Belarusi Preziydenti Aleksandr Lukashenko, Qyrghyzstan Preziydenti Sooronbay Jeenbekov, Resey Preziydenti Vladimir Putiyn, Tәjikstan Preziydenti Emomaly Rahmon, Armeniyanyng Premier-Ministri Nikol Pashinyan, sonday-aq ÚQShÚ Bas hatshysynyng mindetin atqarushy Valeriy Semerikov shaghyn qúramda kezdesu ótkizdi. Sodan keyin delegasiya mýshelerining qatysuymen kelissózder jalghasty.

Memleketter basshylary halyqaralyq jәne ónirlik qauipsizdikti qamtamasyz etu jóninde pikir almasty. ÚQShÚ-nyng 2019 jylghy basym baghyttarynyng iske asyryluyn qorytyndylap, aldaghy josparyn anyqtady.

Qasym-Jomart Toqaev shaghyn formatta ótken kezdesude qatysushy memleketter basshylaryna Qazaqstannyng ÚQShÚ formatyndaghy ózara is-qimyldardyng ózekti mәseleleri jónindegi ústanymyn jetkizdi.

– Biz ÚQShÚ ayasyndaghy sayasy yntymaqtastyqty damytugha, Úiymnyng әskeriy-kýshtik әleuetin nyghaytugha jәne zamanauy syn-qaterler men qauipterge qarsy is-qimyldar jasaugha niyettimiz, – dedi Memleket basshysy.

Halyqaralyq qauipsizdik salasyndaghy sayasy dialogty kýsheytu qajettigin atap ótken Qasym-Jomart Toqaev Euraziya kindiginde ornalasqan aumaqtyng qauipsizdigin qamtamasyz etu isindegi ÚQShÚ-nyng atqaratyn jauapkershiligine nazar audardy. Onyng pikirinshe, Úiym Europa men Aziyany qauipsizdikting biringhay Euraziyalyq platformasynda baylanystyra otyryp, óz pozisiyasyn qazirgiden de nyghayta alatyny jóninde pikir bildirdi.

Qasym-Jomart Toqaev osy maqsatqa qol jetkizu ýshin birqatar mindetti qarastyru kerek ekenin aitty.  Atap aitqanda, ÚQShÚ-nyng halyqaralyq bedelin arttyru ýshin júmys jýrgizu qajettigine toqtaldy.

– Biz eshkimge qarsy shyqpaymyz, kerisinshe, ózara tiyimdi dialogqa dayynbyz. Búl ústanymdy ilgeriletu manyzdy, – dedi Memleket basshysy.

Osyghan oray Qazaqstan Preziydenti ÚQShÚ-gha mýshe memleketterding Syrtqy ister ministrlerining NATO-daghy әriptesterine biylghy mamyr aiynda joldaghan Ashyq ýndeuining manyzdylyghyn atap ótip, onyng ózara senimdi nyghaytugha jәne yntymaqtastyqty damytugha septigin tiygizetinin aitty.

Qasym-Jomart Toqaev ÚQShÚ janyndaghy Seriktes jәne Baqylaushy instituttardy odan әri damytudyng manyzdylyghyn atap ótti. Instituttardy qúru turaly sheshim byltyr Qazaqstan astanasynda qabyldanghan bolatyn. Preziydentting pikirinshe, búl instituttar júmystarynyng alghashqy nәtiyjeleri de aitarlyqtay.

Preziydent ÚQShÚ ayasyndaghy saraptamalyq-dialogtyq infraqúrylymdy keneytuge shaqyrdy. Memleket basshysynyng aituynsha, Újymdyq qauipsizdik kenesining aldaghy sessiyalarynyng birinde ministrler, Qauipsizdik kenesi hatshylary, iri sarapshylar men sheteldik qonaqtar dengeyinde halyqaralyq konferensiya úiymdastyru turaly oilanghan jón.

Qasym-Jomart Toqaev Munhen konferensiyasyn  mysalgha keltirdi.  Onyng pikirinshe, búl jiyn bastapqyda NATO-gha mýshe elderding qorghanys vedomstvolary ókilderining beyresmy kezdesui retinde úiymdastyrylghan edi, al býginde Europanyng qauipsizdigine qatysty problemalardy talqylaytyn bedeldi forumgha ainaldy.

Memleket basshysy óz sózinde ÚQShÚ-gha mýshe memleketter aumaghyndaghy, sonyng ishinde Aughanstandaghy terrorizmge qarsy is-qimyl mәseleleri turaly aitty.

– Býginde resmy biylik el aumaghynyng jartysynan astamyn ghana baqylaydy. Onda halyqtyng 65 payyzy  túrady. Aughanstannyng qalghan aimaqtary terroristik úiymdardyng qolynda. Ontýstikten tónetin osynday qauipting bar ekenin eskere otyryp, ÚQShÚ halyqaralyq terrorizm men basqa da qaterlerge qarsy kýresu ýshin qaruly kýshter men qúraldardy saqaday-say ústauy qajet, – dedi Qazaqstan Preziydenti.

Memleket basshysy Sammit qatysushylaryna «Jusan» arnayy gumanitarlyq operasiyasynyng nәtiyjesi turaly aityp, osy shara barysynda Qazaqstan men Siriyanyng salalyq organdary 595 azamatty, onyng ishinde 400-den astam balany qaqtyghys aimaghynan alyp shyqqanyn jetkizdi. Preziydent juyrda ghana Iraktan bir top balanyng qútqarylghanyn habarlady.

Qasym-Jomart Toqaev zansyz esirtki ainalymymen kýres, aqparattyq jәne kiyberqauipsizdik salalaryndaghy yntymaqtastyqty nyghaytu mәselelerine nazar audardy.

Qazaqstan Preziydenti sózining sonynda ÚQShÚ-gha tóraghalyq etken qyrghyz tarapynyng jetistikteri ýshin Sooronbay Jeenbekovke rizashylyq bildirip, Úiym tóraghalyghyn qabyldap alghan reseylik әriptesterin qúttyqtady.

Sammit qorytyndysy boyynsha ÚQShÚ-gha mýshe memleketter basshylary jahandyq jәne ónirlik qauipsizdikti nyghaytu maqsatynda halyqaralyq is-qimyldar men yntymaqtastyqty jetildiru turaly sayasy mәlimdeme qabyldady.

Bishkekte qabyldanghan qújattar ÚQShÚ ayasyndaghy yqpaldastyqty odan әri nyghaytugha baghyttalghan. Qújattar Úiymnyng ashyqtyghyn jәne onyng ózge eldermen jәne halyqaralyq qúrylymdarmen yntymaqtastyghyn keneytuge beyildigin kórsetedi.

Újymdyq qauipsizdik kenesi sessiyasynyng qorytyndysy boyynsha 17 qújatqa, sonyng ishinde, jahandyq jәne ónirlik qauipsizdikti nyghaytu maqsatynda halyqaralyq ózara is-qimyldar men yntymaqtastyqty jetildiru turaly mәlimdemege jәne Újymdyq qauipsizdik kenesining 14 sheshimine qol qoyyldy:

***************

1. «1941-1945 jj. Úly Otan soghysyndaghy Jenisting 75 jyldyghyn merekeleu jónindegi is-sharalar jospary turaly»;

2. «Újymdyq qauipsizdik shart úiymynyng normativtik qúqyqtyq aktilerine ózgerister engizu turaly»;

3. «Újymdyq qauipsizdik shart úiymynyng Újymdyq qauipsizdik kenesi turaly Erejesine ózgerister engizu turaly»;

4. «Újymdyq qauipsizdik shart úiymy organdary rәsimderining Qaghidalaryna ózgerister engizu turaly»;

5. «Birikken Últtar Úiymynyng Jahandyq terrorizmge qarsy strategiyasyn iske asyru jónindegi Újymdyq qauipsizdik shart úiymyna mýshe memleketterding 2019-2021 jyldargha arnalghan újymdyq is-qimyldar jospary turaly»;

6. «Tәjik-aughan shekarasy manyndaghy shiyelenisti azaytugha baghyttalghan qosymsha sharalardyng tizbesi turaly»;

7. «Újymdyq qauipsizdik shart úiymyna mýshe memleketterding qorghanys-ónerkәsiptik (әskeriy-ónerkәsiptik) keshenderining kәsiporyndary men úiymdarynyng kooperasiyalyq jәne integrasiyalyq baylanystaryn damytu salasyndaghy bazalyq úiym turaly»;

8. «Újymdyq qauipsizdik shart úiymy ayasynda birlesken ghylymiy-zertteu jәne tәjiriybelik-konstruktorlyq júmystardy úiymdastyru әri jýrgizu tәrtibi turaly Ereje»;

9. «Újymdyq qauipsizdik shart úiymyna mýshe memleketterding aqparattyq tehnologiyalar salasyndaghy qylmystargha qarsy is-qimyldar jónindegi túraqty is-әreketter operasiyalary turaly Erejege ózgerister engizu turaly («PROKSI» operasiyasy)»;

10. «Újymdyq qauipsizdik shart úiymy Qorghanys ministrleri kenesi turaly Erejege ózgerister engizu turaly»;

11. «Újymdyq qauipsizdik shart úiymynyng 2018 jylgha arnalghan budjetining júmsaluy jónindegi esep turaly»;

12. «Újymdyq qauipsizdik shart úiymynyng 2020 jylgha arnalghan budjeti turaly»;

13. «Újymdyq qauipsizdik shart úiymynyng nagradalarymen marapattau turaly»;

14. Újymdyq qauipsizdik shart úiymy Újymdyq qauipsizdik qenesining kezekti sessiyasynyng ótkizilu uaqyty men orny turaly», sonday-aq ÚQShÚ Újymdyq qauipsizdik jýiesi júmystarynyng mәselelerine qatysty basqa da qújattar.

Abai.kz

2 pikir

Ýzdik materialdar

Syni-esse

«Talasbek syilyghy»: Talqandalghan talgham...

Abay Mauqaraúly 1457
Bilgenge marjan

«Shyghys Týrkistan memleketi beybit týrde joghaldy»

Álimjan Áshimúly 3224
Birtuar

Shoqannyng әzil-syqaqtary

Baghdat Aqylbekov 5279