Talap «tarmaqty» alyp tastaugha tirelip túr
Almaty qalasynda 2-nshi qazanda «Memlekettik tildi qoldau» aksiyasy ótpek. Osyghan oray «Memlekettik til» qozghalysynyng tóraghasy Múhtar Shahanov bastaghan bir top azamat baspasóz mәslihatyn ótkizdi. Alayda, búl jiyngha eki tilde birdey habar taratatyn keybir arnalar men «Respublika» gazetinen basqa orystildi baspasóz ókilderi kelmedi.
Sonymen:
Múhtar Shahanov:
- Qazaq halqyna, biylikke, Qazaqstanda túratyn ózge últ ókilderine arnap jasaghan ýndeuimiz qoghamda ýlken talqygha týsti. Biz, Qazaqstanda túratyn ózge etnostardyng tiline, mәdeniyetine onyng ósip- órkendeuine eshqanday qarsylyghymyz joq. Biz tek memlekettik til - qazaq tili ózining zandy mәrtebesin iyelenui qajet dep bilemiz. Ashyq hatta «Orys tilining memlekettik tilmen qatar qoldanylady» degen Ata zandaghy 7-baptyng ekinshi tarmaghyn alynyp tastaluy kerek dep aitqanbyz. Búl - orys tiline qarsylyq emes. Kerisinshe, qazaq tilining zandy túghyryna qonuyna jasalatyn qúqyqtyq qadam.
Ashyq hatqa 138 adam qol qoyghan. Sonyng bes-altauy bas tartty. Biraq olar qogham tarapynan sazaylaryn aldy. Kýni býginge deyin Qazaqstannyng týkpir-týkpirinen qonyrau shalyp, hat jazyp, habarlasyp, ashyq hatty tolyq qoldaytyndaryn bildirip jatqan azamattardyng sanynda esep joq.
Almaty qalasynda 2-nshi qazanda «Memlekettik tildi qoldau» aksiyasy ótpek. Osyghan oray «Memlekettik til» qozghalysynyng tóraghasy Múhtar Shahanov bastaghan bir top azamat baspasóz mәslihatyn ótkizdi. Alayda, búl jiyngha eki tilde birdey habar taratatyn keybir arnalar men «Respublika» gazetinen basqa orystildi baspasóz ókilderi kelmedi.
Sonymen:
Múhtar Shahanov:
- Qazaq halqyna, biylikke, Qazaqstanda túratyn ózge últ ókilderine arnap jasaghan ýndeuimiz qoghamda ýlken talqygha týsti. Biz, Qazaqstanda túratyn ózge etnostardyng tiline, mәdeniyetine onyng ósip- órkendeuine eshqanday qarsylyghymyz joq. Biz tek memlekettik til - qazaq tili ózining zandy mәrtebesin iyelenui qajet dep bilemiz. Ashyq hatta «Orys tilining memlekettik tilmen qatar qoldanylady» degen Ata zandaghy 7-baptyng ekinshi tarmaghyn alynyp tastaluy kerek dep aitqanbyz. Búl - orys tiline qarsylyq emes. Kerisinshe, qazaq tilining zandy túghyryna qonuyna jasalatyn qúqyqtyq qadam.
Ashyq hatqa 138 adam qol qoyghan. Sonyng bes-altauy bas tartty. Biraq olar qogham tarapynan sazaylaryn aldy. Kýni býginge deyin Qazaqstannyng týkpir-týkpirinen qonyrau shalyp, hat jazyp, habarlasyp, ashyq hatty tolyq qoldaytyndaryn bildirip jatqan azamattardyng sanynda esep joq.
Tughan tilimizding Ata zanda kórsetilgen memlekettik til mәrtebesin tolyq iyelenui ýshin sony biylikten talap etip, ana tilimizding taghdyryna arasha týsuge barshanyzdy shaqyramyn. 2-nshi qazan kýni «Saryarqa» kinoteatyrynyng artyndaghy sayabaqta (Almaty qalasy, Áuezov audany. - red) ótetin «Memlekettik tildi qoldau» aksiyasyna kelip, qoldau kórsetinizder!
Múhtar Tayjan, Bolathan Tayjan atyndaghy qordyng tóraghasy:
- Men óz sózimdi ózge últ ókilderine arnaghym kelip otyr. Tilge baylanysty kóptegen halyqaralyq paktilerdi, zandardy әrtýrli memleketterding memlekettik tilderine baylanysty ústanyp otyrghan sayasattaryn qarap shyqtym. Mysaly, osyndaghy orys diasporasynyn tarihy otany Reseyde, sonday-aq, Koreyada, Ázerbayjanda, Armeniyada, Gruziyada, Izrailde taghy basqa elderde memlekettik tilge qatysty qatang tәrtipter, zannamalyq tetikter bar. Búl elderde memlekettik til - bir-aq til.
Sondyqtan Qazaqstanda qazaq tilining mәselesi ótkir qoyyluy zandy. Qoghamnyn, últ ziyalylarynyng qazaq tiline qatysty jasaghan ýndeui óte oryndy. Ony tolyqtay qoldaymyz.
Qalalyq qazaqtargha aitarym: Aqtan Tókishting «Mәngýrtstan» atty shygharmasy bar. Sonyng oryssha núsqasyn oqynyzdar. Sonda kóp nәrsege kózderiniz ashylatyn shyghar dep ýmittenemin.
«Respublika» gazetining tilshisi qoyghan: Ata Zannyng 7-babyndaghy «Orys tili memlekettik tilmen qatar qoldanylady» degen ekinshi tarmaqsha alynyp tastalghan kýnde Qazaqstandaghy barsha júrt qazaqsha sóilep kete me?» degen saualgha baspasóz mәslihatyn ótkizip otyrghan myrzalar, eger ol talap oryndalsa, qazaq tilining kenistigi keneyip, memlekettik tilde sóileytin azamattardyng qatary molayatyna senimdi ekendikterin jetkizdi.
Sonday-aq, jiyngha qatysqan «Ruhaniyat jasyldar» partiyasynyng tóraghasy Serikjan Mәmbetәliyn, «Aq jol» partiyasy tóraghasynyng orynbasary Bórihan Núrmúhammedov, «Bolashaq» jastar qozghalysynyng jetekshisi Dәuren Babamúrattar da ashyq hatta aitylghan talaptardy qoldaytyndaryn jetkizdi.
«Abay-aqparat»