Seysenbi, 23 Sәuir 2024
2573 6 pikir 5 Mamyr, 2020 saghat 11:35

Latyn grafikasyna kóshkende әrbir sózge jәdiger retinde qarau kerek

4 mamyr kýni Qazaqstan Respublikasy Mәdeniyet jәne sport
ministrligining "ONLINEda bol" jobasy ayasynda Til sayasaty komiytetinin
tapsyrysy boyynsha Shaysúltan Shayahmetov atyndaghy «Til-Qazyna» últtyq
ghylymiy-praktikalyq ortalyghy Jana әlipby negizindegi últtyq jazudyn
janghyruy» taqyrybyndaghy onlayn dәristerding ýshinshi kezenin bastady.

Osyghan oray Orfografiyalyq júmys tobynyng mýshesi, A.Baytúrsynúly atyndaghy Til bilimi institutynyng bas ghylymy qyzmetkeri, filologiya ghylymdarynyng doktory, professor B.Momynova «Jazu men
auyzeki tilding әserlesui: keybir belsendi ýderister» taqyrybynda dәris
ótkizdi.

Ghalym til men mәdeniyetti saqtau, qolda bardy joghaltyp almau,
joghalghandy qalpyna keltiru mýmkindiginen aiyrylyp qalmau jaghdayy
kóptegen últtardyng basynan ótip jatqan jaghday ekendigin, sol sebepti
latynnegizdi jana qazaq jazuyna kóshu kezinde tildegi әrbir sózge jәdiger
retinde qarau beleng alyp jatqanyn, aldaghy uaqytta da últtyq sanany osy
baghytta tәrbiyeleu jalghasu qajettiligin atap ótti. Sonymen qatar, aitylym
men jazylymdaghy erekshelikterge de toqtalyp, emle erejelerin týzude de,
sózdik týzude de, әlipby týzude de birynghay, bir qúrylymgha baghynyp jasau
mýmkindigi bola bermeytinin eskertti.

«Bir sózde morfologiyalyq prinsip basshylyqqa alynsa, keyde
aytylymgha baghynyp, aitylymnyng basymdyq alyp ketetini de bayqalady», -
deydi ghalym.

Ekinshi dәristi Orfografiyalyq júmys tobynyng mýshesi, A.Baytúrsynúly atyndaghy Til bilimi institutynyng jetekshi ghylymy qyzmetkeri, filologiya ghylymdarynyng kandidaty N.Ámirjanova «Latynәlipbiyli qazaq jazuy: grammatologiyalyq taldau týrleri» taqyrybynda ótkizdi. Dәris barysynda grammatologiya salasynyng dybys, әrip, fonema, grafema tәrizdi shaghyn bólshekterinen bastap, grafemika, fonologiya, fonetika, semiotika tәrizdi iri kategoriyalary turaly keng maghlúmat berildi, grammatologiyalyq taldaudyng ne ýshin qajettiligi týsindirilip, auyzsha til men jazba tilding araqatynasy, fonologiya turaly aqparat aityldy jәne fonetikalyq taldau men fonologiyalyq taldau naqty mysaldar arqyly kórsetildi.

Dәristi onlayn rejiyminde 66 adam tyndap, súraqtar qoydy. Dәris
sonynda kókeyde jýrge saualdargha pikirler aityldy. Onlayn kurs Facebook
әleumettik jelisinde ONLINEda bol toby arqyly tikeley efirde kórsetildi.

Abai.kz

6 pikir