Senbi, 23 Qarasha 2024
Janalyqtar 2829 0 pikir 26 Nauryz, 2012 saghat 10:34

Dulat ISABEKOV: 20 jylda bitirgenimiz – bolashaqqa jaghympaz, qorqaq, ótirikshilerdi qaldyryp baramyz …

 

Meninshe, búl jiynda "qazaq ziyalylary bar ma, joq pa?" degen mәsele qaralugha tiyis. Bar bolsa, nege ýnsiz? Nelikten bas kótermeydi? Bas kóter degende, kóshege shyghyp, bireuding jaghasynan alayyq, Konstitusiyany tәrk etip, biylikti qolgha alayyq dep otyrghanym joq. Ziyaly qauym әrqashan sabyrlylyqpen bizding qoghamdaghy ókinishti oqighany tize bermey, sony saraptap, sebepterin aityp, joghary jaqtyn, әsirese preziydentting qúlaghyna jetkizui kerek. Keshegi Janaózen oqigha­synda qazaq qazaqqa ýlken qatygezdik jasady. Kózdi baqyraytyp qoyyp, jalaqysyn súraghan adamdardy atyp tastadyq. Aylyghyn súraghandardy ata bersek, Qazaqstanda kim qalady? Mening aitpaghym, qazaqty atqan adamdardyng ornynda basqa últ ókili bolghany dúrys bolar edi. Ittik, ayamastyq jasady dep núsqaugha bolatyn edi. Al qanday forma kiyse de, óz qazaghymyzdyng ayausyzdyghy, kózqarasy, ólgen adamdy taghy atsam ba degen sózi, "qazaqqa ne bolghan?" degen mәseleni tótesinen qonggha jeteleydi. Osyghan aqyldasayyqshy. Poliyseylerge ýndeu jasa­yyqshy.

20 jylda ne bitirdik? Ertengi bolashaqqa jaghympaz, qorqaq, ótirikshi adamdardy qaldyryp baramyz. Olar kez kelgen biylikke iyilip ómir sýre beredi. Erteng elge basqa últtyng ókili preziydent bolsa da dәl osynday minezben iyilip, "dúrys, lәppay taqsyr" deydi. Biz qazaq halqynyng mentaliytetin, genofondyn ózgertip baramyz.

 

Meninshe, búl jiynda "qazaq ziyalylary bar ma, joq pa?" degen mәsele qaralugha tiyis. Bar bolsa, nege ýnsiz? Nelikten bas kótermeydi? Bas kóter degende, kóshege shyghyp, bireuding jaghasynan alayyq, Konstitusiyany tәrk etip, biylikti qolgha alayyq dep otyrghanym joq. Ziyaly qauym әrqashan sabyrlylyqpen bizding qoghamdaghy ókinishti oqighany tize bermey, sony saraptap, sebepterin aityp, joghary jaqtyn, әsirese preziydentting qúlaghyna jetkizui kerek. Keshegi Janaózen oqigha­synda qazaq qazaqqa ýlken qatygezdik jasady. Kózdi baqyraytyp qoyyp, jalaqysyn súraghan adamdardy atyp tastadyq. Aylyghyn súraghandardy ata bersek, Qazaqstanda kim qalady? Mening aitpaghym, qazaqty atqan adamdardyng ornynda basqa últ ókili bolghany dúrys bolar edi. Ittik, ayamastyq jasady dep núsqaugha bolatyn edi. Al qanday forma kiyse de, óz qazaghymyzdyng ayausyzdyghy, kózqarasy, ólgen adamdy taghy atsam ba degen sózi, "qazaqqa ne bolghan?" degen mәseleni tótesinen qonggha jeteleydi. Osyghan aqyldasayyqshy. Poliyseylerge ýndeu jasa­yyqshy.

20 jylda ne bitirdik? Ertengi bolashaqqa jaghympaz, qorqaq, ótirikshi adamdardy qaldyryp baramyz. Olar kez kelgen biylikke iyilip ómir sýre beredi. Erteng elge basqa últtyng ókili preziydent bolsa da dәl osynday minezben iyilip, "dúrys, lәppay taqsyr" deydi. Biz qazaq halqynyng mentaliytetin, genofondyn ózgertip baramyz.

Basty baylyq - adam deymiz ghoy. Adam kapitaly degen jeksúryn termin bar. Adam óligin kapitalgha ainaldyrdy. Janaózende adam óligin satty. Múny jasap otyrghan kim? Taghy da qazaq. "Qazaq, saghan ne bolghan?" degen ýndeu kerek siyaq­ty. "On myng tengeni ne qylasyn?" dese, "poliyseylermen bólisemiz" deytin kórinedi. Sol aqshagha alghan tamaq qalay ghana ótti kómeyinen? Osynday adamdarmen qanday memleket qúrugha bolady? Órkeniyetti memleket qúryp jatyrmyz dep oilaugha bola ma?

Halyq sanynyng kóbengi biylikke tiyimsiz siyaqty. Óitkeni әrtýrli pikir payda bolady. Qyzylaghashta 47 adam qyryldy. Nege qaraly kýn jariyalamady? Keshe Beligiyanyng balalar mingen avtobusy apatqa úshyrap, on bir adam qaza tapty. Elde qaraly ýsh kýn jariyalandy. Al bizde adam ómiri basty qúndylyq degen qayda qaldy? 47 adam az ba? Nege qaraly kýn jariyalamady? Búl tabighat apatynan boldy ghoy. Janaózen oqighasynan keyin, әriyne, qaraly kýn jariyalay almaydy, sebebi ózderi atyp tastady ghoy. Nege sony eleusiz qaldyrdyq? Adam ekesh adam týgil, 47 qoy sugha aghyp ketse de, jauap beretin edi ghoy. Búl adam ómirining qúnsyzdanuy, óz adamyna súrau sala almaghandyq. "Búl qazaqqa ne bolghan?"- dep, aldymen óz qazaghymyzgha ýndeu jasamasaq bolmaydy!

«Jas qazaq ýni» gazeti

 

 

0 pikir

Ýzdik materialdar

Syni-esse

«Talasbek syilyghy»: Talqandalghan talgham...

Abay Mauqaraúly 1464
Bilgenge marjan

«Shyghys Týrkistan memleketi beybit týrde joghaldy»

Álimjan Áshimúly 3231
Birtuar

Shoqannyng әzil-syqaqtary

Baghdat Aqylbekov 5338