Qazaqstan 2007 jylghy Sugha batqan kemelerdi shygharu turaly Nayroby halyqaralyq konvensiyasyna qosyldy. Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev atalghan qújatty ratifikasiyalau turaly zangha qol qoydy. Búl turaly QR Industriya jәne infraqúrylymdyq damu ministrligi mәlimdedi.

Konvensiya Halyqaralyq teniz úiymynyng bastamasymen qabyldandy. Ony 53 memleket ratifikasiyalady. Búl - әlemdik flottyng 75%-dan astamy.

Konvensiyagha qosylu el aumaghynda sheteldik kemeler sugha batqanda Qazaqstannyng mýddelerin qorghaugha mýmkindik beredi. Qújat menshik iyesine sugha batqan kemeni alyp tastaudaghy jauapkershiliginen bas tartugha jol bermeydi.

Konvensiya kelesi mәselelerdi retteydi:

– keme iyesining ornalasqan jerin anyqtaudaghy, sugha batqan kemeni belgileudegi jәne bortyndaghy obektilerdi qosa alghanda, kez kelgen bólikti alyp tastaudaghy qarjylyq jauapkershiligin belgileu;

- keme iyesining apatty jong jónindegi qajetti shyghystardy óteuining kepili retinde kemede (jalpy syiymdylyghy 300 jәne odan da kóp tirkelimdik tonna) batyp ketken kemelerdi alyp tastaudy qarastyratyn jauapkershiligin saqtandyru nemese ózge de qarjylyq qamtamasyz etu turaly kuәligining bolu mindettemesi.

Sonymen qatar, Konvensiyany ratifikasiyalau sugha batqan kemening menshik iyesining saqtandyru kompaniyasyna shyghystardy tikeley óteu turaly talaptar qoy qúqyghyn beredi.

Konvensiyanyng 3-babyna sәikes memleket Halyqaralyq teniz úiymynyng bas hatshysyna tiyisti habarlama jibere otyryp, Konvensiya normalaryn aumaqtyq sularda qoldana alady.

Sheteldik kemeler el aumaghyna ýnemi kirip túratyndyqtan, Qazaqstan atalghan qújatty ratifikasiyalaugha mýddeli boldy.

2020 jyly Aqtau jәne Qúryq teniz porttaryna 1283 keme kirdi. Onyng ishinde 261-i Qazaqstannyn, 208-i Reseydin, 231-i Irannyng jәne 579-y Ázirbayjannyng kemeleri. Halyqaralyq tasymaldargha 67 keme, onyng ishinde Qazaqstannyng 9, Irannyng 23, Reseyding 24 jәne Ázirbayjannyng 12 kemesi tartylghan.

Kaspiy tenizining qazaqstandyq sektorynda sugha batqan sheteldik kemeler:

2015 jyly Irannyng «Chiba» kemesi batyp ketti. Ony Irannyng «Hazar Shiping Layn» kompaniyasy jasap, «MOALEM» irandyq saqtandyru kompaniyasyna keme qúqyghyn bergen. Sosyn keme Qazaqstannyng «Beysatov S.D.» kompaniyasyna satylghan. Qazirgi uaqytta júmyldyru júmystary jýrgizilude. Kemeni 2021 jyldyng birinshi jartyjyldyghyna kóteru josparlanghan.

2016 jyly «Peschanyi» oiyna Reseyding «Araks» tankeri batyp ketti. Kemeni «Transkaspiy» QB iyesi Qazaqstannyng «Batysenerdjy grupp» kompaniyasyna satyp jibergen. Keme 2018 jyly shygharylyp, joyyldy.

Abai.kz