Senbi, 23 Qarasha 2024
Ádebiyet 3886 4 pikir 11 Aqpan, 2022 saghat 14:28

Álihan Bókeyhan audarghan Mopassannyng әngimeleri

1922-37 jyldar aralyghynda shetel әdebiyetining kórnekti shygharmalary tól tilimizge audarylyp, sol kezdegi latyn әlipbiyimen kitap bolyp basylyp shyqty. Osylaysha qazaq saharasy túnghysh ret әlem jauharmalarymen tanysugha mýmkindik aldy. Álihan Bókeyhanov bastaghan Alash qayratkerleri jasaghan audarma enbekteri – bir sózge siyar dýnie emes. Búl turasyndaghy әngimege kelesi sanymyzda keninen toqtalatyn bolamyz. Býgin nazarlarynyzgha Bókeyhanovtyng әigili jazushy Mopassonnan audarghan әngimelerdi úsynudy jón kórdik.


JARASYN ALDYRGhAN ANA

Men Pirlende bolmaghaly on bes jylday ótken edi. Dostym Serbel nemister talqandaghan sarayyn janghyrtyp, týzep alypty. Men múnda ang aulay keldim.

Búl – mening ólgendey sýigen jerim. Mәjnýnning Lәilisindey kónildi arbap ózine tartatyn jer. Pende, shirkin, asyq jarymen qauyshqan jerin qalay úmytpaytyn bolsa, men de shattyqqa kenelgen myna jerde, búlaqty taudy, sarqyraghan ózendi, búiralanghan ormandy úmytpaymyn.

Shomylsaq, qonyr salqyn búlaghy bar, masatyday jaynaghan qúraghy bar. Balyghy tayday tulaytyn, baqasy qoyday shulaytyn, shyrmauyghy shókken týieni taptyrmaytyn, balyghy kólge jylqy japtyrmaytyn jangha saqtau bolghan jer edi.

Men aldymda jortyp kele jatqan eki tazyma qarap, elgezek baladay úshyp kelem. Óz denem ózime qauyrsyn qalamday kórinbeydi. Serbel dostym jýz metrde jonyshqany kese jýrip keledi. Men Sodyr ormanyn ainala berdim de, qarsy aldymdaghy bir qoranyng oiranyn kórdim. 1869 jyly búl jerde әdemi ýy bolghan edi.

Kózime sol elestey ketti. Ol kezde búl ýiding ainalasy tolghan órikting aghashy, qora tolghan qybyrlaghan tauyq edi.

Qazirgi kýii: tozghan beyittey eleusiz qalghan qora, búzylghan ýi, sorayghan baghana. «Búghan ne bolghan?!» – dep oiladym.

Men bir kýni sharshap shaldyqqanda, osy ýiding bәibishesi maghan airan berip, susyndatqan edi. Sonda Serbel dostym búl ýy iyelerining kim ekenin bayandap bergen edi.

Ákesi toqyms keppes, týnde jatpas barymtashy bolypty.

Jandarmnyng qolynan ólgen. Balasy tazyday ash bel, kepken qayynday myqty, qyranday er, elde joq mergen anshy. Esimi – Bektir edi.

Osylardyng bәri oiyma týsti.

Men Serbeldi shaqyrdym. Ol bútanyng siraghynday úzyn ayaghymen qúlashtap janyma keldi.

– Myna ýiding iyelerine ne boldy? – dep súradym.

Sonda Serbel sóiledi, sóilegende býy dedi:

II

Soghys bastalghanda Bektirding jasy otyz ýshte edi. Ózi tilenip úrysqa ketti. Kәri sheshesi japadan-jalghyz ýide qaldy. Kempirding kýn kórerligi bar dep, ony esirkegen kórshi bolmaydy. Kempir auyldan jyraq, orman shetinde japadan-jalghyz qalghanmen, qorqudy bilmeydi.

Ózi syryqtay úzyn. Denesinde kesip alar eti joq, aryq. Shashyn adamgha kórsetpeyin dep qara oramalmen qymtap alady. Kýlkini bilmeydi. Kempirding jýzin kórgende, ezu jiyp kýldireyin dep te oilamaysyn.

Qayghy men sary uayymgha oranyp jýredi.

Bektirding sheshesi qar basqan jaman ýiinde búrynghyday túra berdi. Eshqayda shyqpaydy. Et pen nan alu ýshin tanghy jetide bazargha ghana baryp keledi. Kisige shabatyn qasqyr bar dep el ishi shulap jatady. Ondayda kempir balasynyng temiri tot basyp kýreng tartqan eski myltyghyn enkish iyghyna asyp alatyn. Alystan qarasan, aryq aruanaday man-mang basyp soqpaqta ayandap bara jatatyn. Qarap túrsang – bir qyzyq.

Bir kýni auylgha nemister keldi. Olar eldi jaulaghan son, auyl ishinde man-mang basqan týiedey erkin jýrdi.

Basshysy óz әskerin baygha baysha, kedeyge kedeyshe taratyp, ýilerge ornalastyrdy. Kempirdi bay dep tórt kisi enshi berdi.

Alma bet, ýki bas, kók kózdi tórt jigit. Soghystyng azabyn bit shaqqanday kórmegen saydyng tasynday tórt erkek – kempirding qonaghy boldy. Kóp jylqynyng qúr atynday, jengen jaudy zorlap-qinau da oilarynda joq, qyrmyzy minezdi eken.

Tórteui qúrday jorghalap, qyzmet qylyp kempirding júmysyn da, shyghynyn da azaytty. Tanerteng erte túrady. Ayazda keudesin jalanashtap, qarday appaq etin búlaqtyng múzday suyna juady. Búlar juynyp jatqanda, kempir ersili-qarsyly sabylyp tamaq pisirip jýredi. Tórteui onan song as ýidegi ayaq-tabaqty juyp, tazalaydy. Ýidi sypyrady, terezeni sýrtedi. Qúddy bir sheshesine qolghabys etip jýrgen balalary siyaqty.

Kempirding kýndiz de, týnde de oilaghany – tazyday ash bel, nayzaday tik, qoy kóz, qoshqar túmsyq, qara búira múrtty – jalghyz úly.

Kempir kýnde qonaqtarynan:

– Fransuzdardyng 23-qosyny qayda eken? Bilesinder me? Mening jalghyzym sonda edi, – dep súraytyn.

Qonaqtar:

– Bilmedik, apa, – deytin.

Jigitter kempirding ishin órtegen ottyn, mazasyn alghan uayymnyng ne ekenin bilgen son, ony ainala jýgirip, aldyna týsip, aitqanyn tapjyltpay, oilaghanyn aitqyzbay tauyp әlpeshtedi. Kempir de ózining tórt qonaghyn jau demedi, jaqsy kóredi.

Ásili, qara búqara kekti bilmeydi. Soghysta kóp óletin, soghystyng bar shyghynyn tóleytin, yzgharyn arqasyna artyp alatyn qara búqaranyng sayasatpen isi joq.

Auyldaghylar kempirining qonaghyn sóz qylghanda:

– IYә, bú tórteui úyasyn tapty, – dep tamsanatyn.

Bir kýni tanerteng kempir ýide jalghyz qaldy. Tura ýiine bet alyp kele jatqan bir adamdy kózi shaldy.

Árbirden song tanydy: búl auyl arasyna hat tasushy eken. Ol bir hatty suyryp kempirge berdi. Kempir tigin tikkende kiyetin kózildirigin qabynan suyryp alyp hatty oqydy:

«Qúrmetti Bektirding sheshesi! Bú hat sizge qayghyly habardy jetkizedi. Balang Bektir keshe óldi. Zenbirek oghy eki bólip tastady. Soghysta ekeumiz egiz qozyday birge jýrip edik. Men ólgende de qasynda boldym. «Ólsem, so kýni shesheme bildir» dep menen ótingen edi.

Men qaltasynan saghatyn aldym, soghys bitken song sizge tapsyram.

Dostyq jýzinde sәlem berdim, 23-qosynyng II dәre-jedegi әskeri – Sezer Ribo».

Hat jazylghaly ýsh jeti ótipti.

Kempir jylay almady. Basqa úrghan balyqtay móliyip otyryp qaldy. Janynyng kýigenin, ishining órtengenin de sezbedi. Bektirim óldiden basqa týk oilamady. Sol-aq eken, eki kózi móldirep jasqa toldy. Qayghy ishke tolyp auzynan shyghyp lyqsyp tógildi.

Bir oidan bir oy qúbyjyq demekshi, birin-biri qualap, kempirding kóniline týrli oidy sýirep әkelip jatty.

«Múnan bylay túnghyshyn bauyryna basyp sýimeydi!

Jandarlar bayymdy, nemister úlymdy óltirdi! Oq balamdy eki bóldi». Kempirding aldynda adam kórmegen kórinis elestedi. Basy ainalyp qúlap qala jazdady.

– Balamnyng tәnin ne qyldy eken? Eng bolmasa qúlynymnyng óli denesin de qúsha almadym-au! – dep zarlady.

Kempir kenet tystan dauys esitti. Álgi tórt nemis jigiti ýiine qaray kele jatyr eken. Kirpik qaqqansha kempir kózin sýrtip, hatty qaltagha tyghyp, sabyrly kýiine týse qaldy. Tórt jigitti qarsy aldy.

Jigitter du kýlip keledi. Alyp kelgenderi dәu de bolsa úrlaghan kókshe qoyan. Jelkesinen júdyryqpen úryp óltiripti. «Tәtti jem tabyldy», – dep, kempirge ymdaydy.

Kempir tamaq qylugha kiristi. Qoyandy soygha kelgende erlikten aiyryldy ma, qalt túryp qaldy. Oy oilady. Álsiz qybyrlaghan osy qoyanday, oq eki bólgen balasy kózining aldynda elestedi. Qoyannyng jyly qany, bezgek bolghanday kempirdi tóbe shashyn tik túrghyzyp qaltyldatty.

Kempir tórt qonaghymen tamaqqa otyrsa da, týk tatpady, dәm jeuge múrshasy kelmedi. Jigitter jana qonystyng shalghynyn orghan týiedey, tamaqty soghyp jatyr. Kempirde iynedey isi joq. Kempir de qannen kәpersiz ýn-týn joq, qydyra qaraydy da, birdene oilaydy. Jigitter múny sezbeydi de.

Kempir bir uaqytta:

– Biz birge túrghaly aidan asty. Men senderding attaryndy da bilmeymin, – dedi.

Jigitter kempirding súraghyn әzer týsinip, attaryn aityp beristi. Kempir búghan qanaghattanbady. Qaghazgha jazghyzdy. Ólgen kezde, ýilerine ne mazmúnda hat baratynyn jazdyrdy. Kózildirikti kiydi, tanymaytyn qarippen jazylghan qaghazdy qarap, úlynan kelgen qaraqaghazgha qosyp, qaltasyna tyqty.

Tamaq jep bolghan song kempir:

– Men senderge tósek salayyn, – dedi.

Kempir jigitter jatqan shatyrgha shóp tasydy. Jigitter kempirding múnysyna tanyrqady.

– Jyly jatsyn dep janym ashydy, – dedi kempir.

Oghan qosylyp jigitter de shóp tasydy. Shatyrdy sabanmen toltyrdy. Shatyrdyng ishi tórt qabyrghasy shóppen qalanghan jyp-jyly bólmege ainaldy.

Tamaqta otyrghanda bir jigit:

– Dәm tatpadyn, bú qalay? – dep súrady: Kempir:

– Ishim auyryp otyr, – dep syltau aitty.

Sonan son, kempir «jylynam», – dep ot jaqty.

Nemister kýndegisin qylyp basqyshpen shatyrgha shyqty. Shatyrdyng esigi nemisterding artynan jalp etip jabylghanda, kempir lyp etip basqyshty ala qoydy. Tyshqan aulaghan mysyqtay basyp, sybdyrlatpay, dalagha shyqty.

Sonan song jigitterding qoryldaghan ýnine qúlaq týrdi.

Qalyng úiqygha ketti-au degende, bir qúshaq shópti aldy da, ottyqqa tastay berdi. Shóp janghanda, esikti qymtap, dalagha shyghyp qarap túrdy.

Jap-jaryq sәule birneshe sekóntte bólmening ishin jaryq qyldy. Bólme dәu peshtey bolyp qaynady. Jaryq sәule tar terezeden búlqyna shyghyp, ainalany aghartty.

Árbirden song shatyr astynan adam aitqysyz dauys shyqty. Jylaghan, zar iylegen ýn qúlaqty shoshytty.

Bólme ishindegi shatyrgha baratyn esik qúlady. Ot qúiyn bolyp shyrmalyp, ainala soghyp shatyr astyna kirdi de, saban shatyrdy búzyp jaryp syrtqa shyqty. Lapyldap janyp aspangha qúlash úrdy.

Ot sytyrlap jandy. Qúlaghan arqalyq pen qabyrghanyng ýni kýrtildep estildi. Shatyr ortasyna týsti. Ottyng týtininen búlt shyghyp, týidek-týidegimen shabysyp, budaq-budaq úshqyngha ainaldy.

Appaq dala ottyng sәulesinen úshqyndap, jarqyrap qan qúighan kýmis dastarqanday qúbyldy.

Alysta shirkeu ýni qonyraulatyp jatyr.

Kempirding qolynda balasynyng oqtauly myltyghy.

Jigitterding bireui aman ketpesin dep kýzetip, órt oirandaghan ýiining aldynda túr.

Nemister de, auyldyng adamdary da jýgirip kelisti.

Kempir óz isine kónili toyghan adamday, bir týbirge minip otyrdy. Nemis komandir kempirden:

– Sening qonaqtaryng qayda? – dep súrady.

Kempir shoq bolghan ýiding oiranyna qolyn siltep, qannen qapersiz dauyspen:

– Múnda! – dedi.

Elding bәri kempirdi qamap qorshaghan. Komandir:

– Ýy neden órtendi? – dedi. Kempir:

– Men órtedim, – dep jauap berdi.

Júrt múnday jauap kýtpep edi. «Aqylynan adasty» dep kempirge nanbady. Sonda kempir «balandy oq qaq bóldi» degen hattan bastap, ýiimen birge órtenip ketken jigitterding songhy oibayyna sheyin bәrin aityp berdi.

Istegen isin bir zere qaldyrmay bayandady.

Sosyn qaltasynan eki japyraq qaghazdy suyryp:

– Mynau Bektir óldi degen hat, – dedi. Ekinshi qaghazdy kórsetip:

– Mynau ana jigitterding esimi men ýilerine jazghan haty, – dedi.

Sarbazdardyng basshysyna qaghazdy úsynyp:

– Siz ne bolghanyn jazynyz, әke-sheshesi bilsin, – dedi.

Basshy óz tilinde jarlyq berdi. Ózge sarbazdar bas salyp kempirdi sýtke tiygen mysyqtay jelkeden alyp, órtenip jatqan ýiding qabyrghasyna qaray laqtyrdy.

Kempirden jiyrma qadamday alystap, on eki sarbaz qazday tizilip túra qaldy. Kempirde qimyl joq: ózi bәrin sezdi de, ajaldy kýtti.

«At!», – degen jarlyq estilgende, myltyq dauysy shúbaldy. Kempir gýrs etip jerge qúlady. Qolynda qyzyl qangha boyalghan balasy Bektirding hat túrdy.

III

Dostym Serbel sonda túryp:

– Nemister kek alumen mening de sarayymdy oirandady, – dedi.

Mening jýregim qan jylap ketti. Ýimen birge órtengen tórt jigitting analaryn oiladym. Olar endi kimnen kek alady?! Kekshil ananyng da hәlin oiladym. «Oq qadalsa denennen suyrarsyn, kek qadalsa jýrekke ne qylarsyn?!» degen. Jalghyzynan airylyp, ýmiti sóngen son, ol qaytip kýn keshpek?! Biraq qandy kekting bergen qayyryn kórmedim… Qan bop qatsa, jamanmen birge jaqsyny da jayratady. «Qandy kekting salmaghy tórt ýidi týgel jalmaydy» degen osy.

Audarghan Qyr balasy

AQSAQ KEMPIR

Jastaghy bir kórgening júrtqa qaytqan qozyday oiyna keledi de túrady. Asyq arudy alghashqy qúshqan jerdey oiyndy erkeletip sipaydy.

Talay jasqa keldim. Eki jasymnan bizding ýide jýrgen aqsaq kempir esimnen ketpeydi. Túrsam da, jalghyz qalsam da, oiymdy jaylaydy da túrady.

Aqsaq kempir kórshi auyldan kýnde tanerteng bizdikine keledi. Ýidi jinaydy, ydysty juady, arqan-jip esedi.

Ýide jýrgen boydaq jigitterding kiyimin jamaydy, kirin juady. Qys bolsyn, jaz kelsin, kýnde qylatyn әdeti osy. Auzy, basy, beti bәrin qaptaghan jýn. Jýzine qarasan: qarsy qaraghan kók eshki siyaqty. Seldir de seldir, týbirshik kók shash shyqpaghan jýzinde oimaqtay jer joq. Múryn da, tanau da, iyek te, bet te, bәrin kók saqal basqan. Kýzegen kók baytaldyng kertpe qyly eki qasynda adasyp baryp, tóske shyghyp qalghan múrt syqyldy. Aqsaq kempirding jýrgeni ózge aqsaqtyng terbelgenine jatpaydy. Yldida sýringen adamday sau ayaghyna qúlaydy da sýngiydi. Jýrisi dauylda terbelip, búlqynghan iluli kir sekildi. Jaulyghy jýrgende shapqan erding tuynday teristik baryp týstikke, shyghys baryp batysqa qaytady.

Kýnde kempir kelip isine kiriskende, men de jýgirip qasyna kelemin. Qys bolsa qymtap meni janyna alady da, sheshemdey-aq erkeletedi. Men de ony anamnan artyq kórmedim. Sausaqtarymen týlkini qarbalaghan qyranday suyldap jabu jamaydy, teri tigedi, shylbyr esedi.

Auzyn maghan berip, talaydy ertegi etip sóileydi.

Sonda sheshem ne aitady?

Tanerteng kórshining púshyq ingeni úiyqtap jatqan Maylyayaqtyng qúiryghyn basyp ketti. Maylyayaq qanq etip ingendi qauyp qaldy deydi.

Maghan osy bir oqigha ýlken ertegi bolyp seziledi.

Auzym ashylyp tyndaytyn edim.

Qoyshy innen júmyrtqa tauyp alypty. Ony inge qanday qús tuyp ketipti, apyr-ay? Qoyshy júmyrtqany olja etken son, bayghús qús zar qaghyp balapanyn izdep jýr-au deytin.

Sol kezde mening kózime balasyn izdep jýrgen qús elestep, әr nәrseni qiyaldap ketetinmin. Balasy joghalghan qús, sәbii joghalghan anaday kókiregi qars airylyp, ókirip jylap jatqan shyghar dep oilaytynmyn.

Joghalyp ketken Joldyayaq ózi keldi deytin.

Joldyayaq týnde auyldy qaydan tauypty dep men tandanatynmyn.

Aqsaq sheshem ayanshyl attyng tymaqty alshysynan tastaghan ayanynday susyldatyp isin istep, osynday әngimeni isine qosarlap, jeldirip aita beredi. Sheshem neni sóilese de, maghan tauday kórinedi.

Bir kýni balalarmen syrghanaq tebe ketip, ýige qaytyp kelsem, aqsaq sheshem súlap jatyr. Sol kezde kórgenim әlige deyin kóz aldymda.

Ýide etbetinen jyghylghan, ayaghyn sozyp jibergen. Bir qolynda jamap otyrghan mening ishki kóilegim. Qadalghan iynesi sol kýiinde túr. Úzyn, sau ayaghy jýkayaqtyng astyna kirip ketipti. Kir jaulyghy sypyrylyp qasynda jatyr.

Qybyrau basqan qiyaqtay qylang shashy ýrpiyip túr.

Oybay salyp shyryldap, ýiden shygha jóneldim.

Ýlkender jiylyp keldi. Aqsaq sheshem ólip qalghanyn solardyng sózinen bildim.

Sondaghy qysylghanym qalammen jazyp, tilmen aityp bótenge jetkizuge kónbeydi. Jýregime shógir kirgendey boldym. Jýgirip tysqa shyghyp, qoranyng qaranghy týkpirine baryp, ymyrtqa deyin jyladym. Ákem meni izdep tauyp, ýige әkeldi. Ýide әke-sheshemmen sóilesip otashy otyr. Ol aqsaq sheshemning neden ólgenin sóileydi.

Men týgin de úqpadym. Otashy dәmge qarap bizdikinde qaldy.

Otashynyng sondaghy otyryp sóilegeni tasqa basqan tanbaday oiymda qalypty:

– Beyshara kempir sorlynyng ishindegi eng sorlysy edi.

Men osy jerge kóship kelgen kýni ayaghyn syndyryp aqsaq boldy.

Sonda jasy on jetide edi. Osy kýni aqsaq kempirdi so qyzben kim teneydi? Ayaghy qalay synghanyn men ghana bilushi edim. Biraq jan balasyna lәm dep aitpadym.

Marqúm óldi, endi syryn aita berse de bolatyn shyghar.

«Auylda qart bay molda bar edi. Ánesh qyz moldanyng ýiinde kiyim tigip, ýiining ishin jiysyp qyzmet qyldy.

Moldanyng tuysqany bolyp keletin bir jas jigit te osy ýide túryp jatty. Jigit esimi Bozdaq edi. Ózi symbatty.

Auyldaghy әielder qansha telmirse de, jigit bir de birin kózine ilmedi. Áneshti tandap alyp ghashyq bolady. Qoly jetpeske qoly jetip Ánesh te jigitti sýiedi. Bir kýni ymyrtta eki asyq bir shatyrda qosylady.

Sol-aq eken, molda-ekem shatyrgha baratyn basqyshtyng esigine kelip:

Bozdaq bala, sen múnda ne qylyp jýrsin? – dep súrady.

Esinen adasqan Bozdaq:

– Dem alayyn dep edim, – dedi.

Shatyr ýlken, ishi qaranghy. Bozdaq irgedegi týkpirge qyzdy iytermelep:

– Bar da jasyryn, әitpese men óldim, – dedi.

Molda sybyrdy estip:

– Sen jalghyz emessing ghoy?! – dep súrady.

– Joq, molda-eke, men japadan-jalghyzbyn, – dedi jigit.

– Áy qaydam, bireumen sóileskendey boldyng ghoy, – dedi molda kýdiktenip.

– Ant eteyin jalghyzbyn, – dedi Bozdaqtyng dausy dirildep.

– Boydaqtyng aqyly joq degen. Saghan senbeymin.

Qazir ýiden sham әkelip, ózim teksereyin, – dep molda ýiine qaray ayandady.

Múny estigende Bozdaqtyng jany qalmady. Qoyansha qaltyrap qyzgha:

– Ekeumizdi ústasa, men óldim! Meni qútara gór. Tezirek myna jerden qalay da qashyp jasyryn, – dep jylady.

Molda-ekeng de jyldam eken. Shamdy ústap tez qaytyp keldi. Esikti syqyrlatyp asha bastady. Ánesh jýgirip shatyrdyng tysqa qaraghan esiginen shyghyp, qoranyng tóbesine mindi. Bozdaqqa qarap sybyrlap:

– Molda ketken song meni tystan saty qoyyp týsirip al! – dedi. Sóitti de esikti jauyp, qarasyn batyrdy.

Molda týk te tappay, qayran qalyp ýiine qaytady.

Sýt pisirim uaqyttan song Bozdaq kelip, ne bolghanyn maghan aitty. Ekeumiz shatyrdan qyzdy týsirip alayyq dep qoragha jetsek, qyz qimylsyz jerde jatyr. Shatyrgha mingen sәtte ayaghy tayyp, jerge jyghylypty. Qyrsyq shalghanda sol týni janbyr qúiyp túrghan edi. Bayghústyng jany siri eken. Ayaghy ýsh jerden synsa da, «molda estip qoyady, jigitke obal bolady» dep, ýnin shygharmay shydap jatypty. Ol sorlyny kóterip men ýiime alyp keldim.

Bozdaq qaltyrap qoryqqan kýii janyna jolamady. Ilesip te birge kelmedi. Ózi bozkemik bireu eken. Synyqtyng sýiegi terini tesip, tikendey shyghyp túr.

Qyz tas bolyp bekip alghan. Tyrs etip dybys shygharyp ýndemeydi de, auyrghanyn da bildirmeydi. «Meni myqtady, myqtady» dep qana qoyady.

Áneshting әke-sheshesin shaqyrtyp, «Arbany alyp qashqan at syndyryp ketti», – dep olargha ótirikti soqtym. «Búl mening esigimning aldynda ghana boldy, óz kózimmen kórdim», – dep aldadym.

Maghan nanysty. Arba men atty kópke deyin izdesti.

Áneshting әngimesi osy. Búl Aqjýnis, Bayan súlu sekildi әielding tobynan shyqqan súlu edi ghoy. Ánesh Bozdaqtan basqa jigitke asyq bolghan joq. Bayghús qyzdyng jigit ataulydan kónili qaldy ma, bilmedim. Odan song jigitke qaramady. Pәktigi boyynda ólip ketti. Múnan sorly kim bolady?!

Ánesh qartayghan song «aqsaq kempir» degen at aldy. Kim ekenin biletin maghan jylqy da bedeu, qús ta qyran, әiel de qol jetpeytin aru edi. Áneshting tirisinde búl syrdy kisi balasyna aitugha tilim baylandy».

Otashy osyny aityp toqtady. Ákem bir-eki auyz sóz sóiledi de, sheshem jylady. Jýginip otyryp men de jylay berdim. Esikten auyr nәrse kótergen kisilerding dýbiri estiledi. Qarasam júrt aqsaq sheshemdi mazargha alyp barady eken.

Audarghan Qyr balasy

Abai.kz

4 pikir

Ýzdik materialdar

Syni-esse

«Talasbek syilyghy»: Talqandalghan talgham...

Abay Mauqaraúly 1472
Bilgenge marjan

«Shyghys Týrkistan memleketi beybit týrde joghaldy»

Álimjan Áshimúly 3248
Birtuar

Shoqannyng әzil-syqaqtary

Baghdat Aqylbekov 5437