Senbi, 23 Qarasha 2024
46 - sóz 2036 8 pikir 24 Qazan, 2022 saghat 13:29

Bizding dertimiz tek qana til ma?

Ótkende bir kelinshekpen sózge keluge tura keldi. Áriyne әleumettik jelide. Kelisimge kele almaghan taqyrybymyz - sol bayaghy til mәselesi. Kelinshekting jazbalaryn qarasang naghyz últshyl patriot. Orystardy sóitu kerek, qalghandardy býitu kerek degendey.

«Aynalayyn, ózing qazaqsha nege bilmeysin?» - degen bir-aq súraq qoyghan edim, basym bәlege qalar dep kiy oilaghan? «A ty kto takoy, chtoby sprashivati!?» - dep zirk ete qaldy. Ózimning oilarymdy jaza bastadym. Halyqtyng barlyghy jaman bolmaydy, әr últtyng arasynda jaqsysy da, jamany da bolady degendey.

Sodan tez arada men Putinning adamy bolyp shyqtym. Áriyne odan әri qaray salghylasa beru jaraspas dep tek bir ghana bayaghyda oqyghan: «Adam qay tilde oilasa sol últqa jatady» - degen bir úghymdy aittym. Búl sózden keyin mening kimge ainalghanymdy jazbay-aq qoyayyn, úyat bolar.

Áriyne tilin bilmey últtyng janyn týsinu óte qiyn. Til arqyly ghana biz últtyng býkil ishki dýniyesine kilt taba alamyz. Abay, Mahambet, Birjan, Aqan siyaqty úlylarymyzdyng sózin, Qúrmanghazy, Dina; Tәttimbet siyaqty asyldarymyzdyng kýiin týsinbey men ózimdi qalay qazaqpyn dep aita alamyn?

Ol ras. Biraq bizding dertimiz tek qana til ma?

Ýlkendi syilamasam, kishige aitar aqylym bolmasa, bótenge bergen sәlemim, qonaqqa jayghan dastarqanym bolmasa mening qay jerim qazaq?

Balany baqpay, qatyngha jaqpay dala kezsem, namysty taptap, ózgening bosaghasyn attap, әnin aityp, kýiin shertsem mening qay jerim qazaq?
Óz elimnen iymensem, basqanyng mәdeniyetine bas iysem, kiyimin kiyip, ata-babamnan qalghan әdet-ghúrypty taptap, basqa elding әdetine kóshsem mening qay jerim qazaq?

JOQ, men til bilmegenderge MÝLDE qarsy emespin. Ár otbasynyng óz tarihy boldy, zaman da basqa boldy. Amal joq. Meni qynjyltatyny, til mәselesi arqyly keybireulerding basqa últ ókilderin nemese tili shorqaq otandastarymyzdy kemsitip, balaghattap, ózi әreng túrghan qoghamymyzgha iritki salu әreketteri.

Til súraghy qamshylaumen sheshilmeydi. Ár súraqty qinap engizgen sayyn oghan degen qarsylyq ta óse beredi. Ol tabighattyng zany. Osy tanda ózimizding Dimashymyz ben Genamyz qazaq tilin damytugha býkil últshyl patriottardan myng ese artyq enbek jasap jatyr emes pa?

Sondyqtan әlemge әnimiz ben mәdeniyetimizdi pash etip, qazaqtyng mәrtebesin kókke jetkizsek bizding tilimiz ghana emes, tarihymyz ben sana-sezimimizge qyzyghushylyq kóbeymey ma?

Sondyqtan tilimiz ben qatar basqa da ózimizge tәn ruhany baylyghymyzdy birge ala jýrsek jón bolar.

Osy turaly bir qatty oilanghanymyz jón siyaqty.

Abai.kz

Erik Abenovich

8 pikir

Ýzdik materialdar

Syni-esse

«Talasbek syilyghy»: Talqandalghan talgham...

Abay Mauqaraúly 1465
Bilgenge marjan

«Shyghys Týrkistan memleketi beybit týrde joghaldy»

Álimjan Áshimúly 3236
Birtuar

Shoqannyng әzil-syqaqtary

Baghdat Aqylbekov 5371