Juyrda memelkettik hatshy Marat Tәjin әleumettik jeliler men blogtar turasynda aitqan pikiri qoghamda biraz uәjdi qozdatty. Memlekettik tarapta jýrgen sayaasattanushy Erlan Tynymbayúly Qarin myrza «Jebe» gazetine bergen súhbatynda osy mәselege at basyn búryp, mәselening mәnin asha ketipti. Erekenning sol mәndetpesin sol kýii jariyalap otyrmyz.

Abai.kz

Juyrda memelkettik hatshy Marat Tәjin әleumettik jeliler men blogtar turasynda aitqan pikiri qoghamda biraz uәjdi qozdatty. Memlekettik tarapta jýrgen sayaasattanushy Erlan Tynymbayúly Qarin myrza «Jebe» gazetine bergen súhbatynda osy mәselege at basyn búryp, mәselening mәnin asha ketipti. Erekenning sol mәndetpesin sol kýii jariyalap otyrmyz.

Abai.kz

Memlekettik hatshy ótkizgen jiyndy aqparat  qúraldarynda  nasihattauda jansaqtyq boldy. Birqatar oilar men  tezister ashyq búrmalanbasa da, keng auqymda qabyldanbady. Yaghniy,  qogham  biraz mәseleni týsinbey qaldy. Tipti, әdeyi búrmalaushylyq ta bayqalyp qalghanday boldy. Mәselen, kóptegen  әleumettik jelilerde, bolgtarda «Tәjinning tizimi qúrylady eken», «búghan deyin әleumettik jeliler men blogtarda jazyp jýrgen blogshylardyng tizimi qúrylady eken, baqylaugha alynady eken» degendey  jansaq pikirler payda boldy. Shyn mәninde ol jóninde biz sóz etip otyrghan  jiynda birauyz da sóz aitylmady.  Memlekettik hatshy ózining bayandamasynda memlekettik biylik qúrylymdary men aqparat qúraldaryna óz júmystaryna qatysty  túraqty mәlimetter bazasyn qúru jóninde jәne ol bazada sarapshylar, blogshylar, jalpy әleumettik belsendi túlghalardyng tizimi qúrylsa degendi aitqan bolatyn. Memlekettik hatshy búl pikirdi qanday maghynada aitty? Mine, biz osyny týsinbey qaldyq. Shyn mәninde Marat Tәjin myrza aqparat qúraldaryna tartyp jýrgen pikirleri men súhbattary beriletin azamattardyn  tizimi janartylsa degendi aitty. Óitkeni,  bizde qanday da bir mәselege qatysty pikir  bildiretin  túlghalardyng sany sanauly. Biz olardy qayta-qayta baspasózge, efirge shyghara beremiz. Bizde әrtýrli taqyryptar jóninde  bir adam pikir bere salady. Ol  birde auylsharuashylyghy jóninde, birde ekonomika,  birde sayasat,  birde medisina, birde әleumettik jaghday, taghy birde әkimshilik  reforma  turaly  pikir bildirui mýmkin. Negizi belgili bir taqyryp jóninde pikir bildirip, oy bólisuge  sol salany zerttep jýrgen nemese sol ispen kәsiby týrde shúghyldanyp jýrgen  mamandardy  tartuymyz kerek. Memlekettik hatshynyng aitqan yosy bolatyn. Al, búl pikir men kelispeuge bolmaydy. Rasy solay.

Bizde týrli taqyryptarda sóileytin  birneshe belsendi  deputat bar. Sany da kóp emes. Olar biylikting pozisiyasyn  jaqtaymyz dep barlyq taqyryptargha pikir aita beredi. Mal qyrylyp jatsa da, latyn qarpi mәselesi kóterilse de,  terrorizm jóninde әngime bolsa da, qysqasy kez-kelgen taqyryptarda teledidar ekrandary men  gazet betterinen týspeytin sanauly azamattar bar.  Al, shyn mәninde  olardan bólek  múnday taqyryptarmen ainalysyp, zerttep-zerdelep jýrgen sarapshylar  bar ghoy. Olar qayda? BAQ olardy nege tartpaydy pikirtalas alandaryna? Mәselen, oralmandar  mәselesi jóninde Semeyde BÚÚ-nyng arnayy  baghdarlamasy boyynsha 10 jyldan astam júmys istep  jýrgen birazamat bar. Biraq, oralmandardyng mәselesi boyynsha onyn  efirden sóilegenin nemese basylymdargha bergen súhbatyn  kórgen joqpyz.  Búl bir ghana mysal. Biz  qanday da bir salada mamandanyp, sol salanyng bilgiri bolyp alghan azamattardyng pikirin eskermeymiz. Ekinshiden, songhy  tórt-bes jylda  bizding aqparat qúraldary ishki sayasattaghy jana bir baghyttardy nasihattau kezinde  Mәskeuden kelgen ortanqol birneshe sarapshyny sóiletu әdeti payda boldy. Baspasóz ben efirden solar týspeytin boldy. Elimizdegi jaghday turaly aidaladaghy Mәskeuden kelgen, ortasha dengeydegi sayasattanushylar qalay saraptaydy?! Óziniz  aitynyzshy. Olar әri ketse Astana men Almatyny ghana kórdi. Oblystardaghy, audandar men auyldardaghy jaghdayy kórip, tanysty degenge óz basym senbeymin. Bizge jetpegeni solar edi. Bizdegi sayasattanushylar, sarapshylar qayda?!

Óz basym jýzge juyq jigitterdi bilemin.  AQSh-ta, Japoniyada jәne basqa elderde bilim alghan. Olar qazaqsha da,  oryssha da,  aghylshynshada biletin, kóptegen taqyryptardy jetik mengergen azamattar. Mysaly, Daniyar Qosnazarov degen jigitti bilemin. Japoniyada tanysqam. Qazir elge kelip, júmys istep jatyr. Japon aqparat qúraldaryn qaraydy, aghylshyn tilindegilerdi oqidy,  Týrik tilindegi aqparatqúraldaryn da nazardan tys qaldyrmaydy. Yaghni, jan-jaqtyjigit. Kóptegen tilderdegi aqparat qúraldaryndaghy derekter oghan qoljetimdi bolghandyqtan, ol týrli mәselelerge neghúrlym terenirek  ýnile alady. Nege biz osynday mamandardy aqparat qúraldarynda  pikir bildiruge tartpaymyz? Memlekettik hatshy Marat Tәjinning aitqan úsynystary osynday jaghdaylargha qatysty edi.  Memlekettik hatshy qoghamda tanymal bolyp, biliktiligi men elge belgili bolghan  túlghalardy  dәstýrli aqparat qúraldarynyng alanyna  jiyi-jiyishaqyra bermeudi aitty. Óz basymTәjinning búl pikirlerin  birinshi kezekte  dәstýrli aqparat qúraldarynan góri, internettegi bloggerler qoldaytyn shyghar dep oilaghan edim.  Áleumettik jelide belsendi  әreket etip jýrgen azamattar qoldauy kerek edi. Sebebi  memlekettik hatshy dәstýrli aqparat qúraldary ókilderining internettegi bloggerlerdi, jana media  óklderin mensinbeuden arylu kerektigin aitty. Kerisinshe  dәstýrli BAQ pen «jana medianyn» arasynda ýilesimdi baylanys ornatu qajet ekendigin atap ótken bolatyn.

Abai.kz