(psihoanaliyz)

(psihoanaliyz)

Armysyn, mening erjetken shaghym! Qalay, esen-sau jýrip jatyrsyng ba? Meni úmytyp ta qalghan shygharsyn? Mynau qaydan sap ete qalghan hat dep selk etpey-aq qoy. Erikkennen hat jazyp otyrgham joq. Senen habar bolmaghan son, amalsyzdan qolyma «qalam» aldym. Múnday hat jazylsa, adamnyng shydamy tausylghanynan, jany auyrghanynan, oiy túiyqqa tirelgennen jazylady. Renjime.

Bir sәt kónilindi bólip, múqiyat oqyp shyq ta, ghalamtorgha jibere sal. Hatty oqyp shyqqan son: «ghalamtorgha jibermeymin, qúrysyn, júrt týsinbey qalady ghoy, jeksúryn bolyp qaytem?!» - degen oilar sananda payda boluy mýmkin? Eshtene etpeydi. Onsyz da onyp jýrgenin shamaly.

Sonymen...

Men bayaghyda saghan qatty sengen bolatynmyn. Sen – men bolyp jýrgende, ne dep sert berding maghan? Esine týsir, kәneki! IYә, iyә. Bola aldyng ba? Bola alghanynda, búl hat sening qolyna tiymese kerek edi.

Batylyng jetpeydi eken, keshir. Men-aq saghan aityp bereyin kim bolghanyndy.

Sen – keshegi kózi jaynaghan, armanshyl bala edin. Al, býgin ózine qarashy dúrystap, qandaysyng qazir? Sen – býgin bәrinen kóniling qalghan, ózing sekildi kóptegen bauyrlaryng sekildi ilbip qana ómir sýrip jatqan kólenke syndy bir súr beynesin. Jәne bәrine kinәli – ózinsin.

Sen qazir - últtyng «elitasyna» ózdering ainaldyryp alghan әnshilerden, shyn adaldarynan ózge qazaqtyng múnyn oilap, joghyn joqtaghansyghan sayasatkersymaqtardan, әleumettik jelilerdegi jenil әngimege әues «dostardan», sanasyz yrjalaqtaugha tәrbiyelep jatqan sansyz әzil-sauyq teatrlary men bitpeytin kliyp-konsertterden, maghynasyz hәm paydasyz jiyndardan, qara basynan basqasyn oilamaytyn bastyqtardan, júmysynnan, túrmysynnan, bir birinen aumaghan tasbaqa kýnderinnen, jaysyz týster kóretin týnderinnen jalyqqan, eshqanday sәuleni kórgisi de kelmeytin әljuaz bireusin.

Ózing bilesing ghoy, sen kýnde ómirdi ózgertem dep ýiden shyghasyn. Sosyn ayaldamada zuyldap ótip jatqan qymbat avtokólikterge qyzygha qarap túrasyn. Bir kezde buaz siyrday ynyranyp, sýiikti avtobusyng da jetedi. Soghan júrtpen talasa minesing de, júmysyna attanasyn.

Mine, sening júmys ornyn. Keshegi kýnnen eshtene ózgermegen. Ýiilip qalghan qaghazdaryng jýregindi ainytady. Rettelmegen sharualaryng basyndy ainaldyrady. Áriptesterinning qabaghyn bir sholyp shyghyp, avtomatty týrde kompiuterindi qosasyng da ghalamtorgha bas súghasyn. Ary qaray beligili ghoy. Ómiring osylay ótip jatyr emes pe?!

Osynday ózgerissiz egiz kýnderding birinde sen kenet basyndy júlqy kóterip, bar ghalamgha janyng syimay, aiqaylap dalagha atyp shyghyp ketking keledi. He-he-he, bolmaydy, bala emessing ghoy. Sen óte salmaqty, erjetken, ózgening pikirine tәueldi mәp-mәdeniyetti adamsyn. Qoghamda ómir sýru erejeleri bar, óitkeni. Endi qaytesin?
Býgin sen teledidar men gazet-jurnaldardaghy dýniyelerdi únatpasang da kórip, oqisyn. Keyde sol sujetter men maqalalardaghy bireuding oiyna ózindi qinap sendiresin. Óitkeni: qoy, meniki dúrys emes, bәrining basyndaghy jaghday qazir osynday ghoy, nem bar, qúrysyn – dep ózindi sabyrlyqqa shaqyryp qoyasyn.
Elinde bolyp jatqan sansyz kelensizdikterdi bayqamaghansyp, tura sen siyaqty bayqamaghansyghan bireumen shylym shegip, mәnsiz әngimelerdi shúbyrtasyng kelip! Áy, sabazym-ay!

Sen osy kýni pәlen jerde pәlen oiyn-sauyq kesheni ashylypty, pәlenshekening jyldar boyy shyghara almay jýrgen kitaby jaryq kóripti, oibay súmdyq filim kórsetilimge shyghypty, bayghús bir qazaqty ózge bir últtyng ókili sabap ketip, qor qylypty degen janalyqtargha da bylq etpeysin. Sebebi, sen qazaqtyng eng birinshi jau-minezi – nemqúraydylyq dertine shaldyqqansyn.

Solay da solay...

Al, sen meni shuaqty auylgha tastap, armandarynnyng mekeni – ýlken qalagha attanghanda qanday bozbala edin? Oqugha týssem, bilim jinasam, elge qyzmet etip, ýlgili azamat bolsam dep eding ghoy? Qoy baghyp kelip nemese eginnen kýreging jarqyray jetip, rahattana sharshap jatqanynda neni oilaushy edin? Sananda qaladaghy jetetin biyik arman-múrattaryng san aluan qúbylyp, elesteushi edi ghoy! Qayda qaldy sonyng bәri?

Maghan eshtene baylanysty emes dep otyrsyn. Óte dúrys aitasyn! Búl sening taghdyryn, qashyp qútyla almaysyng sen odan. Sebebi, múnday taghdyrdy sen ózing tandap alghansyn. Birdi-ekili sәtsizdikter seni syndyryp jiberdi. Sen aldymen sýrindin, sosyn onbay qúladyn, túrdyn, qayta jýrdin, taghy sýrindin, sosyn «qoyshy, mening osy qay jerim artyq?» - dep kóne saldyn.

Jyldar ótip jatty. Sen «endi eshtene ózgertu mýmkin emes...» - degen ózing oilap tauyp alghan jalghan qaghidana myqtap senip aldyn. El qatarly jýrmiz, kóppen kórgen úly toy. Ne deymiz, әdemi qorghanys!

Alayda, sen ghana shyghar biyiging seni ghana kýte-kýte, shyny mýjile sarghayyp, basy jarylyp ketken joq pa?! Bәrin bilesing sen! Ol asqar shynda sen ghana túruyng kerek ekenin bilesin. Basqalardyng óz shyndary, óz joldary, óz armandary bar. Eshkimning biyigi men armanyn eshkim tartyp ala almaydy ghoy! Dúrys, dúrys! IYә, solay ghoy! IYә, óz biyigimde men ghana túruym kerek dep aiqaylap jiberesin. Jaraysyn!

Biraq, ol sәttik senim úshqyny ghana. 15 minuttan son, sen: «búl mening qiyalym ghana ghoy, men biyikte jýretindey kimmin, tәiiri?!» - deysin. Al, sen – ózing sekildi qanshama talantty qazaq - óz biyiginde túrmaghan son, senderge sengenderding kýii ne bolady dep oilaghyng da kelmeydi?

«Oy, olay emes, sen bala ne týsinesin?» - deging kelip otyr ghoy! Men bolmasam da, qazaqtyng atpal azamattary jýr ghoy әne, solar sheshedi bәrin, men kýte túram, bәri keremet bolady sol kezde - dep jauapkershilikten jaltarghyng kele me? Olay bolsa, amal qansha, jenilip qalypsyn.

Ol da týk emes. Odan da auyr jenilisti bastan keshiripsin. Nege eshtenege selt etpeytin bop aldyn, osy sen? Eshkimge janyng ashymaydy, eshkimdi saghynbaytyndy shyghardyn. Jýregindegi bayaghy bauyrmaldyghyng qayda? Auyldaghy kitap oqyghan bólmende nemese asyq oinap jýrgen alanqayda qalyp qoyghan joq pa?..

Saghynyshyng bar bolsa da, ol bir kedergi keltiretin, týkke túrghysyz sezim retinde jýrekting әneeubir týkpirine nyghyzdap tyghyp tastapsyn. Keyde jýrek týbi yshqyna shymyrlaghanda, auyldyn, әke-sheshennin, dostarynnyn, búryn túrghan, keyin qimay qoshtasqan qalannyng suretterin kórip, mauqyndy basqan bolasyn. Ótirik pe?
Sening adam ekenindi auyq-auyq, biraq óte әlsiz dabyldarymen bildirip otyratyn jyly jýreging qanday qazir? Meyirimdilik, mahabbat, ynsap pen ardyng mekeninde ne bop jatyr eken? Ýnilip kórding be? Sol mekennen Tәnir adamgha ghana syigha tartqan asyl qasiyettering bar ma eken, ózi? Ólip qalghan joq pa?

Áy, kóke! Súp-sulu qoshaqandardy qualap jýrip, ústap ap, qúshyrlana iyiskep-sýiip, meyirlene erkeletip jatatyn kezing esinde me?

Qara joldyng shetinde bir tal sary gýldi tauyp alyp, eshkim taptap ketpesin dep kýnúzaqqa sony kýzetip otyrghan shaghyng she?

Álgi tyrnanyng balasyn tauyp alyp, obalsynyp, qoragha qamap, kýndiz-týni jem berip...aqyry taghyny asyraugha bolmaytynyn bilmegen balalyqpen óltirip ap, eki apta jylap jýrgen kýndering she?

Kóshedegi balalardyng barlyghyn saghynghannan týni boyy dúrys úiyqtamay, tang bozara atqan shaqtan dalagha atyp shyghyp, kórshilerinning esigin baqylaumen bolghan kezdering she?

Álsiz balagha әlimjettik kórsetip jatqanda, kýshing jetpese de, jaghalasa ketetin batyrlyghyng qayda qalghan? Al, qazir bireuge bireuding tizesi batyp jatsa, «auylym mening irgeli» әnin ynyldap túryp alatynyn qaydan kelgen janalyq? Adal bireu turaly ghaybat sóz estisen, «pәlesinen aulaq» ústanymy sende qaydan payda bolghan? Sen onday emes eding ghoy?!

Búrynghy imanyng qayda jýrektegi? Jaratqan Allanyng bergen nyghmetterin súrausyz paydalanyp, ne ózine, ne últyna paydang joq, salyng sugha ketip jýre bermeksing be, osylay? Allagha ýmit artpaghannyn, ózine senimi bolushy ma edi?
Áy, kóke! Men – qazaqty úshpaqqa shygharatyn úl bolam, qalagha men sekildi armanshyl jas qazaqtar jinalady, bәrimiz bas biriktirip, tize qosyp, úly ister atqaramyz, óz últym men tilimning namysyn eshkimge bermeymin, men úly memlekette ómir sýremin! - degen úran-oylaryng nege adyra qalghan?

«Uaqytym kelgende, ótkenime ókinbey, jymiyp ólip ketsem, armanym joq» - deushi eding ghoy. Kimge ainaldyng sen?

Qayda sol adamgha, jan-januar men tabighatqa, ómirge degen ghashyqtyq? Qayda sol meyirbandyq pen bolashaqqa degen senim?

Qatty aityp otyr dep aiyptama. Bayaghyda atang aitushy edi ghoy: «men eger úryssam, jaqsy bolsyn dep, janym ashyghan song úrysam» - dep. Endi otyrysyng mynau jas kýninnen sóz estip...

...Degenmen, saghan yrzamyn. Laghyp basqa jolgha týsip ketpey, oquyndy bitirdin, júmys istedin, dostaryng kóbeydi. Ýilendin, bala sýidin. Ret-retimen bәri boldy.
Ary qaray ne bolady?

Álde sen: «men – kishkentay ghana adammyn, men eshqashan eshtene ózgerte
almaymyn» - dep ómirden ótip ketpekshising be?

Álde sen: «ayaq-qolym, shýkir, sau ghoy, miym ornynda, qabilet-qarymym bar, osy men qazaqqa qaytsem paydaly qyzmet qylam» - dep oilanasyng ba?

Álde sen – qazaghyndy, onyng ishinde әueli ózindi, ózge bireuler itshe talap jatqanda, eshtene bolmaghanday, bedireyip túratyndardyng qataryna enip ketting be? Olay bolsa, ómirinning ne mәni bar?

Oilan, oilan...

Sәlemmen,
Auyldaghy elesin

Abai.kz