Súmdyq suret

 Tarih jotasyndaghy qazaq qabirining basynda Uaqyt otyr. Mine, qúlquallany eki qayyrdy. Endi bir ret qayyrady. Sonymen tәmam! Uekeng (Uaqyt) ornynan túrady da, etek-jenin qaghynyp....jele jortyp tarta beredi...

R.S. Ókimetting bet-auzyna qarasam, osynday súmdyq suret kóz aldyma keledi. Qúday, ózing keshire kór!

 

Ótirigi kóp ómir

- Kitabyng ne jóninde?- dedi maghan.

- Ótirigi kóp ómir jóninde,-dep ezu tarttym.

 

Mejege jete almas kósh.

Asqar Sýleymenovting «Adasqaghyn» qayyra oqyp shyqqanda úqqanym- Asekenning asuyna jetu ýshin qazaq oqyrmandarynyng kóshi úzaq jyldar sapar sheger. Sonyng ózinde kósh tútasyp mejege jete almas.

 

Biligi – bittey, tirligi – kittey

Adamdar siyaqty, keyde ortaqol, tipti nashar ólenderge de baq qonady.

Baq qonghan degen sol, oghan jaqsy әn jazylady da júrt jyldar boyy aityp jýredi.

 

 Oyhoy men ollahiy!...

Oyhoy! Aqmolada qazaqtardyng sany 50 payyzdan asqanyn kórip ólsem deushi edim, jan tәtti, endi ólgimiz kelmeydi. Sebebi de bar: Almatydan kelgenderding kóbi oryssha. Bәrin bylay qoyyp mәdeniyet, aqparat ministrligindegi «vich» - ter men «vna»-lardy kórgende kózing kókshiyedi.

 

Súmdyq suret

 Tarih jotasyndaghy qazaq qabirining basynda Uaqyt otyr. Mine, qúlquallany eki qayyrdy. Endi bir ret qayyrady. Sonymen tәmam! Uekeng (Uaqyt) ornynan túrady da, etek-jenin qaghynyp....jele jortyp tarta beredi...

R.S. Ókimetting bet-auzyna qarasam, osynday súmdyq suret kóz aldyma keledi. Qúday, ózing keshire kór!

 

Ótirigi kóp ómir

- Kitabyng ne jóninde?- dedi maghan.

- Ótirigi kóp ómir jóninde,-dep ezu tarttym.

 

Mejege jete almas kósh.

Asqar Sýleymenovting «Adasqaghyn» qayyra oqyp shyqqanda úqqanym- Asekenning asuyna jetu ýshin qazaq oqyrmandarynyng kóshi úzaq jyldar sapar sheger. Sonyng ózinde kósh tútasyp mejege jete almas.

 

Biligi – bittey, tirligi – kittey

Adamdar siyaqty, keyde ortaqol, tipti nashar ólenderge de baq qonady.

Baq qonghan degen sol, oghan jaqsy әn jazylady da júrt jyldar boyy aityp jýredi.

 

 Oyhoy men ollahiy!...

Oyhoy! Aqmolada qazaqtardyng sany 50 payyzdan asqanyn kórip ólsem deushi edim, jan tәtti, endi ólgimiz kelmeydi. Sebebi de bar: Almatydan kelgenderding kóbi oryssha. Bәrin bylay qoyyp mәdeniyet, aqparat ministrligindegi «vich» - ter men «vna»-lardy kórgende kózing kókshiyedi.

Endi Astana qazaqtarynyng 60 payyzy qazaqsha oilap, sóilep, jazghanyn kórip (әri qaray taudan qúlaghan tasqyn sekildi jolyndaghyny  japyryp jýre bermek) ólgimiz keledi-aq. Soghan jetsek, әri qaray syltau izdemes edik, Ollahiy!..

 

Otkliygim – kýiigim...

Qalbalaqtap-qalbalaqtap óz ayaghymen kelgen oi:

Otyz jyl joldas bolghan otkliygim,

Otkliygim – boyymda kóp kýiigim... (memlekettik gazet tilshilerining Gimni derlik).

 

Darynnan ayasan...

Keyquattyng bir kelinshekke bergen kenesi: «Debilige bergen dýniyendi darynnan ayasan, dura bolghanyn».

 

Móltek oi

Nening jaman ekenin bilseng boldy ghoy, nening jaqsy ekeni ózinen-ózi tanylmay ma?

***

Qazaq dәstýri: mýgedek, jarymjan adamdargha kýluge tyiym salady... mynalargha da kýluge bolmaydy. Búlar da mýgedekter – ruhany mýgedek, jarymjandar!

 

Ezuge týsken kýsh

Múrtymnyng joqtyghynan osy joly qatty qinaldym. Teatrdaghy bir qoyylym turaly jazghan synyma bir bastyqsymaq: «Sen qatigezsin!» dep bagha bergende múrtymnan kýle almadym. Amalsyz ezuge kýsh týsti. Qimyldaytyn ret – qylshyqtiki edi.

 

Qayraqqa janu

Ótpey qalghan pyshaqty qayraqqa janyp-janyp jiberseng kәdege asyp ketpey me. Sol sekildi, keyde bir tilim jýrmey, tilim jýrmegen song qolym jýrmey otyrghanda, qu jandy qinamay qaghazdy jiyp tastap, Ghabenning shygharmalaryn oqyp jata qalam. Qúdaydyng qúdireti, bir-eki әngimeni tәmamdaghan song tútyghyp ketken tilimnin.... syrghy bastaghanyn sezingendey bolamyn.! Qúdiret qoy Ghaben-Ghabit payghambar. Ghabene qúlaghannyng bir ghana jaman deri – shamaly jazghanyna  auzyng túshymay qoyady.

 

AQSh ayaghymyzdyng astynda qalatyn edi

«Kemshilikti kóp kóredi» dep kinәlaydy meni. Ou, aghayyndar-au, ainalang tolghan kemshilik bolsa, qalay kórmeske?

Jornalisterding kózdi júmyp kóiite bergeninen qogham kóktese endigi AQSh ayaghymyzdyng astynda aqshandap jatatyn boldy emes pe?..

 

Qatigez dese desin

Jazghan syndaryma qarap meni qatigez deytinder bar eken. Dese, desin.  Jaghympaz demese bolghany. Qatigezdik jaghympazdyqtyng qasynda qaharman degenmen birdey.

 

Etikagha jat qylyq

Ekeuining shýiirkelesui jiyi. Dýniyening tútqasyn ekeuining birining qolyna berse, anausy bassyz qalar edi!.. Men ózim únatpaytyn adamymmen sóilespek týgili amandasa almaymyn. Osy júrt sayqal-ey! Elsiz-kýnsizde kezdesse birining biri enin sylyp alatyndardyng óp-ótirik emirengenin kórgende ernindi shygharayyn deseng – etikagha qayshy.

 

Túghyrly taqyryp

Tórt túryq. Osynday atpen felieton jazsa. Asyqtyng tórt túryghy – alshy, tәike, býk, shik. Bir bastyqtyng osynday sәtterin...

Silekey syrqaty. Búl da  felietongha  jarap túrghan taqyryp. Bizde ne bolsa soghan tamsanyp, neni kórse soghan silekeyi shúbyratyndar kóp. Osy bizding gazet maqalalarynan da ýzindiler keltirip otyryp ta jazyp shyghugha bolady múny. Qyzyq bolar edi.

 

Marqaya sóilese – aiyp emes

Múhannyng (Múhtar Maghauiyn) maqtana sóilegenin kýstanalaytyndar bar. Al men oilaymyn, tau qoparghan kisi marqaya sóilese – aiyp emes. Bir kýrek basy shym oya almay jýrip shirenu, әne, naghyz ólimnen kýshti úyat sol!

Men Múhandy maqtandy dep eseptemeymin, marqaya sóilegenine meyirlenemin.

Ózin әldekimderge maqtatu ýshin manday terin myng tógetin «marqasqalar» әreketinen góri Múhannyng osylay, óz baghasyn ózi bergeni – kisilik, adaldyq.

«Bilim úly adamdy juasytady...»  degen beker me deymin, osy Múhang asau ghoy. 

 

Júmatay!

Búl dýnie jalghan eken,

Abylay, Abaydan da qalghan eken.

Ýzilgen Alashymnyng altyn jibin,

Týrkining qay balasy jalghar eken?!

 

Jýregi qúsaly qús men de kóktin,

Jýz ret jerge qúlap, jónge keppin.

Ahmet, Mirjaqyptyng sonyndaghy

Songhy bir túyaghy edin-

Sen de  kettin.

 

Qúl tusa-

Jýredi de bolghanday bop,

Úl tusa-

Tuady ylghy sor manday bop.

Alash dep Torghaydan kep Astanagha

Shyryldap sen de kettin

torghayday bop!

 

Alashqa Alla ózi yrymdaghan,

Boztorghay-kógim de alan,

qyrym da alan.

Sen kettin...

Alash penen Torghay qaldy,

Boztorghay qaldy sonson, shyryldaghan.

 

Alashyn- Altyn Orda- ýiing edi,

Dýrligip túr nesine dýiim eli?

Dýniyege jylap kelip, boztorghayym,

Mysqyldap ketting sol bir dýniyeni.

 

Alashyng ghúmyr keshken azappenen,

Allagha barmas endi mazaqpenen,

Sen kettin,

Sening kýlking qaldy, biraq,

Ospanhan deytin Úly Qazaqpenen...

Serik Aqsúnqarúly, aqyn

Sony

Abai.kz