Júma, 20 Qyrkýiek 2024
790 0 pikir 18 Mausym, 2024 saghat 16:25

«Taza Qazaqstan» aksiyasy Manghystau oblysynda jalghasuda

Tarihiy-mәdeny nysandardaghy ekologiyalyq aksiyalar

18 mausymda Manghystau audanynda "Taza Qazaqstan" respublikalyq ekologiyalyq aksiyasy ayasynda kezekti tazalau júmystary jýrgizildi. Búl joly "Otpan tau" tarihiy-mәdeny keshenining aumaghy qoqystan tazartyldy. Eriktiler túrmystyq qaldyqtardy jinap, ghimarat ishinde de, oghan irgeles aumaqta da tazalyq júmystaryn jýrgizdi.

Aksiyagha "Jasyl el" jastar jasaghynyng 20-dan astam jastary belsendi qatysty. Qatysushylar tarihiy-mәdeny keshendi taza jәne jayly ústaudyng barlyq demalushylar ýshin manyzdylyghyn atap ótip, sonday-aq audan túrghyndary men qonaqtaryn qorshaghan ortany taza ústaugha baghyttady.

"Otpan tau" tarihiy-mәdeny kesheni Manghystau audany Jynghyldy auylynan shyghysqa qaray 15 shaqyrym jerde ornalasqan. Búghan deyin "Taza Qazaqstan" aksiyasy ayasynda audanda "Ybyqty say" shatqalynyn, Tobyqty jerindegi "Beket ata" jerasty meshitinin, "Masat ata" qorymynyng aumaghynda, sonday-aq, Aqmysh pen Sherqalada senbilikter úiymdastyryldy. Sonymen qatar, Ondy auylynda 200 aghash, Jynghyldy jәne Jarmysh auyldarynda 100 aghash jәne Shebir auylynda 30 aghash otyrghyzylghan bolatyn.

"Taza Qazaqstan" aksiyasy ayasynda Týpqaraghan audany Aqshúqyr auylynda ornalasqan "Qoshqar ata" qorymynda tazalau júmystary jýrgizildi. Oghan M. Óskinbaev atyndaghy Manghystau oblystyq filarmoniyasynyng qyzmetkerleri men Q. Sydiyqov atyndaghy Manghystau oblystyq әmbebap kitaphanasynyng qyzmetkerleri qatysty.

"Qoshqar ata" qorymy Aqtau qalasynan 17 shaqyrym jerde soltýstik-batys baghytta ornalasqan. Qorym jergilikti manyzy bar tarih jәne mәdeniyet eskertkishterining memlekettik tizimine, sonday-aq Manghystau oblysynyng ónirlik manyzy bar kiyeli obektilerining tizimine engizilgen. Zertteu júmysynyng nәtiyjesinde múnda 81 tarihy eskertkish tirkelgen.

"Taza Qazaqstan" aksiyasy Múnayly audany Bayandy auylynyng manyndaghy "Berdibek әuliye" qorymynyng aumaghynda jalghasty. Aksiyagha N.Jantórin atyndaghy Manghystau oblystyq muzykalyq-drama teatrynyng әrtisteri, Manghystau oblysy Memlekettik múraghatynyng újymy, sonday-aq «Manghystau oblysynyng mәdeniyet, tilderdi damytu jәne arhiv isi basqarmasyna qarasty "Otpan" MKQK újymy óz ýlesterin qosty.

Aqtau qalasynan soltýstik-shyghysqa qaray 19,5 shaqyrym qashyqtyqta ornalasqan "Berdibek әuliye" qorymy jergilikti manyzy bar tarih jәne mәdeniyet eskertkishterining memlekettik tizimine engizilgen. Qorymda qúlpytastar, tas qorshaular jәne tastan jasalghan әrtýrli pishinder bar. Múndaghy basty nysan kýmbeztamnyng eng ejelgisining qúrylys tastary jartylay óndelgen úlutastardan saz balshyq aralastyrylyp kóldeneng qalanghan.

Búdan әri "Taza Qazaqstan" aksiyasy Qaraqiya audanyndaghy "Bozjyra" shatqalynyng aumaghynda jalghasty. Jyl basynan beri "Jabayúshqan" memlekettik qoryghynyng aumaghynda ornalasqan "Bozjyra" shatqalyna әrtýrli elderden mynnan astam turist kelip ýlgerdi. Aymaqta turisterding kóp boluyna baylanysty әrtýrli qaldyqtar da kóp jinalady. Aksiyagha "Qyzylsay memlekettik ónirlik parki" KMM inspektorlary men belsendi jastar qatysty. Aksiya barysynda 20 qaptan astam týrli qoqys jinalyp, arnayy poligongha jóneltildi.

Sonymen qatar, "Jabayúshqan" qoryghynyng basshysy J.Esenghaliyev turistik aumaqqa keletin jastargha aumaqty taza ústau, órt qauipsizdigi erejelerine qatang nazar audaru, biyik shyndary bar jartastargha jaqyndamau, barynsha qauipsizdik sharalaryn saqtau boyynsha týsindiru júmystaryn jýrgizdi.

"Taza Qazaqstan" aksiyasy ayasynda "Eko Manghystau" ÝEÚ jana ekologiyalyq jobalar iske qosyldy. "Manghystau Eko" ýkimettik emes mekemesi JAO qoldauymen ónirding ekologiyalyq túraqtylyghyn jaqsartugha, ekologiyalyq habardarlyq dengeyin arttyrugha jәne Manghystau oblysynyng túrghyndary arasynda ekologiyalyq qozghalysty jandandyrugha baghyttalghan ýsh manyzdy ekologiyalyq jobany iske qosu turaly jariyalandy.

"Taza Qazaqstan" aksiyasy ayasynda "Eko Manghystau" ÝEÚ jana ekologiyalyq jobalar iske qosyldy. "Eko Manghystau" ýkimettik emes mekemesi JAO qoldauymen ónirding ekologiyalyq túraqtylyghyn jaqsartugha, ekologiyalyq sauattylyq dengeyin arttyrugha jәne Manghystau oblysynyng túrghyndary arasynda ekologiyalyq qozghalysty jandandyrugha baghyttalghan ýsh manyzdy ekologiyalyq jobany iske qosu turaly jariyalandy.

 «EkoRevolut: jarqyn bolashaqqa arnalghan innovasiyalar» jәne "EkoVzglyad: Manghystau oblysyndaghy tabighatqa qamqorlyq" jobalary. Búl jobalar mynalargha baghyttalghan:

- qatty túrmystyq qaldyqtarmen júmys isteu jýiesin jaqsartu.

- sudy paydalanu tiyimdiligin arttyru.

- oblys túrghyndary arasynda ekologiyalyq sauattylyq dengeyin arttyru jәne tabighatqa jauapkershilikpen qaraudy qalyptastyru.

Osy jobalar ayasynda Manghystaudyng biregey tabighy aumaqtaryn tazartu boyynsha 200-den astam eriktilerding qatysuymen birneshe aksiyalar ótkizildi. Jazghy demalysta makulatura jinau boyynsha "Eko Shkoliniyk" konkursy iske qosyldy jәne qorshaghan ortany qorghaugha qosqan ýlesi ýshin «Priznaniye» premiyasy belgilendi. Búl syilyq alghash ret 2016 jyly Aqtauda berildi, nominanttar arasynda Oljas Sýleymenov pen Manghystaudyng búrynghy әkimi Alik Aydarbaev bar.

Josparlanghan is-sharalargha mynalar kiredi:

- QTQ súryptau jәne jinau boyynsha tanystyru aksiyalary;

- oqushylar arasynda suretter men beynerolikter konkurstary;

- túrghyndar men kәsipkerler arasynda Ýzdik ekologiyalyq tәjiriybeler bayqauy;

- әleumettik jelilerdegi aqparattyq-bilim beru nauqandary;

- BAQ pen blogerlerge arnalghan konkurstar;

- Osy jyly kýzde ótetin tabighattaghy ekologiyalyq aksiyalar.

Osy is-sharalardyng barlyghy Preziydent Qasym-Jomart Toqaevtyng qorshaghan ortany qorghaugha baghyttalghan "Taza Qazaqstan" bastamasyna sәikes keledi.

Joba " ECOVIBE AKTAU: Belsendilik. Innovasiya. Qauymdastyq".          Búl Aqtau qalasy әkimdigining bastamasymen alghash ret úiymdastyrylyp otyrghan joba.

- Aqtauda túraqty ekologiyalyq jәne әleumettik jauapty orta qúru;

- jastar men qoghamdastyqty jandandyru.

- qorshaghan ortany jәne qoghamdyq mýlikti qorghaudyng innovasiyalyq tәsilderin engizu.

Joba "Eng jaqsy aula", "Eng jaqsy kireberis", "Eng jaqsy túrghyn ýi" jәne "Eng jaqsy tazalyqshyny" anyqtaugha baghyttalghan "Transformasiya" konkurstaryn, sonday-aq mobilograftar arasynda kógaldandyru, qaldyqtardy qayta óndeu, energiya tiyimdiligi, vandalizmge qarsy kýres jәne basqa da ekologiyalyq taqyryptar turaly beynerolikter jasaugha arnalghan konkursty qamtidy. "Eko Manghystau" ÝEÚ barlyghyn osy bastamalargha belsendi qatysugha shaqyrady. Sonday-aq Manghystau oblysy ýshin neghúrlym ornyqty jәne ekologiyalyq qauipsiz bolashaq qúrugha óz ýlesin qosugha ýndeydi.

Abai.kz

0 pikir

Ýzdik materialdar

Alashorda

IYdey Alasha y sovremennyy Kazahstan

Kerimsal Jubatkanov 2388