Memleketimizdegi diny jaghdaygha, radikaldy aghymdargha baylanysty jasalghan deputattyq saualym qogham tarapynan qatty talqylaugha týsip otyr. Múnyng ózi azamattarymyzdyng atalmysh mәselede bey-jay emes ekendigin, nemqúrayly qaray almaytyndyghyn kórsetse kerek. Degenmen, jurnalistter, ziyaly qauym, qogham tarapynan týrli saualdar kóbeyip otyr. Eng birinshisi, әlbette, deputattyq saualdyng maqsatyna baylanysty.

Memleketimizdegi diny jaghdaygha, radikaldy aghymdargha baylanysty jasalghan deputattyq saualym qogham tarapynan qatty talqylaugha týsip otyr. Múnyng ózi azamattarymyzdyng atalmysh mәselede bey-jay emes ekendigin, nemqúrayly qaray almaytyndyghyn kórsetse kerek. Degenmen, jurnalistter, ziyaly qauym, qogham tarapynan týrli saualdar kóbeyip otyr. Eng birinshisi, әlbette, deputattyq saualdyng maqsatyna baylanysty.

            Birinshiden, mening maqsatym, qanday da bir alauyzdyq, týsinispeushilik, bir-birine degen jek kórinish tudyru, ataq jinau emes, óz jastarymyzdyng keleshek ómiri, olardyng taghdyrlary men ata-analarynyn, tuysqandarynyng kóz jasyna baylanysty bolyp otyr. Radikaldy toptardyng (salafizm, tafirler) jeteginde ketkeni ýshin jastarymyz kinәli emes. Kerisinshe, olardyng bolashaghyna nemqúrayly qaraghan biz, memleket, qogham aiyptymyz. Mening deputattyq saualym búl jastargha degen aghalyq qamqorlyghym, Egemendigimizdin, eldigi men Tәuelsizdigimizding tendigin Tu etip ústar úrpaghymyzdyng túl ózge jat aghymgha qúl bolmasa degen alandaushylyghym. Sebebi, jas azamattyn, әli de bolsa, ózindik týsinigi qalyptaspaghan, sondyqtan әrtýrli aghymnyng jeteginde ketui onay. Mening oiym, tek kýsh qoldanu arqyly ghana búl mәseleni sheshu emes. Eger biz jas azamattyng boyynda diny immuniytet qalyptastyra alsaq, onda ol eshbir aghymnyng aidauynda kete qoymaydy. Beybit kýnde qazaqty qazaq atu degen naghyz qasiret. Radikaldarmen kýreste eng nәtiyjeli jol – aghartushylyq. Mening ústanymym - «auyryp em izdegenshe, auyrmaytyn jol izde». Sondyqtan, deputattyq saualymda dәstýrli islamdy JOO-ynda, mektepterde oqytugha basymdyq beru qajet degen úsynys aittym.

            Ekinshiden, iydeologiyalyq kýreste keremet jeniske jetip jatpaghanymyzdy moyyndauymyz qajet. Al, jeniske jetuding joly qan tógumen emes, ter tógumen keletinin, yaghny býlik shyqqan jerden ólik shyghatynyn eskertu. Búl óte – kýrdeli, nәzik jýieli júmys. Radikaldar jeteginde ketkenderding barlyghyn týrmege qamay, qarsylasqanyn ata bersek, biz kerisinshe nәtiyjege qol jetkizuimiz mýmkin. Kýsh kýshti tudyratynyn úmytpaghan abzal.   

Ýshinshiden, qazaq qay kezden de qúdaysyz halyq emes. Ýsh jýzge bólinse de, dinge eshqashan bólinbegen. Men eshkimning saqalyna jarmasqym kelmeydi, alayda barlyq ósuding joly saqalda túrsa, men bolghan Aughanstan dýniyejýzindegi eng damyghan memleket bolar edi.   

Sondyqtan, myna júmystar tez arada qolgha alynuy tiyis dep sanaymyn.

1. Diny aghartushylyqty kýsheytu. Barlyq baghytta.
2. Telearnalarda arnayy baghdarlamalar ashyluy tiyis. Beynerolikter dayyndau qajet.
3. Shetelden diny uaghyz jýrgizuge mýlde tyiym salu kerek. Tek Diny Basqarmanyng rúqsatymen ghana jýrgizilui shart.
4. Jauapty organ retinde Memlekettik Din isteri agenttigi, qúqyq qorghau organdarynyng din isterine qatysty jauapkershilik jýkteu turaly zang jobasyn jasau, ony qabyldau.

Býgin bar erteng joq bolar,

Dýnie mýlking boq bolar.

Batyrlar óter ómirden,

Syimastan basy noqtagha.

Tiride syilay bilmesen,

Ólgen song jylap joqtama.

Jalghanshy mynau dýniyede,

Tal besikten tirshilik,

Tabytqa baryp toqtaghan.

Tiride pende ne kórmes,

Eline bәlkim elenbes.

Keudesine nan pissin,

Jaqsygha jaman tenelmes.

Tar jol tayghaq bolsa da,

Toqtamaghan kemel kósh.

Zamanamenen janghyrar,

El ýshin tughan, er ólmes!

Jaqsyny jýrmiz jat qylyp,

Esekti minip at qylyp.

Zamangha engen qatqyldyq,

Adamnan kelgen satqyndyq.

Myryndy jýrmiz mәrt qylyp,

Qyrtty da jýrmiz qart qylyp.

Eptining bәrin tekti etip,

Art býlik, biraq bet kýlip.

Ar aldynda ant ettim,

Aughanda jýrip qan tóktim.

Taghdyrynda tәlkektin,

Qanshama uaqyt sarp ettim.

Minezimenen erkektin,

Qanshama ret ter tóktim.

Qanshama ret adastym,

Arasyn bilmey jer-kóktin.

Anamnyng әppaq tósinen,

Aq uyz iship ósip em,

Ar azyghan alghasyn,

Sanamnan qalay óshirem?

Es kirer dese, esiner,

Ayyrylghan úldy esinen.

Últ taghdyry túrghanda,

Úrpaghy qalay keshirer?

Qazaqty qazaq satpayyq,

Qazaqty qazaq atpayyq!

Bit bolyp kirip balaqtan,

It bolyp ýrip qappayyq.

Atagha tartyp ar quyp,

Ananyng sýtin aqtayyq!

Mәngilik El bolugha,

Tәuelsizdikti saqtayyq!

Dýnie shirkin, bóken-býlkil,

Bastan zulap óter bir kýn.

Netken zil kýn, ketken kýlkin,

Soqqan jýrek dýrkin-dýrkin!

QÚRMETPEN,

QR Parlamenti Mәjilisining deputaty,

Aughan soghysy ardagerleri úiymdarynyng

«QAZAQSTAN ARDAGERLERI»

qauymdastyghynyng tóraghasy   B. Smaghúl

Abai.kz