«Asyl besik – Aqsuat» respublikalyq sport jәne óner festivali — qazaq halqynyng últtyq ruhyn janghyrtyp, dәstýr men mәdeniyetting úiytqysyna ainalghan aituly shara. 2025 jyldyng 6 - 8 mausymy aralyghynda Abay oblysy, Aqsuat auylynda ótken búl festivali tek mereke emes, últ tarihy men ónerin úlyqtaghan, úrpaqqa úlaghat, elge eldik sezim men ruhany kýsh beretin erekshe oqigha boldy.

Festivaliding ýsh kýndik baghdarlamasy әulie Yrghyzbay baba ruhyna arnayy as berilip, últtyq sport týrleri men ónerding ýzdik ýlgilerine deyingi auqymdy is-sharalarmen qamtyldy. «Asyl besik – Aqsuat» — elding asyl múralaryn saqtaumen qatar, qazirgi zamannyng ruhany janghyruynyng kórinisi retinde jastardy últtyq qúndylyqtargha tartu, salt-dәstýr men sportty nasihattau maqsatynda úiymdastyryldy.

Búl sharada últtyq kýresten «ASSYL ARLAN» turniyri, qazaqtyng mynjyldyq dәstýri — at bәigeleri, óner keshteri men ghylymiy-tanymdyq kezdesuler ótkendikten, Aqsuat auyly ruhany jәne mәdeny ómirding ordasyna ainaldy. Osy festivali ayasynda ótken teatrlandyrylghan óner  qoyylymdary men sporttyq jarystar elimizding әr ónirinen kelgen qatysushylar men kórermenderdi birlik pen yntymaqqa jeteledi.

«Asyl besik – Aqsuat» — búl Qazaqstannyng bay ruhany múrasyna qúrmet pen bolashaq úrpaqqa degen senimning aighaghy. Búl últtyq mәdeniyettin, sporttyq dәstýrlerding jәne ghylymy izdenisterding bir arnagha toghysqan kórkem ýlgisi bolyp, Aqsuat tórin  elimizding ruhany besigi ainalghanyn taghy bir mәrte aiqyndady.

Oblys әkimi Berik Uәliyding qúttyqtau sózi:

«Búl – tek merekelik jiyn ghana emes, el birligin, tughan auylgha janashyrlyqtyng biyik ýlgisin kórsetip, últtyq ruhty úlyqtaytyn erekshe oqigha. Abay elinde Atymtay jomarttyq pen tughan jerge qyzmet etu – qashanda asyl múrat bolyp kelgen. Býgingi tanda osy dәstýrding jarqyn ýlgisin kórsetip jýrgen azamattardyng biri – el perzenti, belgili kәsipker, últ janashyry Dulat Tastekeev ekenin atap ótkim keledi. Osy azamattyng elge, jerge degen sýiispenshiligi – sózden ghana emes, naqty is arqyly kórinis tauyp keledi. Búl – naghyz tughan jerge sýiispenshilik pen últyn sýigen azamattyng ýlgisi dep aituymyz kerek. Auyl – últtyng altyn dingegi. Tughan jerge qyzmet etu – әrbir azamattyng paryzy. Eldik pen birliktin, iygilik pen izgilikting bastauy – tughan topyraqqa degen adal niyet pen naqty әrekette. Osy rette biz ónirimizding әrbir azamatyn Abay oblysyn, onyng ishinde shalghay auyldardy damytugha belsendi atsalysugha, investisiya salyp, órkendeuge ýles qosugha shaqyramyz. Sol maqsatta tabysty kәsipkerler men el azamattaryna arnayy beyneýndeu jasap, mausymnyng 19 - 20 kýnderine josparlanyp otyrghan «Tughan jerge tuyndy tik» atty iyvestisiyalyq forumgha qatysugha shaqyrdym».

Atalmysh Festivaliding alghashqy kýni — «Taghzym men taghylym» kýni, últtyq sana men salt-dәstýrding altyn kópirin taghy bir mәrte bekitip, әulie Yryghyzbay ata kesenesine bas iyip, ata-baba ruhyna qúrmet kórsetu rәsiminen bastaldy. Búl qasiyetti sәt qazaq halqynyng ótkeni men bolashaghyn sabaqtastyratyn mәngilik ústanymy retinde este qaldy. Osy kýni úiymdastyrylghan teatrlandyrylghan qoyylymdar men halyqtyq óner últtyng tereng týp tamyrlary men tughan jerge degen saghynyshyn kórkem tilde jetkizip, qatysushylardyng jýregin terbetti.

Festivali shymyldyghy Aqsuat mәdeniyet ýiinde ótken «Asyl tas» teatrynyng «Meni tauyp alshy» atty sahnalyq qoyylymymen ashyldy.

«Yrghyzbay ata» kesene basyndaghy As

6 - mausym 2025 jyly Aqsuat audanynda ýsh kýnge sozylatyn  Respublikalyq

“Asyl besik - Aqsuat” atty sport jәne óner festivali Yrghyzbay әulie kesenesinde bastau aldy.

Is-sharanyng negizgi úiymdastyrushylary Tastekeevter әuleti boldy.

Respublikalyq sharagha Abay oblysynyng әkimi Berik Uәliyúly kelip qatysty.

Festivalige qatysushylar, elimizding әr týkpirinen kelgen qonaqtar jәne audan túrghyndary Yrghyzbay әuliyege arnap berilgen Asqa, týsirilgen qatymgha qatysyp qol jaydy.

Ekinshi kýni – «Últ ruhynyng aishyqty kórinisi» retinde últtyq kýres turnirleri men mәdeny sharalargha toly boldy. «ASSYL ARLAN» atty kýres dodasy boz kilemdi alamangha ainaldyryp, halyqtyng batyrlyq dәstýrin qayta janghyrtty. Audan basshylary men ziyaly qauym ókilderining saltanatty qúttyqtauy – búl sharanyng tek sporttyq bәsekeden әldeqayda tereng әri manyzdy ruhany shara ekenin taghy da bir dәleldedi. Jastargha arnalghan jana mәdeny alang – «ADAL HALL» jastardyng adaldyq pen әdildik ústanymdaryn, patriottyq ruhyn nyghaytyp, keleshekke senimmen qarauyn qamtamasyz etetin ruhany ordagha ainaldy.

«ASSYL ARLAN» turniyri: bozkilemde batyrlar beldesti.

Festivaliding eng tartysty sәtterining biri – últtyq kýres týrinen ótken «ASSYL ARLAN» respublikalyq turniyri boldy.

74 kelige deyingi salmaqta 24 baluan «Ógiz baluan» ataghy ýshin beldesse,

+74 keliden joghary salmaqta 18 baluan «Týie baluan» ataghyn sarapqa saldy.

Jýldegerler:

74 kelige deyingi salmaqta:

1-oryn – Núrdәulet Baqtybay (Shymkent qalasy) – Avtokólik

2-oryn – Erzat Arghynov (Abay oblysy) – 2 000 000 tenge

3-oryn – Didar Túqyshev (Abay oblysy) – 1 000 000 tenge

3-oryn – Bekzat Shakezaev (Qyzylorda oblysy) – 1 000 000 tenge

+74 keliden joghary salmaqta:

1-oryn – Ádil Orazbaev (Abay oblysy) – Avtokólik

2-oryn – Núrdәulet Jarylghapov (Manghystau oblysy) – 4 000 000 tenge

3-oryn – Maqsat Isaqabylov (Qyzylorda oblysy) – 2 000 000 tenge

3-oryn – Sayat Shamshiyev (Abay oblysy) – 2 000 000 tenge

Ýshinshi kýni – dәstýr men ghylymnyng ýndesken kýninde, qazaq halqynyng mynjyldyq salty – at bәigesi janghyryp, dala tósin dýbirge bólep, jýirik túlparlar men sheber shabandozdardyng sheberligin pash etti. Búl jarystar halqymyzdyng erlik pen batyrlyq qasiyetterin, tabighatpen ýilesimin kórsetetin últtyq mәdeniyetting ajyramas bóligi ekeni taghy da dәleldendi.

At bәigesi – últ dәstýrining dýbiri

Festivali ayasynda ótken qúnan jarys, top bәige, alaman bәige sayystary da kórermenning yqylasyna bólendi.

Dýbirli dodada elimizding әr aimaghynan kelgen sәigýlikter ózara alaman bәsekege týsti.

Qúnan jarys boyynsha oryndar:

1-oryn: «Kózayym» – Jambyl audany, Almaty oblysy

2-oryn:  «Tayson» – Almaty oblysy

3-oryn: «Búiryq» – Qalbatau, Jarma audany

4-oryn: «Baytúmar» – Jambyl oblysy

5-oryn: «Kógershin» – Qarabúta, Maqanshy audany

Top bәige boyynsha oryndar:

1-oryn: «Qalqaman» – Kóktýbek, Aqsuat audany

2-oryn: «Úlytau» – Almaty oblysy

3-oryn: «Alivares» – Almaty oblysy

4-oryn: «Kóktóbe» – Ýrjar audany

5-oryn: «Kýrenqyz» – Jetisu oblysy

Alaman bәige boyynsha oryndar:

1-oryn: «Baqtory» – Jambyl oblysy

2-oryn: «Tayvan» – Jambyl oblysy

3-oryn: «Úlar» – Ýsharal, Alakól audany

4-oryn: «Núrsәt» – Jambyl audany, Almaty oblysy

5-oryn: «Salpan qúlaq» – Abay audany

Sonymen qatar, festivali ayasynda úiymdastyrylghan «Qanyshtyng ghylymy maydany» respublikalyq ghylymiy-tanymdyq otyrysy — últtyq ghylymnyng órkendeuine, jas ghalymdar men zertteushilerding shygharmashylyq әleuetin arttyrugha baghyttalghan tyng bastama boldy. Belgili el janashyry, aghartushy әri tarihshy Sanjar Kerimbaevpen ótken ruhany kezdesu jastargha el taghdyry men tarihyn tereng týsinuge mýmkindik berdi.

Ghylym men ruhtyng ýndestigi

Festivali ayasynda ótken «Qanyshtyn  ghylymy maydany» taqyrybyndaghy respublikalyq ghylymiy-tanymdyq basqosu – últtyq ghylymnyng bolashaghy men jas zertteushilerding kókjiyegin keneytken saliqaly alangha ainaldy.

Belgili aghartushy, tarihshy Sanjar Kerimbaevpen ótken ashyq súhbat jastardy ruhany serpiliske jeteledi.

Sonymende, Ekpin auyly Mәdeniyet ýiinde bozkilem sheberlerimen fotogha týsu rәsimi, qoltanba alu mýmkindigine ie bolu sharasy úiymdastyryldy.

Abay әlemi – últtyng ruhany temirqazyghy

Festivali shymyldyghyn japqan «Abay әlemi» kórkem әdeby qoyylymy úly oishyldyng múrasyn sahna tilimen sóiletti. Gala-konsert pen merekelik otshashu – el jýreginde jarqyn әser qaldyrdy. Onda: elge tanylghan óner maytalmandary, estrada әnshileri Mayra Iliyasova, Úlyqpan Joldasov, Móldir Áuelbekova, Quandyq Rahym, Alibina Shardarova, Aposh Sarbaz, Jandos Qarjaubay, RAIM-dar qalyng júrtshylyqqa óner kórsetip, tavmasha kónil-kýy syilady.

Festivaliding qorytyndy kýninde sahna tórinde «Abay әlemi» atty kórkem-әdeby qoyylym qoyylyp, úly Abay Qúnanbaevtyng danalyghy men ruhany múrasy kórermenge keninen nasihattaldy. Búl shara qazaqtyng úly aqyny men oishylynyng oi-pikirleri arqyly últtyng mәdeny jәne ruhany birligin aiqyn kórsetti. Gala-konsert pen keshki otshashu festivaliding merekelik kónil-kýiin tolyqtyryp, Aqsuat auylynyng aspanyn naghyz últtyq ruh pen ónerge toltyrdy.

«Asyl besik – Aqsuat» festivali – búl tek sporttyq jәne mәdeny shara ghana emes, ol – halqymyzdyng birligi men bolashaghyna degen senimnin, ruhany janghyrudyn, últtyq dәstýr men ónerding úly merekesi. Múnday iygi bastamalar qazaq elining mәngilik qúndylyqtaryn janghyrtyp, jas úrpaqqa tughan jerding qadirin sezindire otyryp, bolashaqqa senimmen qadam basuyna jol ashady.

Abay oblysynyng әkimi Berik Uәli: – Ár mereke sonynda ótetin gala-konsert – dumandy kýnning sharyqtau shegi. Qos qolyn kóterip kýlimdegen aq jaulyqty analar, kózderi bal-búl janghan balalar men jigeri tasyp túrghan jastardyng bәri de bir alanda bas qosyp, shynayy shattyq pen quanyshqa bólenedi. Úrpaqtar sabaqtastyghy men últtyq ruhtyng qabysuy  dep osyny aitugha bolatyn shyghar.».

«TAS GROUP» kompaniyalar tobynyng negizin qalaushy, «Assyltas» QQ tóraghasy Dulat Túrsynúly Tastekeev, Qazaqstan Respublikasy Parlamenti Senatynyng deputaty Tastekeev Qayrat Qúlbayúly siyaqty el azamattary osy festivali tónireginde, auyl jәne jastar jayynda da bir auyz sóz sóiledi.

Qoghamdyq qor atynan  auylgha enbegi elengen birdi-ekili el azamattaryna qúrmet tanytylyp, marapat úsynylyp, kópbalaly analargha medalidar tasbystaldy. Jәne de  «ALIKHAN BOKEIKHAN UNIVERSITETY» prorektory Bazenov Ayrat Bazenúly arnayy 2 oqu grantyn auyl oqushylaryna tabys etti.

«Asyl besik – Aqsuat» festivali – búl el ruhyn kóteretin, úrpaqqa úlaghat bolatyn taghylymdy mereke. Búl – salt pen sana, óner men ónegening ortaq mýddede toghysqan úly alany. Aqsuat – endi tek auyl emes, últtyq ruhtyng jarqyraghan mekeni.

Ayta keteyik, sonday-aq Berik Qúrmanghaliyúly «Oblys әkimi retinde júmysqa kiriskeli beri Aqsuat audanyna ekinshi ret kelip otyrmyn. Alghash kelgende ózekti mәselelermen tanysyp, audannyng qajettilikterin jazyp alyp, sessiyanyng qarauyna engizgen bolatynmyn. Sonyng nәtiyjesinde biyl Aqsuat auylyna kire beris eki jolaqty jol tórt jolaqqa keneytildi. Kókjyra auylynda mәdeniyet ýii boy kóteredi. Aqsuat auylyndaghy ortalyq auruhanagha kýrdeli jóndeu júmystary bastaldy. Audanda 48 otbasy jana pәterge ie bolady. Ekpin, Oishilik auyldarynda sporttyq sauyqtyru kesheni salynady. Tebiske ózeni arqyly ótetin kópirdi qayta janghyrtu júmystary jýrgizilude. Búl – biylghy oblysta atqarylatyn júmystardyng bir bóligi ghana. Osy joly sizderge sýiinshili eki janalyqpen kelip otyrmyn. Aqsuattaghy qúrylysy bastalyp, toqtap qalghan mektepti ózderiniz jaqsy bilesizder. Sol mektepti biz oblystyq budjet esebinen ayaqtaudy qolgha alayyq dep otyrmyz. Oblysymyzda qazirgi tanda ýsh apatty mektep bar. Sonyng biri Ekpin auylyndaghy apatty mektepting qúrylysyn da biyl bastaymyz dep sheshtik. Sizderdi osy janalyqpen qúttyqtaghym keledi» - dedi.

Atalghan festivalige arnayy shaqyrtumen qatysqan,  «Auyl» partiyasynyng Abay oblysy boyynsha ónirlik filialynyng tóraghasy Smaghúlov Qayrat Qanatúly da  qoghamdyq ruhany - mәdeni  manyzy bar alandargha belsene aralasyp, auyl júrtshylyghymen kezdesip, jastarmen  súhbattasty. Búl kezekti qatysu – auyl  men últtyq bolmys mәselesine beyjay qaramaytyn azamattyq ústanymnyng kórinisin tanytty.

Abai.kz