Abay oblysynda Abaydyng 180 jyldyghyna arnalghan mereytoylyq sharalar legi jalghasuda. Onkýndikting toghyzynshy kýninde Semeydegi Shәkәrim uniyversiytetinde «Adamzattyng Abayy: ruhaniyat, parasat, tanym» atty halyqaralyq ghylymiy-tәjiriybelik konferensiya úiymdastyryldy. Oghan Týrkiya, Niyderlandy, Resey, Qyrghyzstan, Ózbekstan sekildi alys-jaqyn shetelderden jәne elimizding әr ónirinen abaytanushylar men әdebiyettanushylar, filosoftar men tarihshylar qatysuda.

Oblys әkimi Berik Uәli, Qazaqstan Respublikasy Ghylym jәne joghary bilim ministri Sayasat Núrbek, Múhtar Áuezovting nemeresi, týrkitanushy ghalym Zifa-Alua Múratqyzy, Lev Gumiylev atyndaghy Euraziya últtyq uniyversiytetining rektory Erlan Sydyqov konferensiyanyng ashyluynda qúttyqtau sóz sóiledi. 

 «Memleket basshysy Qasym-Jomart Kemelúly Toqaev «Abay jәne HHI ghasyrdaghy Qazaqstan» atty maqalasynda: «Abaydy qalay dәriptesek te jarasady. Onyng ghibratty ghúmyry men shynayy shygharmashylyghy – qazaq halqynyng ghana emes, jahan júrtyna da ýlgi-ónege.  Abaydyng adam men qogham, bilim men ghylym, din men dәstýr, tabighat pen qorshaghan orta, memleket pen biylik, til men qarym-qatynas turaly aitqan oi-tújyrymdary ghasyrlar ótse de manyzyn joghaltpaydy. Óitkeni aqynnyng múrasy – býkil adamzat balasynyng ruhany azyghy» dep atap kórsetken bolatyn. «Adamzattyng Abayy: ruhaniyat, parasat, tanym» halyqaralyq ghylymiy-tәjiriybelik konferensiyasynda aituly ghalymdar men bilikti mamandar jinalyp, Abay oiynyng terenine den qoyyp, sipatynyng syryna ýnilgeli otyr. Konferensiyagha Týrkiya elinen, Niyderlandy koroldiginen kelgen jәne elimizdin, ónirimizding aituly ghalymdaryna rizashylyghymdy bildirgim keledi. Abay Qúnanbayúlynyng ruhany múrasyn tereng zerdeleu, aqynnyng shygharmashylyghy men oi-tolghamdaryn qazirgi zaman túrghysynan qayta payymdau, Abay ilimining últtyq sanany qalyptastyrudaghy, bilim men tәrbiyedegi, túlgha damytudyng mәdeniy-filosofiyalyq negizi retindegi ornyn aiqyndau ýshin jinalghan barlyq bilimpazdargha da danyshpannyng súraghy ortaq dep oilaymyn», – dedi aimaq basshysy.

Konferensiyada Týrkiyadaghy Pamukkale uniyversiytetining professory Nergiz Biraz, Niyderlandydan kelgen týrkitanushy Robert Ermers, filologiya ghylymdarynyng doktorlary Túrsyn Júrtbay, Arap Espenbetov jәne basqa da ghalymdar bayandama jasady. 

Erekshe atap óterligi, konferensiya ayasynda 9 birdey kitaptyng túsaukeser rәsimi ótti. Sonyng biri –  belgili әdebiyettanushy ghalym, Ádebiyet jәne óner institutynyng diyrektory Kenjehan Matyjanov qúrastyrghan «Abay shygharmalarynyng ýsh tomdyq akademiyalyq jinaghy». «Abay» baspasynan aqynnyng mereytoyyna oray búryn-sondy jaryq kórmegen birneshe kitap tanystyryldy. Ghalym, mәdeniyettanushy Bazarbek Atyghaydyng «Abaydyng audarma mektebi» monografiyasy, Shəkərim turaly estelikter men jana derekterdi qamtityn «Sheyit» jinaghy, Aqberen Elgezek, Merey Qart, Janna Ədilbekqyzynyng qúrastyrghan Ahat Shәkərimúlynyng «Jalyngha malghan jýregin» jinaghy, Áset Medeuhanúlynyng «Haliolla» hikayaty, Daniyal Ysqaqovtyng shygharmalary, Shәkәrim uniyversiytetindegi «Abay jәne últtyq ruhaniyat» ghylymy ortalyghynyng mamandary dayyndaghan AR «Qarasóz» kitaby oqyrmangha jol tartty. Búl tuyndylar alghash ret kópshilik oqyrmangha úsynylyp otyr.

Abai.kz