Astana uaqyty boyynsha keshe týnde AQSh preziydenti D.Tramp Koreya Resrublikasy (KR) preziydenti Ly Dje - myonmen Aq Ýide kezdesu ótkizdi.

Eki basshy baspasóz ókilderi aldynda úzaq әngimelesip, tilshiler súraqtaryna jauap berdi (deni osy eki el jәne Japoniya, KHDR, QHR - ge qatysty boldy).

Toqeteri:

1. Eki el odaqtas bolyp qala bermek.

Biraq әlemdegi geosayasat ózgerdi. Odaq osyghan beyimdeledi. Atap aitqanda, Seul AQSh - QHR strategiyalyq bәsekelestigin eskeretin bolady. KR qorghanys salasyna biraz investisiya qúyady, tehnologiya damytady, yaghny әskery salagha bólinetin óz budjetin arttyrady (D.Tramptyng talaby da osy).

2. Búghan deyin Seul Uashingtonmen – qorghanys, Beyjinmen – ekonomika salasynda tyghyz yntymaqtasyp kelgen bolatyn. Endi Uashingtonmen qatynasty ýdetip, QHR – men tek "aralaspasa bolmaytyn" salalarda ghana qatynasatyn bolady (Ly Dje - myonnyng sózi).

Seul aimaqtaghy AQSh pen QHR arasyndaghy әskery bәsekede sózsiz Uashington jaghynda bolyp, Tokiomen birge AQSh - qa odaqtas retinde barynsha qolghabys etedi.

3. Eki basshy da KHDR - dyng yadrolyq qarudy, zymyran tehnologiyasyn damytudaghy ynta - jigerinen ýreylenetinin bildirdi. Pheniyan búl salagha asa mәn berip otyr. Taraptar Kim Chen Ynmen kezdesu qajettigin basa aitty (biraq Kim Ly Dje - myonnyng "jyly" sózderi/qadamdaryna әli jauap berer emes; qatynastar jylynbay otyr).

4. Songhy jyldary AQSh keme shygharu óndirisine asa mәn bermegen bolatyn. QHR bolsa, búl salada adymdap algha ketip barady. Endi KR AQSh - qa keme jasau men jartylay ótkizgish/chip óndiristerin qayta jandandyruda kómek bermek (Uashington Seulden osyny súrady, sebebi múqtaj).

5. Sauda mәselelerinde sheshimin tappay otyrghan dýniyeler bar. Sondyqtan D.Tramp AQSh eksportyn aitarlyqtay ósirgisi keledi (qazirgi disbalans Seulding paydasynda). Kóp úzamay D.Tramp KR - ge sapar shegui yqtimal.

Jalpy, sammit Seul ýshin jaqsy ótti.

Ly Dje - myong kezdesuden keyin osyny jasyrmay aitty.

Ol sammitke bar kýshin salyp, barynsha dayyndalghanyn da jasyrmady.

Sondyqtan ol kezdesu kezinde maqtaghandy jany sýietin D.Trampqa nebir teneulerdi ayamady. Ol AQSh basshysyna: "barlyq jerde beybitshilik ornattynyz, endi qalghany - Korey týbegi" dedi. "Búl - Sizden basqanyng qolynan kelmeytin is", dedi.

D.Trampqa búl sózder әser etpey qoymady.

Degenmen, KR oghan sauda jәne QHR - men bәsekede kerek. Osyny Seul týsinip, Uashingtonmen "qol ústasyp" otyr.

Yaghni, D.Tramp degenine jetti.

KR ýshin de sammit nәtiyjeli boldy. Eng bastysy: D.Tramp әkimshiligi Uashingtonda "solshyl" retinde belgili Ly Dje - myonning pragmatikalyq sayasatyn ong qabyldady.

Áriyne, dúrys boldy.

Orta Aziya elderi ýshin de AQSh - pen barynsha tiyimdi qatynas ornatu qajet.

Ázirshe bizder geografiya qoyghan bógetterden asa almay otyrmyz.

Bәlkim bir kýni asarmyz. Ol ýshin myqty ekonomika kerek. Al myqty ekonomika ýshin Batyspen tyghyz qatynas ornata bilu qajet.

Bizding aldymyzda túrghan eng manyzdy geosayasy mәsele osy.

Dulat Bakishev

Abai.kz