ترامپ پەن لي دجەنىڭ كەزدەسۋى: وا ءۇشىن نە ماڭىزدى؟

استانا ۋاقىتى بويىنشا كەشە تۇندە اقش پرەزيدەنتى د.ترامپ كورەيا رەسرۋبليكاسى (كر) پرەزيدەنتى لي دجە - ميوڭمەن اق ۇيدە كەزدەسۋ وتكىزدى.
ەكى باسشى ءباسپاسوز وكىلدەرى الدىندا ۇزاق اڭگىمەلەسىپ، تىلشىلەر سۇراقتارىنا جاۋاپ بەردى (دەنى وسى ەكى ەل جانە جاپونيا، كحدر، قحر - گە قاتىستى بولدى).
توقەتەرى:
1. ەكى ەل وداقتاس بولىپ قالا بەرمەك.
بىراق الەمدەگى گەوساياسات وزگەردى. وداق وسىعان بەيىمدەلەدى. اتاپ ايتقاندا، سەۋل اقش - قحر ستراتەگيالىق باسەكەلەستىگىن ەسكەرەتىن بولادى. كر قورعانىس سالاسىنا ءبىراز ينۆەستيتسيا قۇيادى، تەحنولوگيا دامىتادى، ياعني اسكەري سالاعا بولىنەتىن ءوز بيۋدجەتىن ارتتىرادى (د.ترامپتىڭ تالابى دا وسى).
2. بۇعان دەيىن سەۋل ۋاشينگتونمەن – قورعانىس، بەيجىڭمەن – ەكونوميكا سالاسىندا تىعىز ىنتىماقتاسىپ كەلگەن بولاتىن. ەندى ۋاشينگتونمەن قاتىناستى ۇدەتىپ، قحر – مەن تەك "ارالاسپاسا بولمايتىن" سالالاردا عانا قاتىناساتىن بولادى (لي دجە - ميوڭنىڭ ءسوزى).
سەۋل ايماقتاعى اقش پەن قحر اراسىنداعى اسكەري باسەكەدە ءسوزسىز ۋاشينگتون جاعىندا بولىپ، توكيومەن بىرگە اقش - قا وداقتاس رەتىندە بارىنشا قولعابىس ەتەدى.
3. ەكى باسشى دا كحدر - دىڭ يادرولىق قارۋدى، زىمىران تەحنولوگياسىن دامىتۋداعى ىنتا - جىگەرىنەن ۇرەيلەنەتىنىن ءبىلدىردى. پحەنيان بۇل سالاعا اسا ءمان بەرىپ وتىر. تاراپتار كيم چەن ىنمەن كەزدەسۋ قاجەتتىگىن باسا ايتتى (بىراق كيم لي دجە - ميوڭنىڭ "جىلى" سوزدەرى/قادامدارىنا ءالى جاۋاپ بەرەر ەمەس; قاتىناستار جىلىنباي وتىر).
4. سوڭعى جىلدارى اقش كەمە شىعارۋ وندىرىسىنە اسا ءمان بەرمەگەن بولاتىن. قحر بولسا، بۇل سالادا ادىمداپ العا كەتىپ بارادى. ەندى كر اقش - قا كەمە جاساۋ مەن جارتىلاي وتكىزگىش/چيپ وندىرىستەرىن قايتا جانداندىرۋدا كومەك بەرمەك (ۋاشينگتون سەۋلدەن وسىنى سۇرادى، سەبەبى مۇقتاج).
5. ساۋدا ماسەلەلەرىندە شەشىمىن تاپپاي وتىرعان دۇنيەلەر بار. سوندىقتان د.ترامپ اقش ەكسپورتىن ايتارلىقتاي وسىرگىسى كەلەدى (قازىرگى ديسبالانس سەۋلدىڭ پايداسىندا). كوپ ۇزاماي د.ترامپ كر - گە ساپار شەگۋى ىقتيمال.
جالپى، سامميت سەۋل ءۇشىن جاقسى ءوتتى.
لي دجە - ميوڭ كەزدەسۋدەن كەيىن وسىنى جاسىرماي ايتتى.
ول سامميتكە بار كۇشىن سالىپ، بارىنشا دايىندالعانىن دا جاسىرمادى.
سوندىقتان ول كەزدەسۋ كەزىندە ماقتاعاندى جانى سۇيەتىن د.ترامپقا نەبىر تەڭەۋلەردى ايامادى. ول اقش باسشىسىنا: "بارلىق جەردە بەيبىتشىلىك ورناتتىڭىز، ەندى قالعانى - كورەي تۇبەگى" دەدى. "بۇل - سىزدەن باسقانىڭ قولىنان كەلمەيتىن ءىس", دەدى.
د.ترامپقا بۇل سوزدەر اسەر ەتپەي قويمادى.
دەگەنمەن، كر وعان ساۋدا جانە قحر - مەن باسەكەدە كەرەك. وسىنى سەۋل ءتۇسىنىپ، ۋاشينگتونمەن "قول ۇستاسىپ" وتىر.
ياعني، د.ترامپ دەگەنىنە جەتتى.
كر ءۇشىن دە سامميت ناتيجەلى بولدى. ەڭ باستىسى: د.ترامپ اكىمشىلىگى ۋاشينگتوندا "سولشىل" رەتىندە بەلگىلى لي دجە - ءميوڭنىڭ پراگماتيكالىق ساياساتىن وڭ قابىلدادى.
ارينە، دۇرىس بولدى.
ورتا ازيا ەلدەرى ءۇشىن دە اقش - پەن بارىنشا ءتيىمدى قاتىناس ورناتۋ قاجەت.
ازىرشە بىزدەر گەوگرافيا قويعان بوگەتتەردەن اسا الماي وتىرمىز.
بالكىم ءبىر كۇنى اسارمىز. ول ءۇشىن مىقتى ەكونوميكا كەرەك. ال مىقتى ەكونوميكا ءۇشىن باتىسپەن تىعىز قاتىناس ورناتا ءبىلۋ قاجەت.
ءبىزدىڭ الدىمىزدا تۇرعان ەڭ ماڭىزدى گەوساياسي ماسەلە وسى.
دۋلات باكىشەۆ
Abai.kz