Preziydent Joldauy: Ekonomikalyq ósim qanday?

Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaevtyng «Ádiletti Qazaqstan: zang men tәrtip, ekonomikalyq ósim, qoghamdyq optimizm» atty Qazaqstan halqyna Joldauynda Ýkimet pen әkimder ekonomikanyng qúrylymyn ózgertu mәselesine basa nazar audaruyn, elimizding túraqty damuyna mýmkindik beretin jana tetikter qarastyruyn tapsyrghan bolatyn.
Sonymen qatar Preziydent investisiyalyq ahualdy jәne biznes jýrgizuge qajetti jaghdaydy jaqsartu jolyndaghy ýzdiksiz júmystyng manyzdylyghyn atap ótip, Ýkimetke ekonomikagha salynghan tikeley investisiya kólemining azangyna jol bermeudi tapsyrdy.
Memleket basshysynyng Joldauynda jәne ózge de tapsyrmalarynda qoyylghan mindetterdi jýzege asyru barysy turaly tolyghyraq Primeminister.kz saytyndaghy sholudan oqynyzdar.

Suret: primeminister.kz saytynan alyndy.
JIÓ jәne ekonomikanyng negizgi drayverleri
2024 jyldyng qorytyndysyna sәikes, JIÓ kólemi boyynsha maqsatty kórsetkishke qol jetkizildi jәne ol 5%-dy qúrady.
2025 jyldyng birinshi jartyjyldyghynda elimizding ekonomikalyq damu kórsetkishteri aitarlyqtay jaqsardy.
Preziydent Ýkimet aldyna 2029 jylgha qaray el ekonomikasyn eki esege arttyru maqsatyn qoydy.
Búl baghyttaghy júmys, onyng ishinde investisiyalardy yntalandyru, ónimdilikti arttyru jәne ekonomikanyng shiykizattyq emes salalaryn keneytu esebinen jalghasuda.
Biylghy 7 aidyng qorytyndysy boyynsha ekonomikanyng ósui songhy jyldary 6,3%-dy qúrap, rekordtyq kórsetkishke jetti.
Naqty sektordaghy ósim 8,3%-dy qúrasa, qyzmetter óndirisi 5,2%-gha artty.
Negizgi drayverler kórsetkishteri kelesidey: kólik +22,5%, qúrylys + 18,5%, sauda +8,6%, tau-ken ónerkәsibi +8,5%, óndeu sektory +6,1%.
Ónirlerdi damytu
Ónirlerding ornyqty әri tengerimdi damuyn qamtamasyz etu ýshin Qazaqstan Respublikasynyng 2025–2030 jyldargha arnalghan ónirlik damu tújyrymdamasy bekitildi.
Tújyrymdama halyqtyng ómir sýru sapasyn arttyrugha jәne makroónirler men damudyng basty baghyttary negizinde ónirlerding ekonomikalyq әleuetin ashugha baghyttalghan.
Áleumettik, injenerlik jәne kólik infraqúrylymyna qol jetkizudegi tensizdikterdi azaytugha erekshe kónil bólinedi. Damuy kenje qalghan ónirlerge Ónirlik standarttar jýiesi negizinde respublikalyq budjet esebinen qarjylandyruda basymdyq beriledi.
Tújyrymdamany jýzege asyru Is-sharalar jospary, Keshendi josparlar, Últtyq jobalar, jol kartalary jәne basqa da salalyq qújattargha sәikes jýzege asyrylady.
Nәtiyjesinde -nirlik standarttargha sәikes, әleumettik iygilikter men qyzmetterdi qamtamasyz etu dengeyi artady dep kýtiledi.
Sonday-aq Ministrlik monoqalalardy damytu boyynsha jana sharalar әzirledi. Atap aitqanda, iri kәsiporyndar men jergilikti óndirushiler arasynda úzaq merzimdi kelisimsharttar men ofteyk-kelisimsharttar jasau, industriyalyq aimaqtar qúru, elishilik qúndylyqty arttyru baghdarlamalaryn engizu, shaghyn jәne orta biznesti damytu jәne taghy da basqa sharalar qamtylghan.
Auyldyq jerlerdi damytu ýshin memleket qabyldaghan barlyq sharalar sinhrondy týrde jýzege asyrylady, onyng ishinde «Auyl amanaty» jәne «Auyl – El besigi» jobalary bar.
Biyl «Auyl amanaty» jobasyna 50 mlrd tenge bólindi. 2026-2028 jyldaryna shamamen 450 mlrd tenge bólu josparlanghan. Búl qarajat esebinen auyldaghy biznesti qoldaugha baghyttalghan 25 mynnan astam joba qarjylandyrylyp, keminde 30 myng júmys orny ashylady dep josparlanuda.
«Auyl – El besigi» jobasy ayasynda 2019-2024 jyldary respublikalyq budjetten 701 mlrd tenge 2,2 myng auyldyq eldi mekende әleumettik jәne injenerlik infraqúrylymdy damytugha baghyttalghan 6,6 myng jobany jýzege asyrugha bólindi.
2025 jyly 500 auyldyq eldi mekende jalpy qúny 176,4 mlrd tenge bolatyn 1 myng joba iske asyryluda.
Auyldaghy kadrlyq әleuetti kóteru ýshin «Diplommen auylgha» jobasy jalghasyp jatyr.
Jobagha qatysushylargha әleumettik qoldau sharalary kórsetiledi, 100 AEK mólsherinde birjolghy kóterme jәrdemaqy jәne 2 500 AEK-ke deyin túrghyn ýy alugha budjettik nesie beriledi.
2009-2024 jyldary aralyghynda Joba ayasynda 114 mynnan astam maman jalpy somasy 23,6 mlrd tenge bolatyn kóterme jәrdemaqy aldy, al 52 mynnan astam mamangha jalpy kólemi 189,5 mlrd tengege túrghyn ýy alugha budjettik nesie berildi. Olardyng shamamen 85%-y 18 ben 35 jas aralyghyndaghy jastar.
Jergilikti ózin-ózi basqarudy damytugha da basymdyq berilude.
Qazirgi tanda IV dengeyli budjetting kiristeri 8 týrli salyqtan, tólemderden, aiyppúldar men transfertterden qalyptasady. IV dengeyli budjetti engizgeli salyq týsimderining ósimi bayqalady: 2018 jyldan 2024 jylgha deyin jergilikti kirister 3,5 esege artty. Ózin-ózi qamtamasyz etu ýlesi 29,5% boldy.
Sonymen qatar salyqtar men tólemderding basqa da týrlerin audaru mәselesi qarastyrylyp jatyr. Atalghan sharalardy jýzege asyru jergilikti kirister kólemin 4 esege deyin arttyrugha mýmkindik beredi.
Búdan bólek, 2023 jyly 5 qarashada pilottyq rejimde alghash ret 42 audan men oblystyq manyzy bar 3 qala әkimining saylauy ótti. 2025 jyldan bastap әkimder rotasiya tәrtibimen saylanady.

Suret: primeminister.kz saytynan alyndy.
Investisiyalyq jobalar el ekonomikasyn qalay ózgertedi
Elimizge investisiya tartu – Preziydentting «Ádiletti Qazaqstan: zang men tәrtip, ekonomikalyq ósim, qoghamdyq optimizm» atty Qazaqstan halqyna Joldauynda qoyylghan basty mindetterding biri.
2025 jyldyng jeti aiynyng qorytyndysy boyynsha negizgi kapitalgha salynghan investisiyanyng jalpy kólemi 9,9 trln tengeni qúrady, búl ótken jyldyng sәikes kezenimen salystyrghanda 16,1%-gha artyq (8,3 trln tenge).
2025 jyldyng 7 aiyndaghy investisiyalardyng negizgi ýlesi tau-ken ónerkәsibi jәne karierlerdi qazu, jyljymaytyn mýlik operasiyalary, kólik jәne qoymalau, bilim beru, auyl sharuashylyghy, orman jәne balyq sharuashylyghy, densaulyq saqtau jәne halyqqa әleumettik qyzmet kórsetu siyaqty salalargha tiyesili.
Investisiyalardyng ósu qarqyny boyynsha bilim beru, qarjy jәne saqtandyru qyzmeti, memlekettik basqaru jәne qorghanys,, óndeu ónerkәsibi, sumen jabdyqtau, kәriz jýiesi, qaldyqtardy jinau, óndeu jәne jon, lastanumen kýresu qyzmeti, óner, oiyn-sauyq, demalys, jyljymaytyn mýlik operasiyalary salalary ong dinamika kórsetti.
Býgingi tanda Qazaqstan tiyimdi investisiyalar ýshin biregey mýmkindikter men orasan zor әleuetti úsynady.
Elimizde әleumettik-sayasy túraqtylyq, sonday-aq investisiyalyq jobalardyng sәtti jýzege asuyna yqpal etetin qolayly investisiyalyq ahual bayqalady.
Moody’s, Standard & Poor's y Fitch siyaqty jetekshi halyqaralyq reyting agenttikteri ekonomikany әrtaraptandyrudyng túraqty qarqynymen ýilesetin institusionaldyq jәne sayasy túraqtylyqty rastaydy.
Elimizding investisiyalyq dengey reytingi 2002 jyldan beri saqtalyp keledi
Osy jyldyng 23 tamyzynda S&P halyqaralyq reyting agenttigi «BBB-» dengeyinde reytingin rastay otyryp, Qazaqstan Respublikasynyng boljamyn «túraqtydan» «ongha» jaqsartty.
Qazaqstan EYDÚ halyqaralyq investisiyalar jәne kópúltty kәsiporyndar turaly deklarasiyasynda belgilengen normalardy saqtaudy qadaghalaydy, búl bizding halyqaralyq arenadaghy senimdi әri zangha baghynatyn seriktes retindegi bedelimizdi nyghaytady.
Memleket basshysy investisiya tartu jәne investorlargha qajetti jaghdaydy jaqsartu mәselelerine erekshe nazar audaryp otyr.
2024 jylghy 18 qazanda Preziydent tapsyrmalaryn jýzege asyru ayasynda 2029 jylgha deyingi investisiyalyq sayasat tújyrymdamasy qabyldandy.. Qújattyng maqsaty – negizgi kapitalgha investisiya dengeyin JIÓ-ning 23%-yna deyin, syrtqy salymdar ýlesin 30%-gha deyin arttyru jәne $150 mlrd mólsherinde tikeley sheteldik investisiya tartu.
Tújyrymdamade ekonomika salalarynyng naqty qajettilikterine baghyttalghan investisiya tartudyng jana tәsili engizildi. Atap aitqanda, investisiyagha «tapsyrys» jergilikti biznes pen kvaziymemlekettik kompaniyalardyng jekelegen salalardaghy qajettilikterine qaray qalyptasady.
Jalpy alghanda, tújyrymdamada ekonomikanyng barlyq salasyna, barlyq investisiyagha jalpy ashyqtyq iydeologiyasy belgilengen. Búl rette investisiyalyq sayasattyng basymdyghy ekonomikany әrtaraptandyrugha, damudyng shiykizattyq modelinen shiykizattyq emes sektorgha kóshuge beriletin bolady, búl óz kezeginde enbek ónimdiligining ósuine jәne eksport kólemining artuyna yqpal etedi.
Memleket basshysy kapitaldy tartyp qana qoymay, onyng ekonomikagha tiyimdi engiziluin qamtamasyz etu mindetin qoydy.
Investisiyalar ýshin bәsekelestik tek jahandyq dengeyde ghana emes, sonymen qatar aimaqta da kýsheye týsude. Múnday jaghdayda Qazaqstan jay qatysushy ghana emes, investorlar ýshin barynsha qolayly әri boljamdy jaghdaydy úsynatyn Ortalyq Aziyadaghy investisiyalardy tartu ortalyghy retinde әreket etedi.
Sheteldik investorlardyng mýddelerin qoldau jәne olarmen sapaly dialog qúru ýshin Ýkimet týrli kelisimder jasasu mýmkindigin qarastyryp otyr. Mәselen, qúny 60 mln AQSh dollarynan bastalatyn iri jobalar ýshin 25 jylgha deyingi merzimge jeke sharttarmen investisiyalar turaly kelisim jasaluy yqtimal. Búl bizneske úzaq merzimdi boljam jasaugha jәne qoldau sharttarynyng túraqty boluyna mýmkindik beredi.
Al qúny 600 mln AQSh dollary bolatyn auqymdy jobalar ýshin salyq zannamasynyng 10 jylgha deyin túraqty bolatynyna kepildik beretin investisiyalyq mindettemeler turaly kelisimder jasasu kózdelgen. Múnday mehanizm investorlargha qarjy aghyndary men olardyng ótelu merzimderin senimdi týrde josparlaugha mýmkindik beredi.
Sonymen qatar investorlar ýshin әkimshilik jәne tehnikalyq kedergilerdi azaytuda quatty qúral sanalatyn Ýlttyq sifrlyq investisiyalyq platforma (ÚSIYP) qúryldy.
Onyng basty ereksheligi – investorlargha memlekettik organdarmen meyilinshe az baylanysa otyryp, barlyq prosesterge, onyng ishinde memlekettik qyzmetterge birynghay qol jetkizu nýktesin úsynu. Basqasha aitqanda, ÚSIP investisiyalyq jobalardy iske asyrudyng barlyq kezenderin keshendi týrde sýiemeldey otyryp, onlayn monitoringti qamtamasyz etedi.
Osy jyldyng 5 tamyzyndaghy jaghday boyynsha ÚSIYP-qa jalpy somasy 76,3 trln tengeden asatyn 1 100 investisiyalyq joba jýktelip, 222 myngha juyq júmys orny qúrylghan.
Sonyng ishinen biyl 47,7 myng júmys ornyn qúra otyryp, jalpy somasy 5,6 trln tenge bolatyn 413 jobany paydalanugha beru josparlanuda.
Sonymen qatar, aghymdaghy mәseleler men investorlardyng naqty problemalaryn jedel sheshu ýshin Investisiyalar tartu jónindegi kenesting róli kýsheytildi, onyng ókilettigi investorgha barlyq qajetti rәsimderden jedel jәne onaylatylghan jolmen ótuine mýmkindik beredi.
Odan bólek, jergilikti jerlerde investorlardyng problemalaryn sheshu ýshin әr ónirde «osy jerde jәne dәl qazir» qaghidatymen Ýkimetting investisiyalyq shtabyna úqsas әkimderding basshylyq etetin ónirlik investisiyalyq shtabtar qúryldy.
Investshtab qoldaudyng «kiltpen tapsyru» týrindegi tolyq spektrin úsynady, ol alandy tandau men infraqúrylymdy qosudan bastap jobany jýzege asyrudyng barlyq kezenderinde sýiemeldeudi qamtidy. Osynyng barlyghy Qazaqstandy úzaq merzimdi investisiyalar ýshin eng tartymdy baghyttardyng birine ainaldyrmaq.
Búghan qosa, eksporttyq jәne tehnologiyalyq әleueti joghary salalargha den qoigha, jalpylama tanystyrudan naqty kelissózderge kóshuge jәne naqty bir seriktes tarapty tarta otyryp, ornyqty óndiristik tizbekterdi qalyptastyrugha mýmkindik beretin targetti tәsil iske asyryluda.
Búl júmystardyng negizgi tetigi – Ýkimet janyndaghy investisiyalyq shtab, onyng alanynda býginde $70 mlrd-tan astam somagha 137 investisiyalyq joba qaraldy. Shtab otyrystarynyng qorytyndysy boyynsha zannamagha әkimshilik kedergilerdi jondan bastap investorlardyng qúqyqtaryn qorghaudy kýsheytuge deyingi 140-tan astam ózgerister engizildi.
Býgingi órbigen ahualdy eskere otyryp, investisiyalyq jobalargha «jasyl dәliz» qaghidaty boyynsha servistik qyzmet kórsetuge erekshe nazar audarylyp otyr.
Onyng artyqshylyghy – investordyng barlyq qajetti rәsimderin (tirkeu, rúqsat qújattaryn alu, memlekettik qoldau sharalary) bar bolghany 5 kýnde jedeldetip jәne onaylatyp ótkizu.
Qazaqstannyng investisiyalyq imidjin ilgeriletu – memlekettik jәne biznes-diplomatiya qúraldarynyng keng spektrin qoldana otyryp, jýieli negizde jýzege asyrylatyn strategiyalyq mindet.
Búl saladaghy negizgi operator – Ýkimet atynan birynghay kelissóz jýrgizushi qyzmetin atqaratyn «Kazakh Invest» ÚK». Búl tәsil sheteldik investorlargha «bir tereze» qaghidaty boyynsha bastapqy konsulitasiyadan bastap jobany jýzege asyrudyng barlyq kezenderi boyy sýiemeldeuge deyingi qyzmetterding tolyq keshenin alugha mýmkindik beredi.
Múndaghy júmystardy ilgeriletushi manyzdy qúral Últtyq investisiyalyq invest.gov.kz portaly. Býgingi kýni portalda 203 investisiyalyq úsynys ornalastyrylghan, onyng 33-i biyl ghana jariyalandy. Resurs birneshe tilde júmys isteydi, búl halyqaralyq investorlargha Qazaqstannyng mýmkindikteri, qoldanystaghy preferensiyalar, salyqtyq jenildikter jәne infraqúrylym turaly naqty aqparatqa qol jetkizudi qamtamasyz etedi.
Osylaysha, Qazaqstan basym baghyttardy irikteuden bastap jobanyng barlyq kezenderinde investorlardy jedel sýiemeldeuge jәne institusionaldyq qorghaugha deyingi investisiya tartudyng tolyqqandy arhiytekturasyn qalyptastyrady.
Sonday júmystardyng nәtiyjesinde, 2025 jyldyng alghashqy ailarynda ghana 17 investisiyalyq kelisimge qol qoyyldy salystyrghanda kóp). Osy kelisimder boyynsha jiyntyq soma $17 mlrd-tan asty.

Suret: primeminister.kz saytynan alyndy.
Óndeu ónerkәsibindegi investisiyalyq jobalar
Preziydentting tapsyrmalary shenberinde óndeushi ónerkәsip sektoryndaghy investisiyalyq jobalardyng kólemi songhy jyldary aitarlyqtay ósim kórsetip otyr.
2022-2024 jyldar aralyghynda el ekonomikasyna $69 mlrd-tan astam qarajat tartyldy, onyng 22%-y óndeu ónerkәsibine jәne 39%-y tau-ken óndirisine baghyttaldy. Salystyru ýshin aitsaq, aldynghy ýsh jylda (2019-2021) barlyq tikeley sheteldik investisiyalardyng (TShI) shamamen 50%-y tau-ken sektoryna tiyesili boldy.
Songhy bes jylda TShY qúrylymyndaghy óndeu ónerkәsibining ýlesi 2019 jylghy 14%-dan 2025 jyly 22%-gha deyin ósti. Búl әrtaraptandyrylghan ekonomikagha birtindep kóshudi, shiykizat salalaryna tәueldilikting tómendeuin jәne qosylghan qúny joghary óndiristi damytudy rastaydy.

Suret: primeminister.kz saytynan alyndy.
2025 jylghy investisiyalyq kýn tәrtibi
Taraptardyng naqty belgilengen ózara mindettemeleri bar kelisimder investorlarmen nýktelik júmystyng tikeley nәtiyjesi bolyp sanalady, onyng shenberinde әrbir mәmile eleuli aldyn ala dayyndyqtan ótedi.
Olardyng arasynda el ekonomikasyna tikeley әser etetin iri bastamalar bar. Mysaly, búlardyng qatarynda $6,9 mlrd investisiyasy bar «Beyneu – Bozoy – Shymkent» magistralidyq gaz qúbyrynyng ekinshi jelisin salu, $580 mln «QazaqArab Sugar» qant zauytyn salu, sonday-aq «Viamedis» kompaniyasynyng Qosshy qalasynda emhanasy bar kópbeyindi auruhana salu siyaqty jobalar bar.
Búdan bólek, QR SIM Investisiya komiyteti 2025 jyldyng birinshi jartyjyldyghynda investorlargha birqatar preferensiyalar berudi kózdeytin 86 investisiyalyq kelisimshart jasasty. Salystyru ýshin, ótken jyldyng sәikes kezeninde múnday kelisimsharttar tek 47 boldy. Ósim eki esege juyq — investorlardyng naqty artyqshylyqtardy kórip, Qazaqstangha jobalardy iske qosugha dayyn ekendigining aiqyn dәleli.
Búdan bólek, 2025 jyly Qazaqstan ekonomikasyna jýieli yqpal etuge qabiletti birqatar manyzdy investisiyalyq joba iske qosyldy. QR Premier-ministri Oljas Bektenov investorlarmen kezdesu barysynda «Qorghas-Shyghys qaqpasy» AEA shenberinde halyqaralyq jýk-jolaushylar әuejayyn salu jónindegi osynday jobalardyng birine resmy start berdi. Sol kýni taraptardyng mindettemelerin bekitetin jәne basym jobanyng mәrtebesin rastaytyn investisiyalar turaly kelisimge qol qoyyldy.
Nemis tarapynan «The Hansa» konsorsiumynyng jәne qazaqstandyq taraptan «SKYMAX Technologies» kompaniyalar tobynyng qatysuymen iske asyrylatyn joba terminal, jana buyndaghy aviasiyalyq otyn qoymalary men mulitimodalidy logistikalyq hab qúrylysyn qamtidy. Jana әuejay elding Aziya-Tynyq múhity óniri baghytyndaghy tranzittik-kóliktik mýmkindikterin keneytuge, eksporttyq әleuetti kýsheytuge jәne shekara many aimaghynda qosymsha ósu nýktelerin qúrugha arnalghan.
2025 jylghy investisiyalyq kýn tәrtibindegi taghy bir manyzdy oqigha amerikandyq «PepsiCo» kompaniyasynyng Almaty oblysynda túzdy taghamdar shygharatyn zauyt qúrylysyna salynghan investisiya kólemin eki esege arttyru turaly sheshimi boldy. Joba 2024 jyly $160 mln bastapqy investisiyamen bastaldy, al 2025 jyldyng qantarynda kompaniya investisiyalardyng úlghangy jәne óndiristik quattylyqtyng keneni turaly jariyalady.

Suret: primeminister.kz saytynan alyndy.
AÓK transformasiyasy: Memleket basshysynyng tapsyrmasy boyynsha auyl sharuashylyghy ónimderin tereng óndeuge investisiyalar tartyluda
Joba formatynda «PepsiCo» kompaniyasymen jergilikti fermerlermen júmys isteuge erekshe nazar audaryldy: óndiristing tehnologiyalyq talaptaryna sәikes keletin kartoptyng arnayy sorttary berilgen 15 qazaqstandyq sharuashylyqpen kelisimsharttar jasaldy. Fermerler agrotehnologiya boyynsha oqytudan ótedi, tehnikalyq qoldaumen jәne úzaqmerzimdi jetkizu sharttarymen qamtamasyz etilgen. Búl agrarlyq sektor men qayta óndeu arasyndaghy túraqty tik integrasiyany tudyrady, auyl sharuashylyghyn damytugha, ónim sapasy men fermerlerding kiristerin jaqsartugha yqpal etedi.
Astyqty tereng óndeuge investisiyalar tartu jónindegi tapsyrma shenberinde ozyq sifrlyq sheshimderdi qoldanatyn, bidaydy óndeu jәne ashytu salasyndaghy tehnologiyalyq patent iyegeri qytaylyq «Dalian hesheng Holdings» kópsalaly kompaniyasymen uaghdalastyqtargha qol jetkizildi.
Joba Aqmola oblysynda bidaydy tereng óndeu boyynsha tiginen integrasiyalanghan ónerkәsiptik park saludy kózdeydi. Birinshi kezende investisiya kólemi $500-800 mln-dy qúraydy, ekinshi jәne ýshinshi kezender 1 mlrd-qa baghalanady, al birinshi kezende 3 mln tonnagha deyin kezen-kezenimen keneyte otyryp, jylyna 1 mln tonna biday óndeu quaty bar. Sonday-aq 2000-gha juyq júmys orny ashylady.
Jobanyng infraqúrylymdyq kontury kómir jylu elektr stansasy men kómir-himiya keshenining qúrylysyn qamtidy, onda jylyna 150-400 myng tonna súiyq ammiak shygharu josparlanuda. Jobany jýzege asyru óndeushi tarapynan astyqqa boljamdy súranysty jәne soltýstik ónirlerding jergilikti auyl sharuashylyghy óndirushileri ýshin túraqty ótkizu arnalaryn qamtamasyz etedi.
Agroónerkәsiptik keshenning taghy bir jarqyn mysaly — jýgerini tereng óndeudegi әlemdik kóshbasshylardyng biri qytaylyq «Fufeng Group» kompaniyasynyng investisiyalyq jobasy. Jambyl oblysynda kompaniya krahmal, liziyn, natriy glutamaty jәne basqa da biofermentasiya ónimderi óndiriletin industriyalyq parkting qúrylysyn bastady. Investisiyanyng jalpy kólemi $800 mln-dy qúraydy.
«Fufeng» qazaqstandyq fermerlermen 300 myng tonna jýgerini jetkizuge ofteyk-kelisimsharttar jasasty, búl auyl sharuashylyghy ónimderine túraqty súranysty qamtamasyz etedi jәne egis alqaptaryn keneytuge әri ónimdilikti arttyrugha yntalandyrady.
Jobany jýzege asyru investordyng óz qarajaty esebinen jýrgiziledi. Búl halyqaralyq kompaniyalardyng elding investisiyalyq ahualyna degen senimin jәne Qazaqstannyng óndiristik jәne logistikalyq alang retindegi joghary tartymdylyghyn bildiredi.
Qazaqstannyng agroónerkәsiptik kesheninde qytaylyq seriktestermen taghy bir manyzdy joba jýzege asyryluda, búl Týrkistan oblysynda qúrghaq kókónister óndiretin zauyt salu. Investor — Qytaydyng AÓK ónimderin tereng óndeu salasyndaghy kóshbasshylarynyng biri «Qingdao Wanlin Food» kompaniyasy.
Birinshi kezende quattylyghy jylyna 50 myng tonna ónim óndiru iske qosylady. Investisiya kólemi $90 mln-gha deyin úlghaytyldy, 300 júmys ornyn ashu josparlanuda. Dayyn ónim ishki naryqqa da, EO men AQSh-qa eksportqa da baghyttalghan. Bolashaqta investor jobany elimizding basqa agrarlyq ónirlerine keneytuge niyetti.
Óndiruden dayyn ónimdi shygharugha deyin: klasterlik óndiriske investisiya kólemi artyp keledi
2025 jylghy TMK salasyndaghy eng iri kelisimderding biri Pavlodar jәne Qostanay oblystarynda tolyq sikldi aluminiy klasterin qúru jónindegi jobany jýzege asyratyn qytaylyq «East Hope Group» kompaniyasymen әriptestik boldy.
Ol shiykizatty óndiruden bastap dayyn ónimdi shygharugha deyin, onyng ishinde jylyna 2 mln tonnagha deyin aluminiy totyghyn óndeudi qamtityn býkil óndiristik ýderisti qamtidy. Kazakh Invest aqparaty boyynsha, jobanyng qúny 12 mlrd-tan asuy mýmkin, búl ony Qazaqstandaghy eng iri metallurgiyalyq bastama etedi. Joba energetikalyq nysandardyng qúrylysyn jәne elektr jelilerin janghyrtudy qosa alghanda, infraqúrylymdy damytudy kózdeydi.
Jobanyng mәni tek bir salamen shektelmeydi: ol eksportqa baghyttalghan, joghary qosylghan qúndy túraqty óndiristik tizbekti qalyptastyrady. Búdan bólek, búl shamamen 10 myng jana júmys ornyn ashyp, ónirlik ekonomikanyng damuyna serpin beredi.
Sonday-aq Jambyl oblysynda sutegi tehnologiyalaryn qoldanatyn tolyq sikldi bolat qúi zauytynyng qúrylysy boyynsha iri metallurgiyalyq joba bastaldy. Investor – Qytaydyng «Fujian Hengwang Investment Co., Ltd» kompaniyasy.
Zauyt «Jibek Joly» AEA aumaghynda salynady. Jylyna 3 mln tonnagha deyin bolat óndiru ýshin temir kenin qayta óndeudi qamtamasyz etedi. Investisiyanyng jalpy kólemi – $756 mln. Joba ayasynda qúrylys kezinde 1,5 myngha juyq, al zauyt iske qosylghannan keyin 2,5 mynnan astam júmys orny ashylady.
Ónim Qazaqstannyng ishki naryghyna baghyttalghan, sonday-aq Ortalyq Aziya men Europa elderine de jetkiziledi. Óndiristik baghyttan bólek, joba Shu qalasynda túrghyn ýy qúrylysy men әleumettik infraqúrylymdy qoldaudy da qamtidy.
2025 jylghy jana ónerkәsiptik jobalardyng ishinde Qyzylorda oblysynda sanitarlyq-tehnikalyq ónim shygharatyn zauyt qúrylysy bar. Investor – әlem boyynsha 78 óndiristik nysany bar, salanyng jetekshi halyqaralyq kompaniyalarynyng biri sanalatyn ispandyq «Roca Group».
Joba jylyna 500 myngha deyin ónim shyghara alatyn zamanauy kәsiporyndy iske qosudy kózdeydi. Ónim Qazaqstannyng ishki naryghyna da, Ortalyq Aziya elderine de eksporttalady. Investisiya kólemi – €70 mln euro, shamamen 300 júmys ornyn ashu josparlanghan.
«Roca Group» jobasy – Europa óndirushilerin elimizding ontýstik aimaqtaryna tartu boyynsha eng iri mysaldardyng biri. Ol jergilikti ónerkәsiptik bazanyng damuyna serpin berip, jana júmys oryndaryn qúrugha jәne Qazaqstannyng Ortalyq Aziyadaghy ónerkәsip ortalyghy retindegi ornyn kýsheytuge yqpal etedi.
2025 jylghy investisiyalyq kelisimder tek sandyq ósim ghana emes, Qazaqstan ekonomikasyn damytudaghy sapalyq ózgeristerdi de kórsetip otyr. Nazarda tek kapital tartu emes, túraqty óndiristik tizbekterdi qalyptastyru, eksporttyq әleuetti arttyru jәne tehnologiyalardy iygeru. Jana jobalar agroónerkәsip kesheninen bastap auyr metallurgiya men avialogistikagha deyin keng auqymda salalardy qamtyp, әrtýrli ónirlerde iske asyrylady. Búl el ekonomikasynyng tengerimdi damuyna yqpal etedi.
Osylaysha, Ýkimet el ekonomikasyn ilgerilete damytu ýshin jýieli qadamdardy jalghastyryp keledi. Preziydent qoyghan mindetterding tiyimdi jýzege asyryluy eng aldymen halyqtyng әl-auqatyn arttyrugha baghyttalghan.
Abai.kz