Senbi, 25 Qazan 2025
Qogham 999 0 pikir 25 Qazan, 2025 saghat 16:42

Tәuelsizdikke jol ashqan kýn!

Suret: akzhol.kz saytynan alyndy.

Respublika Kýnine oray azamattardy saltanatty marapattau rәsimi barysynda Preziydent Q. Toqaev sóz sóilep, qazaq halqynyng memlekettik Tәuelsizdigin órkendetuge jol ashqan Egemendik deklarasiyasynyng (1990 jyldyng 25 qazanynda qabyldanghan) qújat retindegi rólin taghy bir atap ótti.

Mәni zor oqighadan bólek, Memleket basshysy birqatar mәlimdeme jasady, sonyng ishinde, "Aq jol" Demokratiyalyq partiyasynyng ústanymy boyynsha aituly әri manyzdy bólikterine toqtalyp ótsem deymin.

1) Mәselen, aldaghy konstitusiyalyq reformany sóz ete otyryp, Qasym-Jomart Kemelúly josparlanyp otyrghan ózgerister Parlamentting ókilettigi men bedelin kýsheytip, oghan qosa, "Konstitusiyadaghy ózgerister Parlamentting ózin ghana emes, sonymen qatar, Preziydent, Ýkimet jәne sayasy jýiening basqa da manyzdy bólikterine qatysty bólimder qamtylatynyn" tilge tiyek etti. Jalpy kólemi boyynsha jәne 2022 jylghy Konstitusiyalyq reforma ayasynda jýzege asqan bastamalardy esepke alghanda, búl ózgerister jana Konstitusiya qabyldaumen para-par".

Osyghan baylanysty, Preziydent janyndaghy Parlamenttik reforma jónindegi júmys tobynyng mýshesi retinde «Aq jol» demokratiyalyq partiyasy ózining saraptamalyq tobyn qúryp, osy reforma boyynsha úsynystarymyzdy әzirleudi ayaqtap qalghanyn atap ótken jón. Degenmen, Preziydent býgin belgilegen baghyttardyng arnasy әldeqayda ken, sondyqtan jan-jaqty talqylaugha dayyndaluymyz kerek. Preziydentting ony jana Konstitusiyany qabyldaumen salystyrghanyna qaraghanda, reformanyng tereng әri jýieli bolatyny aidan anyq.

Soghan qaramastan, búl reformanyng negizgi mazmúny bir palataly parlamentke proporsionaldy saylaugha kóshu bolyp tabylady. Qasym-Jomart Kemelúly aitqanday: «Tek partiyalyq tizimderge negizdelgen bir palataly Parlamentti qúru partiyalardyng institusionaldyq nyghaiyna, olardyng saylaushylarmen jýieli júmysyna yqpal etedi, búl bizding memlekettiligimiz ýshin paydaly bolmaq».

«Aq jol» Dempartiyasy búghan deyingi jyldary da múnday tәsilderdi qoldap kelgen:

Bir palataly Parlamentke kóshu turaly - aqpan 2017 j.:

⁃         https://informburo.kz/novosti/politiki-vyskazalis-o-predlozhenii-sozdat-odnopalatnyy-parlament-v-kazahstane.html

⁃         https://camonitor.kz/26565-kazahstanskiy-senat-finita-lya-komediya.html?utm_source=chatgpt.com

⁃         https://vlast.kz/novosti/21861-partia-ak-zol-predlagaet-preobrazovat-kazahstanskij-parlament-v-odnopalatnyj.html

Saylaudyng Po proporsionaldy jýiesi turaly:

⁃         Tamyz 2019 j.: https://time.kz/articles/reporter/2019/08/14/azat-peruashev-peremeny-nuzhny-i-dazhe-neizbezhny

⁃         Aqpan 2022 j. https://time.kz/articles/ugol/2022/02/09/azat-peruashev-politika-komandnyj-vid-sporta

⁃         Mausym 2024 j. https://kazpravda.kz/n/puls-peremen/

Basqasha aitqanda, bizding Preziydent Q.Toqaevtyng ústanymymen bir baghyttaghy oilarymyz ayaq astynan payda bolmady, búl tәsilderding dúrystyghyna kózimiz әldeqashan jetken, oghan jeke (әrqashan pozitivti emes) tәjiriybemiz, sonday-aq halyqaralyq tәjiriybe men Europa Kenesining bayandamalary da sep boldy.(https://akzhol.kz/wp-content/uploads/2022/02/default.pdf).

Sondyqtan «Aq jol» demokratiyalyq partiyasynyng referendumgha dayyndyq barysynda týsindiru júmystaryn jýrgizu ýshin mol praktikalyq tәjiriybesi men dәlelderi bar. (https://cronos.asia/politika/poslanie-2025-parlament-reforma-cifrovizaciya).

Al, Preziydentting býgingi sózi onyng auqymyn jana, tipti odan da joghary dengeyge kóterip otyr.

2) Memleket basshysynyng «Kýn tәrtibinde azamattardy ekonomikalyq patriotizm ruhynda tәrbiyeleuding ózekti mindeti túr» degen sózin erekshe atap ótu kerek.

Búl tәsil otandyq óndirushilerdi qoldaugha kelgende «Aq jol» demokratiyalyq partiyasynyng úzaq jyldar boyghy júmysynyng negizgi prinsipterining biri bolyp keledi.

Osy saryndaghy Qasym-Jomart Kemelúlynyng myna bir sózin de eskere ketu kerek: «Adal kәsipkerlerdi óz patriotizmin naqty is-әrekettermen dәleldeytin azamattar retinde qabyldau kerek. Óitkeni, olar tabandy týrde jana júmys oryndaryn qúryp, halyqtyng әl-auqatyn jaqsartugha eleuli ýles qosuda. Shaghyn jәne orta biznesti qoldau memlekettik sayasattyng basymdyghy bolyp qala beredi».

Bizding oiymyzsha, búl sitatalar Q.Toqaevtyng sifrlandyrudy, jasandy intellektti, jana tehnologiyalardy jәne liyberaldy ekonomikany ilgeriletudegi bastamalarymen bir qatarda túryp, HHI ghasyrdaghy Qazaqstannyng últtyq iydeyasy boluyna әbden layyq.

Biznesting róline berilgen búl baghany memlekettik organdar әrdayym este saqtap jýrse eken deymiz, olardyng sheshimderi keyde kәsipkerler men Aq jol» dempartiyasynyng deputattary siyaqty olardyng mәslihattar men Parlamenttegi ókilderi tarapynan týrli súraqtar tudyrady, mәselen, Salyq kodeksi, Qúrylys kodeksi, Ákimshilik qúqyq búzushylyq turaly kodeksi, memlekettik satyp alu turaly zang jәne basqa da mәseleler boyynsha talqylaularymyzdy alayyq.

3) Áriyne, Memleket basshysynyng óz sózinde jana Salyq kodeksine qatysty oghan kóptegen ótinishterding týsip jatqanyn habarlauy kezdeysoqtyq emes:

«Men Premier-Ministrge naqty tapsyrmalar berdim. Ýkimet arnayy salyq rejiyminde júmys isteytin kәsiporyndardyng búrynghy tizimin saqtap qaldy. Bolashaqta shaghyn jәne orta biznesti qoldaudyng basqa da sharalary jýzege asyrylady», - dep atap ótti Qasym-Jomart Kemelúly.

Esterinizge sala keteyin, biylghy jyldyng 2 qazanynda «Aq jol» dempartiyasy deputattary Ýkimetke josparlanghan ASR tizimine qatysty «SOS jaghdayy» dep atalghan óz ýndeuin joldady (https://t.me/peruash/14076).

Preziydentting tapsyrmasymen osy mәsele boyynsha qabyldanghan sheshimdi rizashylyqpen qabyldap, «Respekt, Preziydent myrza!» dep alghys aittyq.(https://t.me/peruash/14190)

Memleket basshysy Ýkimetten kәsipkerlermen syndarly dialog arqyly ekonomikalyq reformalardy jalghastyrudy talap etti.

Osyghan baylanysty «Aq jol» fraksiyasy jana Salyq kodeksinde ShOB jәne zandy túlghalar (B2B) arasyndaghy mәmileleri ýshin ASR-dy alyp tastau turaly qabyldanghan sheshimdi talqylaudy jalghastyru oryndy dep sanaydy. Biz búl sheshim kәsipkerlerge shamadan tys qysym jasap, ASR rejiymin negizinen joqqa shygharady dep sanaymyz.

Búl dau «Aq jol» fraksiyasynyng jana Salyq kodeksine qarsy dauys beruining sebepterining biri boldy. Biz býgingi Preziydentting tapsyrmasyn eskere otyryp, kәsipkerler búl talqylaudy qayta qarastyrugha mýmkindik alady dep ýmittenemiz; kez qalay bolghanda da óz úsynystarymyzdy dayyndap jatyrmyz.

4) Biz Preziydentting ekonomika qúrylymynda kýndeli jәne serpindi ózgeristerdin, onyng qogham men memleketke qaytarymyn naqty arttyrudyng qajettiligi turaly senimin qoldaymyz.

Sonymen qatar, osynday reformalardy kәsipkerlerding azamattardyng ekonomikalyq belsendiligin júmyldyrudaghy jetekshi rólin eskere otyryp jýrgizu qajet dep sanaymyz. Qasym-Jomart Kemelúly atap ótkendey, reforma prosesinde biznesting negizdelgen úsynystaryna nazar audaru jәne olardy týsinu mýddeler tepe-tendigin jәne qoghamdyq dialogty saqtau ýshin óte manyzdy. Kәsipkerler, әsirese shaghyn jәne orta biznes, ózgeristerdi jýzege asyruda memleketpen bәsekeles emes, seriktes. Óitkeni olardyng ózderi erkin, әdil jәne gýldengen qoghamda ómir sýrgisi keledi.

Osyghan baylanysty «Aq jol» fraksiyasy kәsipkerlikting ashyqtyghy men ekonomikalyq әserin arttyrugha, onyng budjetti qalyptastyrudaghy rólin kýsheytuge kóshu manyzdy dep sanaydy. Búl salyqtardy kóteru arqyly olardyng qaryzdaryn adal biznesting moynyna jýktey saludyng ornyna, salyq mәdeniyetin damytudan, adal salyq tóleushilerdi marapattaudan jәne salyq tóleuden jaltarushylardy kólenkeden shygharudan bastaluy kerek.

Preziydentting elimiz әli qiyn joldyng basynda ghana túrghany turaly sózimen tolyq kelisemiz, jәne «bir-birimizdi qoldap, qyzghanysh pen jaman niyetten aryluymyz kerek, Qazaqstandy kýshti, damyghan әri aldynghy qatarly memleketke ainaldyru óz qolymyzda, ol ýshin barlyq mýmkindikter men әleuetimiz bar. Ekonomikamyz túraqty, jerimiz qúnarly, al azamattarymyz talantty jәne enbekqor».

Búl sózderge qosylmasqa lajym joq. «Aq jol» Demokratiyalyq partiyasy barlyq otandastarymyzdy Respublika kýnimen qúttyqtaydy!

Azat Peruashev,

Mәjilis deputaty, «Aq jol» Demokratiyalyq partiyasynyng tóraghasy

Abai.kz

0 pikir

Ýzdik materialdar

46 - sóz

Profilaktika bytovogo nasiliya

Almaz Eshanov 1104
Qauip etkennen aitamyn

Jau joq deme – jar astynda...

Quat Qayranbaev 10524