Almaty: qala qauipsizdigine baghyttalghan keshendi jospar
Almaty qalasynda qala әkimdigi Tótenshe jaghdaylardyng aldyn alu jәne jong jónindegi komissiyanyng keneytilgen otyrys ótkizdi. Kýzgi-qysqy mausymgha dayyndyqpen túspa-tús kelgen basqosuda megapolisting qauipsizdigin qamtamasyz etuge qatysty manyzdy mәseleler jan-jaqty qaraldy.
Jiyngha qalanyng basqarma basshylary, azamattyq qorghau qyzmetterining ókilderi, jergilikti atqarushy organdar men kommunaldyq kәsiporyndardyng jetekshileri qatysty. Qazirgi tanda Almaty — tabighy jәne tehnogendik sipattaghy qaterler jii kezdesetin qala. Sondyqtan, otyrysta qaralghan әrbir taqyryp qala tirshiligining ýzdiksizdigin saqtau ýshin airyqsha mәnge iye.
Klimattyng qúbyluy: Almaty ýshin jana qauipter
Otyrysty ashqan Almashan Smatlaev songhy jyldary bayqalyp otyrghan klimattyq ózgeristerding Almaty qalasyna әserin atap ótti. Tauly aimaqta ornalasqan megapolis ýshin bir mezette jaughan qatty jauyn-shashyn, nóser, kóktayghaq, qar kóshkini, sel jýru qaupi jәne aua temperaturasynyng kýrt qúbyluy ýirenshikti qúbylysqa ainalyp keledi.
Ákim orynbasarynyng aituynsha, tabighy apattardyng jiyilep ketui ekenin eskere otyryp, qala qauipsizdigin qamtamasyz etu jýiesi uaqyt talabyna say janartyluy tiyis.
«Ózgermeli klimat jaghdayynda qauip-qaterdi uaqytyly anyqtap, aldyn alugha basymdyq beruimiz kerek. Búl – tek TJ qyzmetining emes, býkil memlekettik organdardyng ortaq mindeti. Azamattyq qorghau salasyndaghy ózara is-qimyldyng dәldigi men jedeldigi Almaty túrghyndarynyng qauipsizdigine tikeley әser etedi», – dedi Almashan Smatlaev.
Ol әrbir jauapty mekemening naqty is-qimyl jospary boluy kerektigin, apat bola qalghan jaghdayda bólimshelerding ýilesimdi júmysy basty talap ekenin atap ótti.
TJD qysqy mausymgha dayyndyqty pysyqtady
Almaty qalasy Tótenshe jaghdaylar departamenti bastyghynyng uaqytsha mindetin atqarushy Damir Ermaghambetov qysqy kezenge dayyndyq júmystaryn keninen bayandady. Onyng sózinshe, qazir qala boyynsha negizgi qauipti aimaqtardy anyqtau men injenerlik qorghau qúrylystarynyng jaghdayyn tekseru júmystary ayaqtalugha jaqyn.
Su tasqynynyng aldyn alu
Jauyn-shashyn mol týsetin kýzgi-qys mezgilinde su basu qaupi әldeqayda joghary. Osyghan oray aryq-atyzdar jelisin tazalau, su ótkizu qúrylghylaryn jóndeu, tau bókterindegi su arnalarynyng ótkizu qabiletin arttyru siyaqty júmystar jýrgizilude. Qalada sel qaupi bar 14 anghar bar, olardyng barlyghynda gidrotehnikalyq nysandardyng júmysqa qabiletine monitoring jasalghan.
Kóshkin qaupi jәne tauly aimaqtardaghy baqylau
Ermaghambetovtyng aituynsha, Almatynyng joghary bóliginde 100-den astam kóshkin jýru yqtimaldyghy bar uchaske tirkelgen. Qysta búl aumaqtarda qardyng mólsheri kýrt artyp, túrghyndar men turister ýshin qauipti jaghday tudyruy mýmkin.
Órt qauipsizdigi sharalary
Qys mezgili – túrmystyq órtterding eng jiyileytin kezeni. Sondyqtan TJD qala túrghyndaryna eski peshter men gaz qúrylghylaryn teksertu, elektr jelilerin shamadan tys jýktemeu, jeke sektorda órtke qarsy núsqaulyqtardy saqtau qajettigin eske saldy. Qazirgi tanda 300-den astam órtting aldyn alu reydi jýrgizilgen.
Seysmikalyq qauip: Almaty ýshin basty mәsele
Jiynda Almatynyng seysmikalyq qauipsizdigi erekshe eksheldi. Qala Tyani-Shani taularynyng belsendi seysmikalyq beldeuinde ornalasqan. Sonymen qatar eski kópqabatty ýilerding basym bóligi ótken ghasyrda salynghandyqtan, olardyng jer silkinisine tózimdiligi tómen. Jalpy qalalyq seysmikalyq oqu-jattyghular biyl birneshe ret ótkizilgen. Túrghyndardyng tótenshe jaghdaygha dayyndyghy men habardarlyghyn arttyru — basty maqsat.
Almaty — tabighy ereksheligi kýrdeli megapoliys. Taular men ózen angharlary qalagha erekshe kórik berumen qatar, belgili bir qauipterdi de tudyrady. Sondyqtan býgingi otyrys — tek resmy jiyn emes, qala túrghyndarynyng amandyghyn qamtamasyz etuge arnalghan ýlken jospardyng manyzdy bóligi.
Qabyldanghan sharalar men tapsyrmalar der kezinde iske assa, Almaty kýzgi-qysqy mausymdy qiyndyqsyz enseretini sózsiz. Eng bastysy — biylik pen túrghyndardyng birlesken júmysy, qauipsizdik mәdeniyetining qalyptasuy jәne tótenshe jaghdaylardyng aldyn alu jýiesining kýshengi.
Abai.kz