Akbar Rysqúlov: Bakiyev biyligine tózu mýmkin bolmady
Asqar Aqaevtyng túsynda Qyrghyzstannyng Qazaqstandaghy tótenshe jәne ókiletti elshisi bolghan Akbar Rysqúlov myrzamen 7 sәuir oqighasyna baylanysty súhbattasudyng sәti týsti.
- Akbar bayke, aqparat kózderi kesheden beri «Bakiyev elden qashyp ketti» dep jatyr. Ras pa?
- Ras. Boy tasalap ketti.
- Qayda baryp jasyrynghanynan eruilshiler habardar ma?
- Shaghyn samoletke minip úshyp ketipti dep estip jatyrmyz. Bireuler ony Qazaqstanda jýr deydi. Bireuler Osh qalasynda desedi. Dúrysy sol - Osh bolsa kerek. Ol alysqa úzay qoyghan joq. Meninshe Bakiyev Oshta tyghylyp otyr.
- Ekinshi merzimge saylanghan elbasshysynyng boy tasalap ketkeni nesi? Oppozisiya ókilderimen kezdesip bir mәmilege kelmedi me eken?
- Olay etuge onyng esh mýmkindigi qalghan joq. Ózi biylik basyna tónkerispen kelip edi. Tónkerispen alghan biyligin tek jeke basynyn, ainalasyna jaqyn adamdardyng mýddesine ghana paydalandy. Sony kórip bilip kelgen halyq aqyrynda qatty ashynyp, osylaysha ereuilge shyghugha mәjbýr boldy.
- Negizi dýrbeleng Talas oblysyna gubernator saylaudan shyqty emes pe?
- IYә.
- Ereuildi sonda kimder úiymdastyrdy?
Asqar Aqaevtyng túsynda Qyrghyzstannyng Qazaqstandaghy tótenshe jәne ókiletti elshisi bolghan Akbar Rysqúlov myrzamen 7 sәuir oqighasyna baylanysty súhbattasudyng sәti týsti.
- Akbar bayke, aqparat kózderi kesheden beri «Bakiyev elden qashyp ketti» dep jatyr. Ras pa?
- Ras. Boy tasalap ketti.
- Qayda baryp jasyrynghanynan eruilshiler habardar ma?
- Shaghyn samoletke minip úshyp ketipti dep estip jatyrmyz. Bireuler ony Qazaqstanda jýr deydi. Bireuler Osh qalasynda desedi. Dúrysy sol - Osh bolsa kerek. Ol alysqa úzay qoyghan joq. Meninshe Bakiyev Oshta tyghylyp otyr.
- Ekinshi merzimge saylanghan elbasshysynyng boy tasalap ketkeni nesi? Oppozisiya ókilderimen kezdesip bir mәmilege kelmedi me eken?
- Olay etuge onyng esh mýmkindigi qalghan joq. Ózi biylik basyna tónkerispen kelip edi. Tónkerispen alghan biyligin tek jeke basynyn, ainalasyna jaqyn adamdardyng mýddesine ghana paydalandy. Sony kórip bilip kelgen halyq aqyrynda qatty ashynyp, osylaysha ereuilge shyghugha mәjbýr boldy.
- Negizi dýrbeleng Talas oblysyna gubernator saylaudan shyqty emes pe?
- IYә.
- Ereuildi sonda kimder úiymdastyrdy?
- Oppozisiya ókilderi. Al oppozisiyanyng jetekshileri bolsa tegis qamaugha alynghan edi. Bәrin shetinen qamap, joq qylyp bilgenin jasap baqqan diktatordyng biylikten alghan «sybaghasy» aqyry osy boldy.
- Oppozisiyanyng úiymdastyrushylyq qabileti joghary eken sizderde...
- Óitkeni olardy halyq qoldap ketti ghoy. Oppozisiyanyng sayasy kýresindegi mәndi týsingen halyq endi qarap otyru jaramaydy dep, olardy qoldady. Júrtshylyqtyng jappay ereuilge shyghyp ketuining negizigi sebebi - osy.
- Eldegi qazba baylyqtargha, mysaly altyn kenine reseylikter iyelik etedi degendi estiymiz...
- Joq, olay emes. Qyrghyz jerindegi barlyq baylyqty, biznesti Bakiyevting ainalasy basyp alghan.
- Bakiyevting bauyrlary men jaqyn adamdary da qashyp ketken bolar?
- Olar kóp dýnie mýlikti syrtqa shygharyp ýlgergen kórinedi. Biraq qashyp ýlgere almady.
- Endi olardy qaytpeksizder?
- Olardyng aq qarasyn uaqytsha ókimet óz qúzyryna alatyn shyghar.
- Bishkekte uaqytsha ókimet qúryldy ghoy?
- IYә, qúryldy. Uaqytsha ókimetting basshylyghyna Roza Otynbaeva taghayyndaldy. Bishkekting meri mindetin parlament deputaty Isa Omarqúlov atqaruda. Bishkekting komendanty Túrat Madalbekov boldy.
- Ereuilshilerding arasynda da, Bakiyev biyligin qorghamaq bolghan qaruly kýshterding jaghynan da adam shyghyny boldy dep estip jatyrmyz...
- Adam shyghyny turaly naqty deregim joq. Qalay degendede el aman. Qazaq-qyrghyz bir tughan halyqpyz ghoy. Alandap ahual bilip jatqandaryna shong rahmat! Qazaq halqyna sәlem deniz. Biz turaly jansaq sózderge boy aldyrmay, eki elding búrynnan bar bereke birligine senimdi bolsyn. Qaytemiz, bizdegi jaghday oshunday bolyp túr...
Súhbattasqan - Dәuren Quat
P.S. Akbar baykege qoyatyn saualymyz әli de kóp edi, alayda aradaghy telefon baylanysy kenetten nasharlap ketkendikten súhbatymyzdy qysqa qayyrugha tura keldi.
Akbar Ryskulov -
Aziyada at oinotkon eldenbiz
Azapty da, tozoktu da jengenbiyz, - dep jyrlaghan qyrghyz aqyny. Enbek jolyn «Leninshil jash» gazetinen bastaghan jornalshy, publisist. Ol 1994-2000 jyldar aralyghynda bizding elde elshilik missiyasyn atqaryp, eki memleket arasyndaghy qarym qatynasty zamanauy dengeyge layyqtap, enbek etken túlgha. Qazaqstannan keyin ol Malaiziyada elshi boldy. Qazir kәsipsiz. Bishkektegi ýiinde jeke shygharmashylyq júmystarymen shúghyldanady.