QÚLDAN DA BIR SÚRAQ!..
«Esep-qisap...»
QR Statistika agenttigi. 2014 jylgha arnalghan ailyq eseptik kórsetkish.
- Eng tómengi zeynetaqa kólemi – 20 782 tenge.
- Zeynetaqynyng ortasha kólemi – 43 478 tenge.
- Eng jogharghy zeynetaqy kólemi – 54 171 tenge.
- ...Eng tómengi kýnkóris dengeyi – 19 934 tenge.
- ...Azyq-týlik sebeti – 11 960 tenge.
- ...Kedeylik shegi – 7 974 tege.
- Aylyq eseptik kórsetkish – 1 852 tenge.
- ...Eng tómengi enbekaqy – 19 960 tenge.
- ...Ortasha ailyq jalaqy (enbekaqy) – 116 927 tenge...
Qúldan da bir súraq!.. Jaqsy... Al sonda «baylyq shegi» qansha?.. 1 million dollar ma?!
Jalpy, men osy Statistikalyq agenttigimizding esep-qisabyn týsinbeymin!.. Qay bir jyly songhy halyq sanaghynyng nәtiyjesine baylanysty aqparat qúraldarynda әrtýrli pikirler aityldy. Qysqasy, ne kerek bir jyl ishinde premier, preziydent, agenttik tóraghasy ýsh týrli derek keltirdi. Premier (ol kezde de osy K. Mәsimov bolatyn) QR jalpy halyq sanyndaghy qazaqtardyng ýlesi – 67 payyz dese, preziydent – 65, al agenttik tóraghasy – 63 payyz dep týiindedi.
Bas jaghyna barmay-aq kózimiz kórip, qúlaghymyz estigen songhy ýsh halyq sanaghynyng ýsheuine de kónilim tolmaydy... Kýmәnim bar!.. Nege deysiz ghoy?!
Sol ýsh sanaqtyng ýsheuinde de meni, meni ghana emes býkil otbasymdy esepke tirkegen tiri pende joq.
Songhy 2009 jylghy sanaq kezinde Almatyda, «Qazaq radiosynda» qyzmet istedim. «Sanaq qalay jýredi, qalay tirkelemiz?» degen súraghymyzgha «Meken-jayyna ne júmys ornyna keledi» degen son, qamsyz kýtip jýre berdik. Biraq kelgen adam balasy joq. Aqyry sóitip, sangha da, sanatqa da qosylmay dalada qaldyq!..
Ózim otbasymmen pәter jaldap túramyn. Tayauda ghana qojayynym bosat degen song qonys auystyrgham... Sondyqtan, nesin jasyrayyn, júmysqa keler dep oiladym!.. Óitkeni, Qazaq radiosyndaghy qyzmetkerlerding kóbi – ózim siyaqty jaldamaly pәterde túratyndar... Ásirese, jastar!..
«Sender ne qyldyndar, sanaqqa iliktinder me?» - dep syr tartyp kórsem: «Oy, agha, siz de qyzyqsyz!.. Bizdi qaytedi?! Saylau nauqany kezinde әkirendep tynyshtyq bermeytin atqaminerler men janalghysh-jandayshaptardyng eshqaysysy súraghan joq!» - desin. Sonymen, qaldy!..
Búl – bizdin, bir kezde «tórtinshi biylik» atanghan jurnalisterding jaghdayy... Al bala-shaghasyna nәpaqa izdep jer-kókti kezip jýrgen bazarshylar men qúrylysshylar, «Er azyghy men bóri azyghy jolda» dep kýn-týn qatpay jortyp jýrgen jastar men shúbyryndy qarapayym qazaqtar jayynda, tipti, sóz etuding ózi ersi!..
...Al siz 63 payyz deysiz!..
«Samarqanda bir әpkem bar...»
Árkimning óz «derti» bar... Áyteuir osy salada nan tauyp, nәpaqa terip jýrgen son, biylik basyndaghylar auysqan sayyn «Bizde de bir ózgeris bola ma?» dep ýmittene bastaysyn!.. «Ýmitsiz – saytan»... Áriyne, jaqsylyq kýtesin!..
Biraq... sizdi qaydam, óz basym búl jolghy auys-týiisten eshtene dәmetpeymin!..
Mәdeniyet ministri – Arystanbek Múhamediyúly.
Obaly neshik, kórgen adamym emes! Kórsetpey-aq qoysyn!.. «Qoyannyng týrin kórip qaljasynan týnil» degen...
Osydan biraz uaqyt búryn býkil eldi dýrliktirip, «Samúryq» Qazaqstan últtar teatrynyng túsaukeseri ótti. «Estimegen elde kóp», teatrdyng eng basty ereksheligi – keyipkerlerding bir sahnada, bir piesada birneshe tilde tildesui. Búghan ne deysiz?! Mәshhýr Jýsip atamyzdyng «Tirshilikte kóp jasaghandyqtan kórgen bir tamashamyz» deytin shygharmasy bolushy edi, búny da kórdik!..
Al endi tyndanyz, osy iydeyanyng avtory – býgingi mәdeniyet ministrimiz Arystanbek Múhamediyúly. Ras, ol kezde familiyasy Áliyev bolatyn... Biraq búl – basqa әngime!..
Teatrdyng kórkemdik jetekshisi de sol kisi boldy... Mәdeniyetimizding bolashaghyn osydan-aq bayqay beriniz!..
Aytpaqshy, jaqynda belgili telejurnalist Núrlan Erimbetov ózining «Aytpark» baghdarlamasynda «ministirimizden» «Tәuelsizdik alghaly beri mәdeniyet ministri 20 ret auysty, búl jayynda ne aitasyz?» dep súrapty. Sonda «Arystan kókemiz»: «Dlya menya chastaya smena ministrov govorit o tom, chto etoy sferoy mojet upravlyati kto ugodno y skoliko ugodno!» - dep jauap beripti. (Internetten alynghan derekti sol kýii ózgertpey bergendi jón kórdik)...
...Ministrimizding sózi – osy! Qalghanyn óziniz sheshiniz!..
...Kelesi kim?! Ministir keledi, ketedi... Qalatyn – siz ben biz. Biraq bizdi kim tyndapty?! Songhy әmirshilik túsynda tilge tiyek eter týk bitirmese de Múhtar aghamyzben әli jylap kórisermiz!..
Meyli... «Soysa da – qasapshy soysyn!..»
Nostradamus
Elu elge jetemiz dedik – jettik! Alla jazsa, 30-dyqqa da kiremiz... Oghan eshqanday kýmәniniz bolmasyn!.. Búl biz ýshin týkke túrmaydy!.. Óitkeni...
Óitkeni, biz – kýshtimiz! Óitkeni, biz – myqtymyz! Óitkeni, biz – aitqyshpyz!..
Aytqysh bolghanda qanday!.. Nostradamus jolda qalady!..
202... jyly Qazaqstan halqy týgeldey qazaqsha sóileytin bolady!..
202... jyly elimizdegi qazaq halqynyng sany 85 payyzgha jetedi!..
202... jyly Qazaqstan azamattarynyng ortasha ómir sýru jasynyng úzaqtyghy 100 jyl bolady!..
...Óitkeni, -------------------------------------------------------------------------------!..
Alla jazsyn! Ámiyn!..
Túrmaghanbet Kenjebaev – aqyn, Qazaqstan Jazushylar jәne Jurnalister Odaghynyng mýshesi.
Abai.kz
