Ermúrat BAPI. «ÁBSE»
Qazaq kóshining basynda aldy-artyna qaramay, qayqayyp bara jatqan kókem juyqta jana bir júmbaqty jútyldyrmay tastady. Parlamentting ashylu sessiyasynda anqiyp-manqiyp otyrghan deputattardy qaydam, men shashalyp qala jazdadym.
Sondaghy sózding nobayy mynaday: «OBSE»-ning Astanada ótetin sammiyti «Qazaqstannyng әlem aldyndaghy bedelin ghana kóterip qoymaydy, sonymen birge elding damuyna ekpin beredi, Qazaqstandaghy birlik pen patriotizmdi odan ary nyghaytady».
Bir qaraghanda, jaman sóz emes. Dýnkiyip otyrghan deputattar siyaqty dýrkiretip qol soghugha bolady. Mening Uәlihan jezdemnin, - deputat Qalijanovty aitam, - osy sózge qúshyrlanyp soqqan qoly qirap qala jazdady. Madinov ta shapalaghy shashylyp qalghansha úrdy. Búryn-sondy múndaydy estimegen adam siyaqty: jan-jaghyna alaq-júlaq etip, men qalay úram degendey, bylshyldatty-ay kelip. Al Oral-skiyperding úrysy - boran: kóshbasshy kókemning tu syrtynan qos qúlaghyn jelbiretken «skvoznyakty» jeldetti. Endi bolmasa, eki ezui jelke túsynan qosylarday mәz.
Biraq men gramm týsinbeymin: búl jiyn elding damuyna qalay ekpin bermek; ol ekpin qay quystan shyghady; úiymgha mýshe elderding basshylary Astanagha aqsha arqalap әkele me? Jeltoqsannyng jelinen tyghylargha tesik tappay, Tarbaghataydyng taqyr jotasynda siyr baghyp jýretin Marat aghama ol damudan synar etigine jaghatyn may búiyra ma?
Qazaq kóshining basynda aldy-artyna qaramay, qayqayyp bara jatqan kókem juyqta jana bir júmbaqty jútyldyrmay tastady. Parlamentting ashylu sessiyasynda anqiyp-manqiyp otyrghan deputattardy qaydam, men shashalyp qala jazdadym.
Sondaghy sózding nobayy mynaday: «OBSE»-ning Astanada ótetin sammiyti «Qazaqstannyng әlem aldyndaghy bedelin ghana kóterip qoymaydy, sonymen birge elding damuyna ekpin beredi, Qazaqstandaghy birlik pen patriotizmdi odan ary nyghaytady».
Bir qaraghanda, jaman sóz emes. Dýnkiyip otyrghan deputattar siyaqty dýrkiretip qol soghugha bolady. Mening Uәlihan jezdemnin, - deputat Qalijanovty aitam, - osy sózge qúshyrlanyp soqqan qoly qirap qala jazdady. Madinov ta shapalaghy shashylyp qalghansha úrdy. Búryn-sondy múndaydy estimegen adam siyaqty: jan-jaghyna alaq-júlaq etip, men qalay úram degendey, bylshyldatty-ay kelip. Al Oral-skiyperding úrysy - boran: kóshbasshy kókemning tu syrtynan qos qúlaghyn jelbiretken «skvoznyakty» jeldetti. Endi bolmasa, eki ezui jelke túsynan qosylarday mәz.
Biraq men gramm týsinbeymin: búl jiyn elding damuyna qalay ekpin bermek; ol ekpin qay quystan shyghady; úiymgha mýshe elderding basshylary Astanagha aqsha arqalap әkele me? Jeltoqsannyng jelinen tyghylargha tesik tappay, Tarbaghataydyng taqyr jotasynda siyr baghyp jýretin Marat aghama ol damudan synar etigine jaghatyn may búiyra ma?
Týkke týsinbeymin: jiyndy biz ótkizemiz, tayly-tayaghymyz qalmay, ayazdy Astananyng qar basqan kóshelerin mysyq jalaghanday etemiz, shashylamyz, sharshaymyz - sol ekpinnen etpetimizden týserimiz ras. Al jiyngha jinalghandar kelip-ketkennen qanday damu ekpini payda bolady? Úqqym keledi-aq, biraq úqpaymyn.
Aytpaqshy, búl sammit bizding «birlik pen patriotizmdi» qalay nyghaytatyny taghy da týsiniksiz. Kóringen jerge býktemey tygha beretin «birligin» bilmeymin, al «patriotizmi» ponyatno - maqtanuymyz kerek: búryn-sondy múnday sammitti kim ótkizdi dep; keude qaghuymyz kerek: biz dýniyening aldynda zytyp bara jatyrmyz dep. Sonda Almatygha júmys izdep kelip, Seyfullin kóshesin toryp jýrgen júmyssyz jigitter «patriotizmdi» perip tastamay ma? Ýkimetten ýmiti ýzilip, ereuilge shyqqan ýleskerlerdi týrmege sýirep aparugha bolar, biraq olardy «patriotizmge» sýiresen, jolay ma? Bazarda tәshki sýiretip jýrgen keshegi «MTM»-nyng shyrt týkirgen mehaniygi Mendibaygha «patriotizm» artyq pa, joq әlde mektepke ketip bara jatqan balasynyng sómkesine salyp jiberer bir «pirojkiyi» qymbat pa? Bolishoy vopros!
...Bir jiynda Múhtar agha da, - Shahanovty aitam, - sóz sóiledi. «Bizge әbse qajet pe, әbseden bizge qayyr joq!»- deydi Múqan. Biz túrmyz aghamyzdyng «әbsesine» auzymyzdy ashyp. Jiyn sonynda súraymyn: «Agha, «әbse» degeniniz ne?» - dep. Múhtar agha ózine-ózi yrzalyqpen jymiyp aldy da: «Ol- «OBSE» degenim, tóraghasy Saudabaev bolghan son, búl úiymda qaylaqylyq qadir qaldy ma degenim ghoy...».
Sóileu ekpinin ózgertip, bir sózge biraz әngime syighyzghan aghamnyng tapqyrlyghyna razy boldym. Búl endi, shynynda da, ekpin: tym bolmaghanda kýldiredi.
Ermúrat BAPIY
«Obshestvennaya pozisiya» gazeti (proekt «DAT» № 31 (68) 08 qyrkýiek 2010 jyl.