Qazaqqa kim dos? Qytay ma? Resey me?
Qazaqqa kim dos? Qytay ma? Resey me? Joq әlde, AQSh pa? Birde bireui dos emes. Derjavalar eshkimge eshqashan dos bolmaydy, shynayy qoldamaydy. Olarda tek qana mýdde bar. AQSh óz mýddesi ýshin myndaghan jandy Tayau Shyghys pen Afrikada, Resey Ukraina men Kavkazda, Qytay óz ishinde jәne ontýstik Aziyada qyryp jatyr. Qyra da beredi.
Olardyng mýddesi bizding aimaqta artqanda jәne oghan jetu jolynda kedergi payda bolghanda, bizdi de op-onay qúrbandyqqa shala salady. Adam qúqyghy, halyqaralyq zandar, sanksiya, veto, ekspansiya degen sózder úly derjavalar jaqsy kóretin terminder, ókinishtisi ol terminder ózderine jýrmeydi. Ózgening tóbesinen úryp qalu ýshin qoldanylatyn qarularynyng bir týri ghana. Bireu-mireu basyp kirui ekitalay. Alayda...
Qazaqtyng jerin Resey otarlauynan AQSh qorghay ma? Qytay basyp kirse, Resey qorghay ma? Álde AQSh alda-jalda әskery operasiya jýrgizse, Qytay qorghay ma? Joq! Atasynyng basy. Ýsheui miyghynan kýlip, Vietnam men Aughanstandaghy, Korey týbegi men Siriyadaghy, Irak pen Yemendegi, Liviya men Somaliydegi ýirenshikti oiyndaryn jýrgize beredi. Betperde kiyedi de, biri ýkimet, biri kóterilisshi, biri lankes rólin somday jóneledi. Myndaghan shanyraqty ortasyna týsirip, jýzdegen myng ólikti artyna qaldyrady da, kelesi aimaqqa yghysady. Olardyng oiyn erejesi sonday.
Olar milliardtardy qanap kýn keshedi. Jalpy tarih zany sol ghoy. Imperiyalar qúldardyng әserinen tuyndaghan, demek derjavalar da sol izben jýredi. Tek formatyn ózgertedi.
Endeshe qazaqty ne saqtap qalmaq? Últtyq birlik, tatulyq, sana men namys. Qalghany bos sóz. Erteng elimizding bir tónireginde bótenning tankisi kórinse, tuys kóretin ózge týrki halyqtary da kómekke kele qoymas. Sondyqtan beyqam jatpau kerek. Últymyzdy úiystyratyn sharalardy, sayasatty arttyrghan jón! Bólinushilikke jasalghan kez kelgen qadamdy zanmen shekteu mindet!
Ashat Hasenghaliy
Facebook-tegi paraqshasynan