Jeksenbi, 24 Qarasha 2024
Janalyqtar 2319 0 pikir 13 Qarasha, 2010 saghat 08:41

Diny bassyzdyq toqtatylmasa Yassauiyding kesenesi әjethanagha ainaluy mýmkin

Almaty oblysy Panfilov audanyndaghy Áulie Aghashtyng órtenui qalyng kópshilikti dýr silkintti. Bireuler jaghasyn ústap, endi bireuler kimdi kinәlaryn bilmey dal bolyp jatyr. Áriyne, «әldebir fanattardyng isi» dey salugha bolar edi. Biraq, múnday fanattardyng isining jalghaspasyna kim kepil? Býgin әlemdegi eng ýlken aghash-Áulieaghashymyz órtense, erteng әuliyelerimiz mansúqtalyp,kiyeli kesenelerimiz kesekke ainalyp jatsa, kimdi kinәlaymyz?.. Jatqa jalpaqtaudan aldyna jan salmaytyn, jat dinderge esigi ashyq, jat tilderden tóri bosamaytyn jalpaqsheshey biylik osylay qarap otyra bere me?» Jas qazaq ýni» gazetining byltyrghy Din turaly zangha ózgerister engizu turaly jobagha úsynysy men zang jobasynyng qabyldanbauyna negiz joq ekenin dәleldep jazghan Ashyq hatyna Konstitusiyalyq Kenesting ózi jauap bere alghan joq...

Almaty oblysy Panfilov audanyndaghy Áulie Aghashtyng órtenui qalyng kópshilikti dýr silkintti. Bireuler jaghasyn ústap, endi bireuler kimdi kinәlaryn bilmey dal bolyp jatyr. Áriyne, «әldebir fanattardyng isi» dey salugha bolar edi. Biraq, múnday fanattardyng isining jalghaspasyna kim kepil? Býgin әlemdegi eng ýlken aghash-Áulieaghashymyz órtense, erteng әuliyelerimiz mansúqtalyp,kiyeli kesenelerimiz kesekke ainalyp jatsa, kimdi kinәlaymyz?.. Jatqa jalpaqtaudan aldyna jan salmaytyn, jat dinderge esigi ashyq, jat tilderden tóri bosamaytyn jalpaqsheshey biylik osylay qarap otyra bere me?» Jas qazaq ýni» gazetining byltyrghy Din turaly zangha ózgerister engizu turaly jobagha úsynysy men zang jobasynyng qabyldanbauyna negiz joq ekenin dәleldep jazghan Ashyq hatyna Konstitusiyalyq Kenesting ózi jauap bere alghan joq...

Otpen oinau kimge abyroy әperedi? Tarihtan kýlli músylman júrtshylyghyna «uahabitter» degen atpen mәshhýr diny úiym ókilderi Mekke men Mediynedegi kiyeli jerlerdi de qiratqany belgili. Diny úiymnyng basshysy Ábdil Uahab osy isti óz qolymen bastaghanyn da músylman tarihy joqqa shygharmaydy. Uahabister Saud Arabiyasyndaghy kóne әri qasiyetti eskertkishterining 90 payyzyn joyyp jibergen. 1924 jyly Mekkeni basyp alyp, Múhammed payghambardyng әieli jәne onyng aghasy Ábu-Tәlipting mazarlaryn jermen-jeksen etken. 1926 jyly Mediyneni óz iyelikterine ótkizip, payghambar úrpaqtarynyng qorymdaryn qúrtqan. Múnan keyin Sәlmenning ataqty jeti meshiti ot qúshaghyna orandy. Ol azday Alla elshisining tughan ýiin әjethanagha ainaldyrdy. Búl tarihtyng sartap betterinde qattalghan jaylar. Áulie Aghash órtengen kezde bizde de sol bir qaterli tarihtyng bastalghanyn úqqanday boldyq. Endi, Arystan bab, Qoja Ahmet Yassaui, Aysha biybi, Qarahan, Rayymbek siyaqty túlghalardyng mazarlaryna shabuyl jasaluy mýmkin. Tipti, Qoja Ahmet Yassauiyding kesenesin ish bosatar mәdeniyet ýii etse de, tang qalmaysyz. Óitkeni, payghambarymyzdyng tughan ýiin әjethana etkender eshteneden tayynbaydy.

Búghan tiyisti biylik oryndary men Din isteri jónindegi basqarma ne deydi eken? Al ziyaly qauym she?

«Jas qazaq ýni» gazeti

 

0 pikir

Ýzdik materialdar

Syni-esse

«Talasbek syilyghy»: Talqandalghan talgham...

Abay Mauqaraúly 1501
Bilgenge marjan

«Shyghys Týrkistan memleketi beybit týrde joghaldy»

Álimjan Áshimúly 3273
Birtuar

Shoqannyng әzil-syqaqtary

Baghdat Aqylbekov 5694