Bәlkim, dýnie dóngelek degen sóz ras shyghar. Keshe ghana kók aspannyng astyn kýrkiretip, basy bardy iyiltip, ayaghy bardy dizerletken kók týrkining úrpaghynyng jartysy babasy bassaly bolghan elding bodany bolyp otyrady degen kimning oiynda bar edi?! Biraq uaqyttyng aighaghynan qashyp qútyla almaydy ekensin. Orys eline bodan týrki halyqtarynyng biri - Sahalar. Óz aldyna avtonomiya bolyp otyr demeseniz, ayanyshty dýniye. Eger Saha eli Tәuelsizdikke qol jetkizse, jer kólemi jaghynan әlemde segizinshi oryngha ie bolady eken! Osynshama úlanghayyr tughan ólkesinde sahalardyng sany 45 payyz ghana. Kenes zamanyndaghy qazaqtyng kórsetkishindey. Sanamyzdy janghyrtsaq, sahalar bir jatyrdan shyqqan bauyrymyz. Orystyng bodany bolghan múnlyqtar: Noghaylar men Bashqúrttardan bir kem emes.

Orys Sahanyng jer asty baylyghy mol jәne territoriyasynyng ýlkendigine qaramastan halyq sany bir milliongha jeter, jetpes dep aitu arqyly quanyshyn jasyra almaydy. Al, bizge qayghy.

Kenes zamanynda Saha eline saparlaghan qazaq qalamgerler jayly bilushi edik. Keyinde ol da kelmeske ketti. Endi bir úsynys bar. Syrtqy ister ministrligi men Mәdeniyet ministrligi birlese otyryp, Reseyding qúramyndaghy týrki halyqtarymen, bauyrlarymyzmen mәdeny baylanysty barghan sayyn ýdete týsse! Sóitip, bir-birimizge medeu bolsaq. Bolashaqqa birge qamdansaq. Dýnie bir qalypta túrmaydy. Óitkeni, dýnie dóngelek.

«Abay-aqparat»

Bәlkim, dýnie dóngelek degen sóz ras shyghar. Keshe ghana kók aspannyng astyn kýrkiretip, basy bardy iyiltip, ayaghy bardy dizerletken kók týrkining úrpaghynyng jartysy babasy bassaly bolghan elding bodany bolyp otyrady degen kimning oiynda bar edi?! Biraq uaqyttyng aighaghynan qashyp qútyla almaydy ekensin. Orys eline bodan týrki halyqtarynyng biri - Sahalar. Óz aldyna avtonomiya bolyp otyr demeseniz, ayanyshty dýniye. Eger Saha eli Tәuelsizdikke qol jetkizse, jer kólemi jaghynan әlemde segizinshi oryngha ie bolady eken! Osynshama úlanghayyr tughan ólkesinde sahalardyng sany 45 payyz ghana. Kenes zamanyndaghy qazaqtyng kórsetkishindey. Sanamyzdy janghyrtsaq, sahalar bir jatyrdan shyqqan bauyrymyz. Orystyng bodany bolghan múnlyqtar: Noghaylar men Bashqúrttardan bir kem emes.

Orys Sahanyng jer asty baylyghy mol jәne territoriyasynyng ýlkendigine qaramastan halyq sany bir milliongha jeter, jetpes dep aitu arqyly quanyshyn jasyra almaydy. Al, bizge qayghy.

Kenes zamanynda Saha eline saparlaghan qazaq qalamgerler jayly bilushi edik. Keyinde ol da kelmeske ketti. Endi bir úsynys bar. Syrtqy ister ministrligi men Mәdeniyet ministrligi birlese otyryp, Reseyding qúramyndaghy týrki halyqtarymen, bauyrlarymyzmen mәdeny baylanysty barghan sayyn ýdete týsse! Sóitip, bir-birimizge medeu bolsaq. Bolashaqqa birge qamdansaq. Dýnie bir qalypta túrmaydy. Óitkeni, dýnie dóngelek.

«Abay-aqparat»

Sargy-diaaly Saham tyla,

Ayhal-algys Saham tyla,

Uruy oluk Saham tyla,

Kýn beleҕe Saham tyla,

Eyigin min yҥyryaҕym,

«Iyee!» diemmin hahyytyaҕym.

Toҕoydoru tuoraan iys,

Arҕastary aahan iys,

Sargy diayaan Saham tyla,

Saryal sanaa - Saham tyla!

Býótýr Toburuokap

AAN DOYDU IChChITIN ALGYHA

Aҕys iileeh-saҕalaah,
Ataannaah-móҕýónneeh
Aygyr-silik Aan iye doydum,
Toҕus iileeh-saҕalaah
Torҕo tomoon doydum
Lokuora ot ýktelleeh,
Altan ot diayyҥnaah,
Aҕys salaalaah
Acha kýóh ot tamannaah
Irinniehpin iippit ebem
Isten tuolahyia tur
Min eter tylbyn.
Balchyr beyem barҕarbytym
Altan-taman honuugar,
Araҕas aryygar
Taalalaan ýóskeebitiym,
Ýrdýk ýtýó honuugar
Ýýt ýrýme ýrdýger
Ýҥkýrýien ýóskeebitiym.
Syalyhar byara buolan
Sylamniyian kulu,
Ýs kiis tiriite buolan
Mólbóión kulu.
Ierime diieniy
Terineery sanyybyn
Aan doydubar:
Doydum ichchite,
Ýste ienigiy!
Toyon sergeniy
Tutaary oҥostobun,
Altan sergeniy
Anniaary oҥostobun.
Aan doydum ichchite,
Alҕastyy sanaama,
Anygytyn daҕany
Ataargyyr buolaayaҕyn.
Kórdóhór kýltýónneeh,
Aattahar ahsaannaah,
Hooldiuktaah beyem
Hoҥkuyan turan,
Sóhýrgesteeh beyem
Sýgýrýien turan,
Óttýkteeh beyem
Ýҥe-sýkte turabyn.
Syta-tura syanalaa,
Oloro-tura tolkuydaa,
Kelin óttýber kebire suoh,
Ilin óttýber ibire suoh,
Aan doydum ichchite
Beder saҥyiah
Nelemen hotun ediiiyiym,
Kómýsteeh nuolur ot
Ýktelleeh,
Kýóh ot olbohtooh,
Sebirdehteeh ot deybiirdeeh
Nelemen hotun ediiiyiym,
Albannaah beyem
Aattaha turabyn,
Kóntórýk beyem
Kórdóhó turabyn.
Siel baayabyn,
Delbirge yiyybyn,
Ahtaah aryynan
Ayah tutan erebiyn,
Ýrýҥ toloҕunan
Kýómey kótóҕón erebiyn.
Kórdóhór kýltýónneeh,
Aattahar ahsaannaah,
Ebelerim ichchilere,
Buka barygyt
Býrý-býttýýn
Deriy-dehsiy
Betteh buoluҥ!
Ulaan ubaham uygutunan,
Kytyt sylgym kymyhynan
Ayah tutan
Aattahar kýným buolla,
Choroon aiaҕy
Toshoyor kýným buolla.
Biir tylbyn bihireeҥ,
Ikky tylbyn ihilleeҥ,
Ýs tylbyn óidóóҥ.
Buka barygytygar
Ýҥe-sýkte
Sýgýrýier kýným buolla.
Arҕaattan keler
Aldiarhaydaah sanaalaah
Abaahy uluuhugar
Altan sýrdiýgeskitiyn
Araarar buolaayaҕyt,
Ýóhetten týher
Ýlýgerdeeh uluuhugar
Ýs ýrýҥ kómýs sýrdiýgeskitiyn
Tólórýter buolaayaҕyt.
Ymsyyran-ymsyyran,
Baҕaran-baҕaran
Kórdóhó turabyn.
Buka barygyt -
Oiuulaah otum ichchite,
Diarҕaalaah mahym ichchite,
Atahhytygar aҕys
Bokuluonu uurammyn
Aattaha turabyn.
Tobukkutugar toҕus
Bokuluonu uurammyn
Ýҥe-sýkte turabyn
Aattaan turammyn.
Aattahar ahsaannaah,
Kórdóhór kýltýónneeh.
Iiter sýóhýbýn
Kýrýóleerey diemmiyn,
Tórótór oҕobun
Uyalaaray diemmiyn
Ebelerim ichchileritten
Kórdóhó-aattaha turabyn.
Erien yt
Elege gynymaҥ,
Kýót yt
Kýlýýte gynymaҥ,
Teҥneehper seteletimeҥ,
Sýbe-sorgu aiahtaaҥ,
Diollo-sorguta toshoyuҥ,
Aal uotunan aiahtanyҥ,
Kýn uotunan kýómeydeniyҥ,
Buka barygyt munniaҕynan
Bary ahaabyt-siebit buollahhytyna
Týóreh byraҕan kórýóm...
Altannaah sýrehpiyn
Arҕaspar uuruҥ,
Tóptóóh sýrehpiyn
Týósper olorduҥ.
Uruy-uruy,
Býrý-býttýýn
Deriy-dehsiy
Ahaan-sien tarҕahyҥ!

«SITIY YIAAHYN» ALGYHA

Aҕys salaalaah aar hatyҥ!
Ataannaah-móҥýónneeh
Aan iye doydum,
Iitillibit Iye siriym,
Tóróóbýt tórýt doydum
Burkun týspet týýleeh týhýlgeҕer,
Salgyn kiirbet tahaalaah diaptaҕar,
Tor tobulu ohsubat diollooh toloҕoygor
Itiy tyynnaaҕy ihirdienen killer,
Tymnyy tyynnaaҕy tahyrdianan ahar!
Suon sýllýgeskin tólórýtýme!
Halyҥ halҕaҥҥyn halbarytyma!
Kencheeriny keskiy, ychchaty yralaa!
Orohunu tuskuy, maҥany baaraalaa!
Elemehy elbet, saadiaҕayy salay!
Týý tiergeny diýórelee,
Sya tiergeny sitimnee!
Toyon sergeny turugurt!
Aas sergeny anniar aiylga,
Toyon sergeny turugurdar tuska,
Aal uotu ottor aiylga,
Aan alahany teriyer tuska
Tórótór oҕobun uyalaa,
Iiter sýóhýbýn kýrýólee!