Júma, 29 Nauryz 2024
Ruh 31740 13 pikir 20 Mausym, 2018 saghat 10:12

Maghjan. Týrkistan – eki dýnie esigi ghoy

 

Týrkistan — eki dýnie esigi ghoy,
Týrkistan— er týrikting besigi ghoy .
Tamasha Týrkistanday jerde tughan
Týrikting Tәniri bergen nesibi ghoy.

Ertede Týrkistandy Túran desken,
Túranda er týrigim tuyp-ósken.
Túrannyng taghdyry bar tolqymaly,
Basynan kóp tamasha kýnder keshken.

Túrannyng tarihy bar otty jeldey,
Zaulaghan qalyng órttey aspangha órley.
Túrannyng jeri menen suy da jat,
Tenizdey teren, auyr oy bergendey.

Túrannyng sheksiz-shetsiz shóli qanday,
Tenizdey kemeri joq kóli qanday!
Túrannyng dariya atalghan ózenderi:
Tasysa, shóldi basqan seli qanday!

Túrannyng taulary bar aspangha asqan,
Mәngige basyn appaq shashtar basqan.
Bauyrynda erke búlaq salady oinaq,
Jaralyp taudan aqqan salqyn jastan.

Shólder bar, jel de jýrmes,sap-sary qúm,
Moladay eshbir ýn joq mәngi typ-tyn.
Bolmaq pa jan-januar sheksiz shólde,
Sar qúmda salar oinaq peri men jyn.

Túrannyng teniz derlik kólderi bar,
Shalqyghan egi-shetsiz Teniz,Aral.
Bir shette qasiyetti Ystyqkóldin
Bauyrynda dýnie kórgen týrik kókjal.

Ertede Oqys, Yaqsart —Jeyhun, Seyhun,
Týrikter búl ekeuin dariya deytin.
Kiyeli sol eki su jaghasynda
Tabasyng qasiyetti babang beyitin.

Túrannyng Tyani-Shaniday tauy qalay,
Par kelmes Tyani-Shanigha taular talay!
Eriksiz er týrikti oigha alarsyn
Kókke asqan Hantәnirige qaray-qaray.

Balqashty bauyryna alghan Tarbaghatay,
Jotaly, jer kindigi - Pamiyr, Alay.
Qazyghúrt qasiyetti tau bolmasa,
Topanda Núh kemesi toqtar qalay?

Túrannyng jeri de jat,eli de jat,
Qúiynday bastan keshken kýsh de jat!
Túrandy týgelimen biylep túrghan
Ertede ertegi han Afrasiyab.

Ejelden jer emes ol qarapayym,
Bilesin, tarihty ashsang Túran jayyn.
Túrangha qasiyetti qúmar bolghan
Ertede Key-Qysyrau men Zúlqarnayyn.

Túrangha jer jýzinde jer jetken be?
Týrikke adamzatta el jetken be?
Keng aqyl, otty qayrat,jýirik qiyal,
Túrannyng erlerine er jetken be?!

Tumaydy adamzatta Shynghystay er,
Danyshpan, túnghiyq oi,bolat jiger.
Shynghystay arystannyng qúr aty da
Adamnyng jýregine jiger berer.

Shynghystan Shaghatay, Ýkitay, Joshy, Tóle
Atagha tartyp tughan bәri bóri.
Shynghystyng qol bastaghan eki kózi —
Jolbarys Súpytay men kókjal Jebe.

Túrannyng biyleri bar Taraghayday,
Sol biyden Temir tughan ot bop oinay.
Ot shashyp jer jýzine Aqsaq Temir,
Jarq etip óte shyqqan nayzaghayday.

Túrandy maqtamaymyn tipti tekke,
Onsyz-aq Túran tanys talay shetke.
Syrlasqan ýide otyryp aspan-kókpen
Bilgish az jetken jýirik Úlyqbekke.

Asyl qan - qasiyetti týrik qany,
Sol qannan — Ibn-Sina Ábughaliy.
Moldyghy bilimning siqyr derlik,
Dýniyege múnday adam tudy ma әli?

Týrikting kim kemitken muzykasyn,
Faraby toghyz ishekti dombyrasyn
Shertkende toqsan toghyz týrlendirip,
Júbanyp, kim tyimaghan kózding jasyn?!

Túranda týrik oinaghan úqsap otqa,
Týrikten basqa ot bolyp jan tuyp pa?
Kóp týrik enshi alysyp tarasqanda,
Qazaqta qara shanyraq qalghan joq pa?

Arystan elge Otan bolghan Túran,
Túranda qazaghym da handyq qúrghan.
Qazaqtyng qasqa joldy Qasym hany
Túrannyng talay jerin biylep túrghan.

Ádil han az bolady Nazardayyn,
Alashqa Esim hannyng joly dayyn.
Tәukedey danyshpan han qúrghan eken
Basynda Kýltóbening Qúryltayyn.

Búl Túran ejelden-aq alash jeri,
Túransyz tarqamaghan alash sheri.
Túrannyng topyraghynda tynyshtyq tapqan
Alashtyng arystany — Abylay eri...

Túrannan Saryarqany bólek deme,
Týrkistan alty alashqa bolghan Kebe.
Túrannyng topyraghyn qúshyp jatyr
Keshegi erding eri kókjal Kene.

Sher batsa — kim izdemes tughan elin,
Túlpar da kóksemey me tughan jerin?
Arqanyng ardageri - qalyng alash,
Túran da, bile bilsen, sening jerin!

Qyraghy Tyani-Shani men Pamiyr,Alay,
Kýtedi kópten seni qaray-qaray.
Kene men Abylaydyng jolyn qumay,
Japanda jayyludyng mәni qalay?!

Ertede Oqys, Yaqsart-Jeyhun, Seyhun,
Týrikter búl ekeuin dariya deytin.
Kiyeli - sol eki su jaghasyna,
Bolmasa, barsanshy izdep babang beyitin!

Abai.kz

13 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1580
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2280
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3606