Ómirjan Ábdihalyqúly. «Qúldy qorlaghyng kelse, bostandyq ber!»
Suretshi Edvard Munkting «Ayqay» kartinasy
Bayaghy ótken zamanda bir patsha bolypty. Tórt qúbylasy ten, bes týligi say eken. Qartayghan patsha bir perzentke zar bopty. Aybaty men aibary asyp túrghan patshanyng jasy úlghayyp, qausaghan shalgha ainala bastaghanyn kórgen uәzirleri artynan ergen qarasy joq patshanyng taghyna kóz qyzartyp, syrttay talasa bastapty.
Osylay bastalatyn ertekti úlyma oqyp bergen edim, qayta-qayta patshany papamen shatastyra berdi. Ol - patsha degendi papa dep týsindi-au, shamasy. Áriyne, papasy patsha emes.
***
Týrli-týsti tónkeristerden keyin taghdyrymen betpe-bet qalghan Ukrainanyng búrynghy preziydenti Leonid Kuchma el basqarghan uaqyttaghy uaqighalardan qútyla alar emes. Leonid Danilovichting dәureni jýrip túrghan kezde kisi qolynan qaza tapqan jurnalist Grigoriy Gangadzening isine baylanysty Kuchmadan jauap alynyp jatyr. IYә, eshnәrse úmyt qalmaydy eken. «Myng asqangha bir tosqan», bәribir aldynnan shyghady eken-au.Teginde, әrkimning óz Gongadzesi bar.
Keshegi Yushenkonyng túsynda Ukrain degen últtyng joghy joqtalyp, bary týgendele bastap edi. Yanukovich kelip ózi sary kózi kók ejelgi qojayynyng qúshaghyna qúlady. Tipti, Yanukovichten qojayyny uәdesinen alghan song ghana qoltyghynan demegen kórinedi. Bas payda qojayyngha. Eski qúlgha taqta otyrghannan asqan bú dýniyede baqyt bar ma!
Suretshi Edvard Munkting «Ayqay» kartinasy
Bayaghy ótken zamanda bir patsha bolypty. Tórt qúbylasy ten, bes týligi say eken. Qartayghan patsha bir perzentke zar bopty. Aybaty men aibary asyp túrghan patshanyng jasy úlghayyp, qausaghan shalgha ainala bastaghanyn kórgen uәzirleri artynan ergen qarasy joq patshanyng taghyna kóz qyzartyp, syrttay talasa bastapty.
Osylay bastalatyn ertekti úlyma oqyp bergen edim, qayta-qayta patshany papamen shatastyra berdi. Ol - patsha degendi papa dep týsindi-au, shamasy. Áriyne, papasy patsha emes.
***
Týrli-týsti tónkeristerden keyin taghdyrymen betpe-bet qalghan Ukrainanyng búrynghy preziydenti Leonid Kuchma el basqarghan uaqyttaghy uaqighalardan qútyla alar emes. Leonid Danilovichting dәureni jýrip túrghan kezde kisi qolynan qaza tapqan jurnalist Grigoriy Gangadzening isine baylanysty Kuchmadan jauap alynyp jatyr. IYә, eshnәrse úmyt qalmaydy eken. «Myng asqangha bir tosqan», bәribir aldynnan shyghady eken-au.Teginde, әrkimning óz Gongadzesi bar.
Keshegi Yushenkonyng túsynda Ukrain degen últtyng joghy joqtalyp, bary týgendele bastap edi. Yanukovich kelip ózi sary kózi kók ejelgi qojayynyng qúshaghyna qúlady. Tipti, Yanukovichten qojayyny uәdesinen alghan song ghana qoltyghynan demegen kórinedi. Bas payda qojayyngha. Eski qúlgha taqta otyrghannan asqan bú dýniyede baqyt bar ma!
Yanukovich bassalynyng batasyn alsa, Qyrghyzdy qarq qylamyn degen Aqaevta aqyry barar jer, basar tauy qalmaghanday qojayynynyng dualy biyik darbazasyna baryp endi. Qojayyny - qorghany. Qúldy qúl tabady degendey Bakiyevte tughan halqyn ularday shulatyp, qangha bóktirdi de Batikanyng Belorussiyasyn panalady. Qargha qarghanyng kózin shúqymaydy. Qúldy qúl jazbay tanidy. Bәri de bas qojayynnyng ymyrasymen, әriyne. Batikanyng ereksheligi ol - erke qúl. Qúl demekshi, iyesi qan qaqsatyp úryp jiberse de, qojayynynyng qasynan qúiryghyn búlghandatyp, ainalsoqtap shyqpaytyn it siyaqty qúldarda bolady. Múnday qúldar qojayynynan qorlyq kórse de, onyng ileude bir emirengen qalpynan óshpes quat alyp túrady.
Qúldy altynnyng ýstine otyrghyzsan, taban astynda ózgerip, ainalasyn quyryp, berekesin alady deydi. Tipti, altynnyng buy qúldy jerden kóterip túrady eken. Sonyng aighaghynday ózine altynnan eskertkish soqtyryp, salpynshaq ataulygha bas beynesin saldyryp, dýniyeni jalpaghynan basqan Týrkimenbasshy da tómpeshikke ainaldy. Álbette, qúldan qalghan belgi joq. Qúday-au, ózine saray saldyryp, tenge men marapat medalgha beynesin saldyratyn patshalardy ertegiden, tarihtan qana biletin edik. Zaman algha ozyp, adamzat qaryshtap algha ketkenmen qúldyng psihologiyasyn eshnәrse ózgerte almaydy eken-au.
Qojayynda qu ghoy, qúldaryn uysynan shygharghysy joq. Aragidik ózi sary sózi kóp, óz elinen jyraq jýrgen halqymnyng qamy degen jeleumen qúldaryn túqyrtyp alady. Esesine qúldarynda es qalmay shekarasyn ashyp, qarashasynyng tirshiliktik kýre tamyryn qojayynynyng qolyna ústatyp, bayaghy bassalynyng jibergen jandaryn tórinde tayrandatyp qoyady.
Aytpaqshy, sanylauy bar keybir qúldar jana qojayyn izdep jan-jaghyna jaltaqtay qaraydy. Tap irgesinen tapqanday bolady. Qúldyng bostan adamnan aiyrmasy - ol ózining qorlanyp jatqany eki dýniyede sezinbeydi.
***
Áygili shaldyng jazbasyndaghy jaytty sizde biletin shygharsyz.
Ózge júrtty jaulaugha attanyp, jeniske jetken song sol jaqta úzaq túraqtap qalghan jenimpaz әsker eline qaytyp kele jatyp, júrt irgesine kelgen kezde qalyng qoldyng alapat kýshti qarsylyghyna úshyraydy. Bar ónerin salyp shayqassa da jenis bermeydi. Sonda әskerbasy búl qoldyng qaydan payda bolghanyn baghamadaydy. Sóitedi de, әskerine jaudy qamshymen sabaudy búiyrady. Sol kezde әlgi jenis bermey túrghan qara qúrym qol byq-pyrt bolyp say-salagha qashqan eken deydi. Sóitse, aragha bәlen jyl salyp jenis tuyn jalaulatyp el shetine kelgen kezde aldarynan shyqqan qalyng qol, er kindikti atauly atqa minip, alys elge joryqqa ketken kezde qojayyndardyng әielderimen әueyi bolghan qúldardyng úrpaghy eken. Qúldy qamshy ghana baghyndyrady. Býgingining qamshysy hannyng emes, halyqtyng qolynda.
«Abay-aqparat»