Senbi, 23 Qarasha 2024
Biylik 3858 0 pikir 22 Qarasha, 2018 saghat 16:17

Densaulyq saqtau salasyndaghy ong ózgerister

QR Preziydenti N.Nazarbaevtyng jarlyghymen 2016-2019 jyldargha arnalghan Densaulyq baghdarlamasy qabyldanghan edi. Búl baghdarlama –  medisinalyq bilimdi jetildiru, tәjiriybelik bazany nyghaytu, stasionarlyq qyzmetter arasynda mamandar bóludegi tensizdikti jon siyaqty birqatar mәselelerdi qamtyghan.

Yaghni, endi medisinalyq mamandyqta oqyp jatqan jastar teoriyadan góri praktikany kóp qoldanatyn bolady. Búl turaly juyrda densaulyq saqtau ministri Eljan Birtanov:

-Biz 5+1 baghdarlamasy boyynsha oqu úzaqtyghyn 7 jyldan 6 jylgha deyin qysqartudy úsynamyz. Solaysha medisinalyq bilimning tәjiriybelik jaghyn arttyrsaq, internder men reziydentter kóp uaqytyn elimizding klinikalyq bazalaryndaghy ghana emes, uniyversiytet qabyrghasyndaghy klinikalarda da ótkizer edi. Tәjiriybe kórsetkendey, teoriya praktikadan basym bolghanda, jas dәrigerler enbek naryghyna beyimdelu kezinde qinalady,- degen bolatyn.

Sonday-aq, aldaghy uaqytta halyqtyng dәrigerlerge degen qajettiligin qamtamasyz etu ýshin qanday bilim kerektigin ghalymdar men oqytushylar sheshedi. Áriyne, ol әlemdik oqu-әdistemelik kenesterining bazasy negizinde jasalatyn bolady.

Baghdarlamanyng taghy bir baghyty – aurudy erte anyqtau, aldyn alu jәne emdeudi qarastyratyn medisinalyq kómek kórsetuding biregey jýiesine negizdelgen.

Osy baghytta birazdan beri “Densaulyq” poyyzy úiymdastyrylyp keledi. Onda túrghyndar medisinalyq tekseruden ótip, dәrigerden kenes alady. Odan keyin, em qabyldau ýshin jaqyn mandaghy medisina ortalyqtaryna joldama beriledi. Biyl múnday “Densaulyq” poyyzdary barlyq ónirlerdi qamtydy.

Baghdarlamanyng ýshinshi baghyty - densaulyq saqtaudyng kadrlyq әleuetin damytu. Ministrlikting aituynsha, keler jyldan bastap memleket esebinen oqyghan dәriger mamandar júmys isteu ýshin auyldargha jiberiletin bolady. Sol ýshin de olardyng jalaqysyna 20 % qosylmaq.

Sonday-aq, medisina salasyn sifrlandyru boyynsha, bolashaqta túrghyndargha dәrigerler smartfondar arqyly kenes berip, em qabyldaydy. Jәne 2019  jyldan bastap barlyq jerde medisinalyq kartalar men azamattar turaly aqparattar, qújattandyru elektrondy týrde jýrgiziledi. Árbir adamgha elektrondy pasport jasalyp, medisinalyq esepter tek elektrondy týrde qabyldanady. Emhanalardaghy jýktemeler dúrys bólinip, túrghyndargha jaqyn jerlerden uchaskelik dәrigerler qyzmet kórsetpek.

Sonday-aq, 2020 jylgha deyin ómir sýru jasynyng dengeyin 73,0 jasqa jetkizu josparlanghan. Osy indikatordy iske asyru ýshin, 2019 jyly jalpy ólim dengeyin QR DSÁDM-ng belgilegen kelesi basym baghyttary boyynsha tómendetuge qol jetkizu qajet:

-Ana men bala ólimin tómendetu

-Jaraqattanudan, jazatayym jaghdaylardan jәne ulanudan ólimdi tómendetu

-Qanaynalym jýiesi aurularynan ólimdi tómendetu

-Qaterli isik aurularynan ólimdi tómendetu

-Tuberkulezden ólimdi tómendetu

-Jedel, shúghyl medisinalyq kómekti jәne sanitarlyq aviasiyany damytu.

Al, osy baghytta bir ghana Almaty oblysynda 2019 jyly túrghyndardy elektrondy pasporttarmen qamtu jәne elektrondy týrde auruhanagha jatqyzu ýlesi 50%-gha, al birynghay jelige qosylghan densaulyq saqtau mekemelerining ýlesi 80%-gha jetken.

Abai.kz

0 pikir

Ýzdik materialdar

Syni-esse

«Talasbek syilyghy»: Talqandalghan talgham...

Abay Mauqaraúly 1475
Bilgenge marjan

«Shyghys Týrkistan memleketi beybit týrde joghaldy»

Álimjan Áshimúly 3249
Birtuar

Shoqannyng әzil-syqaqtary

Baghdat Aqylbekov 5458