Júma, 29 Nauryz 2024
Dep jatyr 7014 13 pikir 24 Qantar, 2019 saghat 08:55

«Batys Qytay-Batys Europa» – paydadan góri ziyan shekkizetin giyper joba

Ótken joly Mәjilis deputaty Ayqyn Qonyrovtyng «Qazaqstan-Týrkimenstan-Iran» halyqaralyq temirjol marshruty men «Batys Qytay-Batys Europa» tasjoly giyper jobalarynyng jay-kýiin aityp berudi Ýkimetten súraghan bolatyn. Osy maqalada deputattyng atalmysh giyper jobalardyng ózin-ózi aqtauy mýmkin emes ekenine, sonymen qatar olardy iske asyrugha ketken halyqaralyq bankterden alynghan әlemet qaryzdyng kýnnen-kýnge ósip jatqanyna alandaushylyq bildirilgeni aitylghan.

Sol saualgha juyrda ýkimetten, Premier-Ministr B.Saghyntaevtyng qoly qoyylghan jauap keldi. Onda aldymen jalpy belgili dýniyeler jazylypty, sonyng ishinde «Batys Qytay-Batys Europa» tas jolynyng jalpy úzyndyghy 8445 shaqyrym ekendigi, sonyng 2787 shaqyrymy Qazaqstannyng aumaghy arqyly ótetini kórsetilgen. Qazir Qazaqstan aumaghy arqyly ótetin osy joldyng bóligi tolyqqa jaqyn iske qosylghan. Tek Shymkentten Jambyl oblysynyng shekarasyna deyingi tunneli arqyly jýrgiziluge tiyisti 860 shaqyrymdyq bóligi әli bitpey túr eken. Ol biylghy jyly ayaqtalatyn kórinedi.

Al Qytay óz aumaghy arqyly ótetin bólikti 2013 jyly-aq bitirip tastapty.

Bar gәp Reseyge tireledi. Olar 2018 jyly ayaqtaymyz degen ózderindegi jol bóligin әli bastamaghan. Tipti bastaugha niyeti de joq siyaqty, óitkeni bizding Industriya jәne infraqúrylymdyq damu ministrligining byltyrghy qyrkýiek aiynyng basynda jibergen hatyna әli kýnge jauap ta bermegen.

Ózine ekonomikalyq sanksiyalar jasap jatqan Batys Europa elderimen tas jol arqyly baylanys jasaugha olardyng yqylasy da joq siyaqty. Sonyng kesirinen tranzit arqyly kól-kósir tabamyz ba dep otyrghan Qazaqstan ekonomikasy ayaqtan aqsauy mýmkin. Óitkeni, jol salugha alynghan qaryz kólemi úshan-teniz ekeni belgili. 12 qaryzben 4,8 mlrd. AQSh dollary qaryzgha alynghan. Sonyng 3,7 mlrd. dollary iygerilgen. Osy uaqytqa deyin tek 789 mln ghana qaytarylypty, qalghany moyynda iluli túr.

Joldyng týsimi kózdegen mejede bolmaghandyqtan onyng tolyq qaytaryluy Qazaqstan budjetinen, yaghny qazaqstandyqtardyng qaltasynan qaghylatyny da haq. Onyng ýstine joldyng infraqúrylymyn ústau ýshin jylyna 3 mlrd. tenge bólinedi eken. Sayyp kelgende búl jol bizge paydadan góri ziyan shekkizetin giyper joba bolghaly túr.

Al Qazaqstannan shyghyp, Týrkimenstan, Iran arqyly Parsy shyghanaghyna shyghugha tiyisti «Ózen-Bolashaq-2-Bereket-Gorgan» temir jolynyng qúrylysy tolyghymen tek 2021 jyly ayaqtalatyn kórinedi. Onymen 12 mln. tonna eksport, 0,4 mln. tonna import jәne 0,8 mln. tonna tranzit jýkteri tasymaldanady dep josparlanghan.

Mine, ýkimet deputattyng alandaushylyghyna osynday jauap berdi.

S.Eleu, sarapshy

Abai.kz

13 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1575
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2268
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3579