Qazaqstandyq kәsipqoy boksshy Jәnibek Álimhanúly (5-0, 2 KO) 12 sәuir kýni AQSh tórinde kezekti jekpe-jegin ótkizedi.

Búghan deyin bes kezdesudi óz paydasyna sheshken Álimhanúly kәsipqoy ringtegi altynshy jekpe-jeginde 2 birdey chempiondyq belbeuge talasqaly otyr. Los Anjdeleste ótetin boks keshinde sharshy alangha shyghatyn Jәnibek meksikalyq Kristian Ollivaspen júdyryqtasady. 10 raundqa josparlanghan búl jekpe-jekte WBO Global jәne WBC Continental Americas chempiondyq belbeuleri sarapqa salynady.

Erekshe aita keterligi, Jәnibek jenis sanyn kóbeytu maqsatynda tómen dengeyli boksshylarmen kezdesip jýrgen joq. Mәselen ótken jyly 3 qarasha kýni Tehas shtatyndaghy Eli-Paso qalasynda jolyqqan qarsylasy amerikalyq Van Aleksandr 13 jekpe-jek ótkizip, 12-in jengen. Besinshi jekpe-jegindegi qarsylasy taghy bir amerikalyq boksshy Stiyven Martiynes (18-4, 13 KO) te nashar sportshy emes bolatyn.

Alda kezdeskeli otyrghan qarsylasy Kristian Ollivas 20 jekpe-jek ótkizip, onyng 16-yn jengen asa tәjiriybeli boksshy.

Esterinizde bolsa, Jәnibek Álimhanúly ótken jyly mausym aiynda әlemge әigili promouter Bob Arummen kelisimshartqa qol qoyghan bolatyn.

Aldyna ýlken maqsat qoyatyn Jәnibek AQSh-qa qatardaghy kóp koksshynyng biri bolu ýshin barghan joq. Ol ýnemi Qazaq style degendi aityp jýredi. Álem boksyna jaqsy tanys "meksikalyq stili" degen bar, dәl sol sekildi "qazaq boks stiylin" әlemge tanytudy kózdeytinin jasyrmaydy. Ári óz salmaghynyng ýzdikterimen, әlem chempiondarymen kezdeskisi keletinin aitady.

««Kanelo» - mening salmaghymdaghy kóshbasshy. Men әlem chempionymen jekpe-jek ótkizgim keledi, sondyqtan «Kanelomen» aiqasqandy qalaymyn. GGG oghan jenildi, biz Gennadiy ekeumiz bir eldenbiz, sondyqtan «Kanelodan» belbeulerdi tartyp alyp, qayta Qazaqstangha aparghym keledi», - degen edi Jәnibek Fino Boxing-ge bergen súhbatynda.

AQSh tórinde óner kórsetip jýrgen qazaqstandyq kәsipqoy boksshylar az emes. Alayda, dәl qazir әlem chempiony ataghy ýshin jekpe-jek ótkizuge esh qaysysynyng mýmkindigi joq. Jankýierler әli de bolsa Gennadiy Golovkin syndy әlem chempionyn asygha kýtedi. Kәsipqoy bokstaghy jolyn jana bastap jatqan jastardy aitpaghanda, әuesqoy boksta tәp-tәuir jetistikke jetken Jәnibek Álimhanúly qazaq jankýierlerining ýmitin aqtaugha bir taban jaqyn dep esepteymiz.

Bәrimiz biletindey, jaqynda Qazaqstandyq kәsipqoy boksshy Firuza Sharipova tónireginde ýlken dau tuyndady. Bir jyl boyy chempiondyq ataghyn qorghamaghan Sharipova  IBO jәne WBC Silver belbeulerinen aiyrylyp qaldy. Búny qarjynyng azdyghy men demeushining joqtyghynan kórgen boksshy ókpesin aitqan.

«IBO әlem chempiony ataghy men WBC Silver belbeuinen aiyrylghanymdy aqparat qúraldarynan bildim. Búghan sebep, biz bir jyldan astam uaqyt chempiondyq ataghymdy qorghaghan joqpyz. Al ereje boyynsha chempiondyq ataqty qorghap túru kerek. Byltyr jyl sonynda WBC jәne IBO әlem chempiony ataghy ýshin Eva Valistremmen jekpe-jek ótkizudi josparlaghan edik. Alayda qarjylyq mәseleler búghan kedergi boldy. Mәdeniyet jәne sport ministrine jәne әkimderge hat jazyp, qarjylay kómek súradyq. Ókinishke qaray, bizge qarajat tabylmady.

Ázirge men WIBA núsqasy boyynsha әlem chempionymyn. Al qalghan ataqtardan aiyrylu mening jәne komandamnyng kinәsi emes. Men beldeulerimdi shayqasta joghaltqan joqpyn. Ókinishke oray, Qazaqstanda bizge eshkim qoldau kórsetpedi.

Qazirgi uaqytta 63,5 keli salmaq dәrejesinde әlem chempiony titulyn iyelenu ýshin júmys istep jatyrmyz. Qazir demeushi izdestiru ýstindemiz, búl mәsele әli sheshilgen joq. Biz Mәdeniyet jәne sport ministrligi men qazaqstandyq kәsipkerlerding qoldauyn kýtip otyrmyz», - dedi Sharipova.

Boksshy qyz ózine memleket tarapynan kómek kórsetilmedi dep mәlimdeme jasaghanymen, Mәdeniyet jәne sport ministrligi búny joqqa shyghardy.

«Otandyq sportshygha qoldau kórsetu maqsatynda, firuza Sharipovanyng WBC chempiondyq belbeuining iyegeri Eva Valistremmen birikken jekpe-jegin ótkizu ýshin QR Mәdeniyet jәne sport ministrligi 2018 jyldyng mamyr aiynda 74,8 mln kóleminde qarajat bóldi. Alayda, osy jekpe-jekti ótkizuding ornyna, Yuliya Kusenkomen óz titulyn qorghau jekpe-jegin ótkizgen.  Osylaysha, asa manyzdy birlesken kezdesuge bólingen  74,8 mln. tenge qarajat qorghay jekpe-jegin úiymdastyrugha júmsalghan», - Mәdeniyet jәne sport ministrligi Sport jәne dene shynyqtyru isteri Komiytetining basshysy Serik Sәpiyev.

Osydan keyin qazaqstandyq jurnalisterge súhbat bergen Sharipovanyng promouteri, reseylik menedjer Sergey Zaviliskiy memleket bólgen qarjyny mýlde azsynyp otyr. Onyng aituynsha, Ministrlik tarapynan bólingen aqsha Firuzanyng jekpe-jekterindey boks keshin úiymdastyrugha jetpeydi. Sol ýshin taghy da 500 mynnan million AQSh dollary kóleminde qarjylay kómek kerek eken.

Reseylik menedjerding aituynsha, Sharipovagha memleket jogharda atalghan 74,8 mln. tengege deyin de birneshe mәrte kómektesken. Alghash ret EXPO halyqaralyq kórmesi ayasynda kezdesu ótkizgende aqshalay qoldau jasaghan. Al ekinshi mәrte «Samúryq Qazyna» qory qarjy bólip, Firuzanyng 2017 jyly Almatyda  WBC, IBO belbeuleri ýshin jekpe-jek ótkizuine kómektesken.

Demek, "Qazaqstanda bizge eshkim qoldau kórsetpedi" dep ókpelep jýrgen boksshy qyzgha Qazaqstan biyligi ýsh mәrte qarjy bergen. Ári búl aqshanyng az emes ekenin sportshynyng menedjeri moyyndap otyr. "Qazir jalpy mólsheri esimde joq, úshaqta otyr edim. Bir shetinen búl óte kóp aqsha" depdi Sergey Zaviliskiy qazaqstandyq jurnalist Serik Noyanbayúlyna bergen súhbatynda.

Biz búl mәlimetti salystyru ýshin aityp otyrmyz. Sebebi, qazaq boks jankýierleri ýlken ýmit artyp otyrghan Jәnibek Álimhanúlyna memleket mýlde demeushilik jasaghan joq. Búl turaly boksshynyng PR diyrektory Berik Súltan Jәnibekting besinshi jekpe-jegi aldynda forbes.kz-ge bergen súhbatynda bylay degen edi:

«Boksshy әr jekpe-jek sayyn ósui kerek. Ósu ýshin qajetti vitaminder, bilikti mamandarmen júmys isteu kerek. Búiyrtsa osy jekpe-jekten song birneshe tanymal mamandardy komandamyzgha aludy josparlap otyrmyz. Ol ýshin әriyne qosymsha qarajat kerek. Biz býginge deyin eshqanday demeushi izdegenimiz joq. Sebebi aqshamyz komandanyng shyghynyna jetip túrdy. Biraq osy jekpe-jekten song izdeuge kirisemiz. Elimizdegi ýlken kompaniyalarmen kelisimshart jasap, olardyng brendin jarnamalaytyn kýn de alys emes dep oilaymyn. Demeushilermen úsynar úsynystarymyz da dayyn».

Quanysh Qappas

Abai.kz