Ár saghat sayyn ózin «Babamnyng ýni, anamnyng jyry» dep jarnamalap jatatyn «Qazaq radiosy» resmy týrde elimizding basty aqparat qúraldarynyng biri sanalady. Qay el bolmasyn ózining últtyq mýddesin BAQ arqyly qorghap, memleket sayasatyn BAQ arqyly jýrgizedi. Aqparattyq qúraldardyng kómegimen halyqaralyq qatynastarda ózining tәuelsiz ústanymyn bildiredi. Biylik jәne halyq arasyndaghy baylanysqa da BAQ dәneker bolady.

Osynday auyr jauapkershilik jýgin arqalaugha tiyis «Qazaq radiosynyn» qazirgi dengeyi bәrimizge belgili. Tәulikting kez kelgen uaqytynda qosyp jiberseng danghaza әn, alansyz kýlki, odan qalsa әldebir dәrilerdi jarnamalau, taghy da sol әnshi-biyshilermen әngime.

Sózim dәiekti bolu ýshin 5 shildede tanghy saghat toghyz ben segiz arasynda  «Qazaq radiosynan» ne tyndaghanymdy aitayyn: Internetten keshegi estigen janalyqtarym (sport janalyqtaryn, aua rayy, valuta baghamy, bәrin qosqanda 5 minut. Odan keyingi orys tilindegi osy qalyptaghy janalyqtar – 5 minut. Sonda eskirip ketken «janalyqtargha» bólingen әr minuty qymbat efirlik uaqyt on minut qana.

Búdan song «Uyljyghan súlu qyzday jas qalamdy, jaqsy Kórem Astanamdy» dep bastalghan әndetu segiz jarymgha deyin merekelik qúttyqtaulargha arnalghan  әndermen jalghasyp, sonynan aqparat jәne qoghamdyq damu ministri Arys, Teniz oqighalary, jastar lageri, Núr-Súltan – Tokio úshaq reysi, turizm siyaqty bir birimen qabyspaytyn әr taqyryptyng basyn bir shalyp orys tilinde 5-6 minuttyq qana súhbat berdi.

Taghy da әndetuge úlasqan baghdarlama saghat segizden 45 minut ótkende Internette, «Ayqyn» gazetinde, taghy basqa jerlerde jariyalanghan habarlardan júlymdalyp jinaqtalghan   «Mediasholumen» ayaqtaldy. Búl «sholudyn»  mazmúnyn ejiktep aityp jatpayyn, onyng ishinde qazaq terminderi mәselesi de, aiyppúl men ósimpúl da, Arys ta, úshaqqa biylet satu da, ýilenu men ajyrasu statistikasy da bar. Mine, mening bir saghat boyy otyryp «Qazaq radiosynan» alghan «ruhany azyghym» osy.

Ózim de bir jyly oblystyq radioda istegenmin. Shynyn aitayyn, ter tógip júmys isteytin, óz isine berilgen jurnalister ýshin búl onay sharua emes. Bir habardy efirge shyghara sala kelesi habardy dayyndau ýshin Vengriyanyng salmaghy zildey «Reporter» ýnjazaryn iyghymyzgha asyp alyp, qaghaz-qalamymyzdy qaltagha salyp, kelesi habardy dayyndau ýshin auyl-qalany kezip ketetinbiz. Ol kezde qazaqsha sóileytinder de az. Súhbat bergen qazaqghynnyng «qazaqshasyn» redaksiyagha kelgen song tership otyryp qaytadan qazaqshalap ýntaspany montajdaysyn. Kelesi jyly osy qiyndyqtargha tóze almay sol jyly ashylghan orys gazetine ketip qaldym.

Radioda jýrgende әiteuir apta sonynda tyndarmandardyng ótinishi boyynsha olardy әnmen qúttyqtaghanda azdap iyq jazyp, shay iship degendey bir serpilip qalatynbyz. Dybyshanadaghy birneshe әndi qosyp qoyyp azdap dem alasyn. Al «Qazaq radiosyn» tyndap otyrsam olardyng júmysy tek osynday demalystardan ghana túratyn siyaqty. Býgingi qazaqtyng әn-kýy tyndaudan ózge múny joq siyaqty әser alasyn, Tym bolmasa Aryspen birge halyq aza tútyp otyrghan qayghyly kýnderi danghaza әnder toqtatyla túrar dep edim. Olay bolmady. «O, súlu boyjetken, kórkem eding sen netken» degen saryndaghy jasyl shópting iyisine emirengen «búzau mahabbat». Mýmkin, býgingi jastardyng býgin otau qúra sala ertenine ajyrasyp jatatyny da osy «mahabbat» degen sózding radiodaghy kez kelgen әnde san qaytalanyp, mahabbat degen asyl sezimning mәn-maghynasy da, qadyr-qasiyeti de qalmaghanynan bolar.

«Qazaq radiosy» shynymen qazaqtyng radiosy bolsa nege qazaqty alandatyp otyrghan әleumettik mәselelerdi, elding bolashaghyn, qoghamdyq-sayasy oqighalardy, qazaq auylyndaghy býgingi tirshilikti, halyq túrmysyn bilikti әleumettanushylardyn, sayasattanushylardyn, qoghamdyq úiymdar jetekshilerinin, biylik ókilderining basyn qosyp nege talqylamaydy degen súraq tuyndaydy. «Qazaq radiosy» býgingi nasihat maydanynda qazaq elining ózindik derbes kózqarasyn, ústanymyn bildirip, shet elding aqparat qúraldarynda kýn sanap ýdep bara jatqan últymyzgha qarsy nasihatqa pәrmendi jauap berui kerek emes pe? Áytpese, «Qazaq radiosynyn» qazaqtyghy qayda? «Radio FM», «Avtoradio» siyaqty kónil kóteruge ghana arnalghan radiolardan qanday aiyrmashylyghy bar?

Áriyne, qazirgi Internet, әleumettik jileler damyghan zamanda kompiuterding týimeshegin bir basyp Arys, Teniz oqighalary turaly aqparatty onay tauyp alugha, efirge toghytyp jiberuge bolady. Biraq jurnalist sol oqighalar ornyna ózi baryp, jaghdaydy óz kózimen kórip habar dayyndasa búl tym bolmasa tyndarmandargha qúrmet dep baghalanar edi ghoy. Qazirgi haline kónilim tolmasa da «Qazaq radiosynyn» bolashaghyna senemin. Sengendikten kósh týzeler degen ýmitpen kónilimdegi renishimdi ashyq aityp otyrmyn.

Marat Ermúqanov

Qyzyljar qalasy 

Abai.kz