Júma, 29 Nauryz 2024
46 - sóz 2646 3 pikir 15 Shilde, 2019 saghat 10:58

Jyrlanghan, biraq týsindirilmegen Tәuelsizdik

Qazaqstan halyqaralyq qúqtyng subektisi me?

IYә! IYә, iyә, iyә! Dombyra ketti әueni әuelep, tu jayyldy jelbirep. Ay-hoy, oi-hoy!

Tәuelsizdikti qaradýrsin romantikamen shendestirip jibergen bizding publisister, aqyn-jazushylar onbaydy. «Óidóit, Tәuelsizdik keldi, aq tang atty!» degennen tanghan joq. Tәuelsizdikting basynan bergi ortasha oqyrman/tyndarman/kórermen retinde aitsam - egemendikti endigәri etek-jeng jinaytyn kezennen góri, enshi alyp, bólek shyqqan kerjalqaudyn: «endi týske deyin úiyqtasam da - ózim bilem!» degenine keltirip jyrlady. Jazushy da, jazghysh ta, sheshen de. Jyrlady, biraq týsindirmedi.

Halyqaralyq qauymdastyq tәuelsiz dep moyyndaumen birge - mindetter de artylady. Shynyn aitu kerek, bizding adamdar mindet jaghyn moyyndaghysy kelmeydi, sebebi ony týsindirmegen. Mysaly, LGBT qúqyqtary. Tabighatyna jat, biraq ony ratifikasiyalamasang - adam qúqyqtaryna baylanysty reytinging týsedi. Al ol reyting - óz kezeginde sening kredit reytinginning bir bóligi. Kreditsiz qaluyng mýmkin.

Aughangha astyqpen gumanitarlyq kómek bermeseng - ol da saghan tәlibterding tynysy turaly aitpay qoyy mýmkin.

Taghy bir kórshine sauda jolyn jenildetip bermesen, bir kýni: «aughan shekarasyn bәring ýshin jalghyz kýzetemin be?» dep, jauynger súrauy mýmkin.

Aytpaqshy, ózing de qulyqqa barasyn. Mysaly, alpauyt elder kapitalyn әkelip, tәuekelge barsa deysin. Sondyqtan qúlaq estimegen jenildikter jasaysyn.

Aytpaqshy, sauda úiymyna mýshe bolu ýshin otandyq óndirushilerge kómek bere almaysyn.

Aytpaqshy, әleumettik baghdarlamalar men jenildikter tym kóp bolsa - grekter siyaqty qúiryqtan bir tebedi. Kóshede jyl boyy ereuildeseng de payda joq.

Aytpaqshy, alpauyttardyng obligasiyalaryn satyp almasan, olar da sening ónimindi almaydy, anau-mynau kelissózderde «aghalyq» qylmaydy.

Aytpaqshy, BÚÚ-daghy dauysyndy da orayy kelse ... satasyn.

Múnday mysaldar jyrtylyp-ayyrylady. Sandәiektermen keltirip otyryp jazugha tútastay bir plast.

Ne boldy? Jogha, búl tirlik bәribir Mәskeu bodandyghynan on myng ese artyq.

Degenmen, «jurnalist әlde aqyn ya sheshen bolghasyn, Tәuelsizdikti bir mysqal artyq týsinemin» degen әperbaqandyq qúrtty. Egemendik jyrlarynda faktografiya ekibastan bolmaydy. Ol bar bolghany - qalyqtaghan býrkit, tolqyndaghan egin alqaby, shauyp bara jatqan jylqylar, ata men bala bolyp shyqty. Sosyn ba, býginde - jeti myng shaqyrym shekarany jalghyz kýzetip beretindey namysy órtenip ókirgender kóp. Dúrys qoy: «úlymyz dep sendirip edinder, endi kәnekiy?» dep otyr ghoy sol.

Songhy ailarda Tәuelsizdikting bastauynda jyrlaghanyn aityp jýrgender kóbeydi. Qaryq qyldyq deydi ghoy. Biraq býgingi problemalardyng kóbi sol - «jyrlardan» bolyp otyr. Jynymdy keltirmesh, kelesi sólkebayyndy al da - jýre ber.

Erlan Ospannyng facebook paraqshasynan

Abai.kz

3 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1575
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2269
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3584