Telefongha "qauipsizdik" sertifikatyn engizu - totalitarizmge jasalghan qadam
Qazaqstanda "qauipsizdik" sertifikaty engizilip jatyr. Búl smartfongha nemese planshetke mәjbýrleu tәrtibimen ornatylatyn baghdarlama. Eger siz ony ornatpasanyz, sizge Feysbuk, Instagramm, Yutub jәne t. b. kóptegen internet resurstaryna qoljetimdilik shekteledi.
Múnyng bәri bizding qauipsizdigimizge qamqorlyq túzdyghymen berilip jatyr. Memleketimiz anyzdaghy hakerlersiz aq jeke adamdar derekterin qorghay almay jatqanda bizding barlyq derekterimizdi qalaysha hakerlerden qorghamaq?
Al endi siz búl sertifikatty smartfongha ornatsanyz, qúzyrly organdar ne istey alady:
1. Sertifikat arqyly memleket sizding qúpiya sózderinizge, loginderge, әleumettik jelilerdegi betterge jәne basqa adamdarmen hat almasugha tipti telegram siyaqty messendjerlerge jәne t. b. qol jetkize alady.
2. Siz VPN paydalana almaysyz.
3. Memleket belgili adamdardyng әleumettik jelidegi betterine kiruin shektey alady. Yaghni, jelide tek biylikke jaqyn blogerler ghana qalady.
4. Memleket kez kelgen adamnyng kez kelgen resursqa qol jetkizuin shektey alady.
5. Memleket kez kelgen sheteldik resurstargha qoljetimdilikti shektey alady.
Búl tek negizgi fishkalary ghana. Men tәulik boyy jýris-túrys pen sizding belsendiliginizdi baqylau mýmkindikteri turaly aitqan joqpyn.
Qysqasha aitsaq, bizdi qalpaqtyng astyna aldy. Totalitarizm jaghyna eng ýlken qadam jasaldy.
Men búghan qaraghanda hakerlerge kóbirek senemin. Olardyng maqsattary men mýddeleri maghan týsinikti jәne olargha qarsy qanday da bir qúraldar bar. Al múnda biz sheneunikterge tolyqtay tәueldi bolamyz.
Mening pikirim: demokratiya jәne adam qúqyghy qorghalmaytyn elde, internetti shekteu jónindegi kez kelgen bastama erkindik qaldyqtaryn túnshyqtyru dep esepteymin.
Marghúlan Seysembaydyng facebook jazbasynan
Abai.kz