Qazaqstan Respublikasynyng Últtyq qoryna eng kóp salyq pen tólemder Atyraudan týsedi.

Men 2017 jyldyng sonynda Atyrauda 1 aigha juyq boldym. Qalanyng jaghdayyna janyng ashidy. Kóshe degen shan-topyraq. Beyne bir Qazaqstannyng qalasy emes, 2015 jylghy jer silkinisen keyingi Katmanduda jýrgen siyaqtysyn. Janbyr jaughan kýni ayaq alyp jýru mýldem mýmkin emec... Jaghalau bop - bos. Jәndikter janyndy kózine kórsetedi. Atyraulyqtardyng Astanada ne ýshin qinalmay jýretinin sol kezde týsindim. Qalanyng shetteri jayly aitpasaq ta bolady. Jana salynghan ýilerding birinshi qabattarynda eshtene de joq. Terezeler synghan. Ishi men asty qoqys. Qaytalap aitam, búl onyng jana móltekaudandaryndaghy jaghday. Áuejayy kip-kishkentay. Dym joq. Bir ghana geyt boldy-au qatelespesem.

Batystyng resursymen Astanany kóterip aldyq. Biraq, sol qalalardyng ózderine jaghday jasaugha bolady ghoy. Kóshelerge qarap búl region Qazaqstandaghy eng kedey túratyn qala ma dep oilaysyn. Jasyl jelek joqtyng qasy. Kózge týrpidey kórinetin qara aghashtardan basqa eshtene de joq. Kópiri men parky bar eken, әiteuir. Oghan da shýkir dedik. Kózjasy bólinetin beziniz isten shyqqan adam bolsanyz, osy qalanyng mektepter men balabaqshalarynyng ghimarattaryna qarap otyryp, kónilinizdi bosatyp eriksiz jylap alugha bolady. Ortalyq kósheler salystyrmaly týrde jaqsy bolghanymen, sәl búrylyp sol ortalyqtaghy ýilerding arasyna kirseniz, eskilikke qarap túryp, kózing auyryp ketedi. Oida joqta bireu kelip «Tovariysh, dolgo nelizya smotreti!» deytin siyaqty. Úzaq qarap túrsan, qúlaytynday. Beyne bir Atyraudy Kenes Ýkimetining kózindey qyp, dәl sol kýiinde arnayy saqtap otyrghanday sezimde boldym.

Kóne Sarayshyqtyng jaghdayyn aitudyng ózi absurd. Qala kóremiz dep barghanymda, tegistelip qalghan 3-4 qabyrghany ghana kórdik. Onyng ózi sәl iyterseng jerge qúlayyn dep túr. Sudyng jary jaqyndap, eski oryndar ýgitilip ketken. Arasynda qúmyra synyqtary sugha aghyp jatyr. Áyteuir, qalanyng orny dep setki tartyp qoyypty. Restavrasiya degen atymen jasalmaghany kórinip túr. Meninshe aldaghy 3-4 jyl jauyn men su tasuy bolsa, Sarayshyqtyng qaldyqtarymen de qoshtasa beretin siyaqtymyz. Týrkistan, Almaty, Jambyl t.b. oblystar Atyraugha qaraghanda kemi 50 ese az salyq tóleydi. Biraq, qalalary әldeqayda kórneki hәm jýieli. Qanshama sheteldik kompaniya bar Atyrauda. Olardyng bergen aqshalaryn «әlgi qaltagha» jiberip, «Patshagha» syilyq jasay bermey, eng bolmasa, az bóligine Atyraudyng jaghdayyn jaqsartugha ne kedergi? Kóne Sarayshyqty qalpyna keltiruge ne kedergi? Osy basqa elderde sheteldik kompaniyalar ózderi enbek etetin qalany gýldendirip jatady ghoy. Ýkimet bylay túryp, әkimshilikterding sharttar qoyyp, әrtýrli jana nysandardy salu, qalany abattandyru boyynsha tәp-tәuir qoldau jasatyp jýr ghoy. Halyqtyng ýii men kýii itting ýishiginen jaman bop túrghanda bizdiki osy ne «qonaqjaylyq» deymin da qarap otyryp.

Elimizding ontýstik, soltýstik, shyghys, ortalyq oblystardyng bәrin qossanyz da, bir ghana Atyraudan týsetin qarjynyng jartysyna da jetpeydi. Bilmegender bolsa, bile jýrinizder. 2018 jyly Atyrau oblysynan Últtyq Qorgha 1 444 398 443 tenge audarylghan eken.

Sadyq Sherimbekting facebook paraqshasynan

Abai.kz