Bayjan Dubay. Temirtaudan qazaqqa mektep búiyrmay ma?
Temirtauda mektep dauy qyzyp túr. Mamyr aiynda, oqu jyly ayaqtalghan son, qaladaghy № 9 mektep liyseyi men № 16 orys mektebin qazaqsha oqu jýiesine kóshiru turaly sheshim qabyldanghan bolatyn. Sebebi, Temirtaudaghy qazaq mektepteri bir qoldyng sausaghynyng sanyna jetpeydi, al orys mektepteri memlekettik tilde bilim beretin oqu oshaqtarynan 5 ese kóp!!! Qaladaghy eki orys mektebin qazaqshalau turaly búiryq shygharghan basshylyqty ata-analar men ústazdardyng sotqa sýiregenine eki aigha juyq uaqyt boldy. Bir qyzyghy, sotqa shaghymdanghan 200 ata-ananyng jýzge juyghy ózimizding qandastarymyz eken!
Anyqtap aitar bolsaq, atalghan aimaqta 3 qazaq mektebi jәne 16 (!) orys mektebi júmys jasaydy. Qazaq mektepterindegi bala sany jyl sanap kóbeyde, tipti, bir synypqa 30 adamnan kelip, oqushylardyng eki auysymnan artyq oqityn kezderi bolghan. Osyny esepke alghan qala basshylyghy 800-ge juyq oqushy bilim alatyn № 9 mektep liyseyi men № 16 orys orta mektebindegi balalardy basqa bilim ordalaryna auystyryp, eki mektepti qazaq balalaryna arnaudy jón dep tauypty.
On alty orys mektebining ekeui jabylghanda jany shygha jazdaghan ata-analar men múghalimderding barmaghan jeri, baspaghan tauy qalmapty. Qarsylyq aksiyasyn qúlaghyna da ilmegen qala basshylyghynyng mektepti qazaqshalaugha tolyghymen kiriskenine shydamaghan olar Astana jaqtan ýmit joghyn sezip, orys bauyrlarynan kómek súrauda. Oghan myna siltemeler dәlel:
Temirtauda mektep dauy qyzyp túr. Mamyr aiynda, oqu jyly ayaqtalghan son, qaladaghy № 9 mektep liyseyi men № 16 orys mektebin qazaqsha oqu jýiesine kóshiru turaly sheshim qabyldanghan bolatyn. Sebebi, Temirtaudaghy qazaq mektepteri bir qoldyng sausaghynyng sanyna jetpeydi, al orys mektepteri memlekettik tilde bilim beretin oqu oshaqtarynan 5 ese kóp!!! Qaladaghy eki orys mektebin qazaqshalau turaly búiryq shygharghan basshylyqty ata-analar men ústazdardyng sotqa sýiregenine eki aigha juyq uaqyt boldy. Bir qyzyghy, sotqa shaghymdanghan 200 ata-ananyng jýzge juyghy ózimizding qandastarymyz eken!
Anyqtap aitar bolsaq, atalghan aimaqta 3 qazaq mektebi jәne 16 (!) orys mektebi júmys jasaydy. Qazaq mektepterindegi bala sany jyl sanap kóbeyde, tipti, bir synypqa 30 adamnan kelip, oqushylardyng eki auysymnan artyq oqityn kezderi bolghan. Osyny esepke alghan qala basshylyghy 800-ge juyq oqushy bilim alatyn № 9 mektep liyseyi men № 16 orys orta mektebindegi balalardy basqa bilim ordalaryna auystyryp, eki mektepti qazaq balalaryna arnaudy jón dep tauypty.
On alty orys mektebining ekeui jabylghanda jany shygha jazdaghan ata-analar men múghalimderding barmaghan jeri, baspaghan tauy qalmapty. Qarsylyq aksiyasyn qúlaghyna da ilmegen qala basshylyghynyng mektepti qazaqshalaugha tolyghymen kiriskenine shydamaghan olar Astana jaqtan ýmit joghyn sezip, orys bauyrlarynan kómek súrauda. Oghan myna siltemeler dәlel:
http://www.russkie.org/index.php?module=printnews&id=22504
http://www.rus-obr.ru/days/12232
Oryssha bilim beretin eki mektep jabyldy dep, Reseyden kómek dәmetken temirtaulyq orystardyng jaghdayy osynday. Oryssha eki mektep jabylsa, qalghan 14 mektepke balalaryn ornalastyrugha bolady ghoy. Qazaq tolerantty ghoy. Al orystar nege qazaqqa toleranttylyq tanytpaydy? Onyng ýstine, múghalimderding júmyssyz qalmaytynyn, ózge bilim ordalaryna ornalasugha bolatynyn aitady basshylyq. Temirtau qalasy bilim, dene tәrbiyesi jәne sport bólimining basshysy Baqshagýl Rahimova kim qayda baryp shaghymdansa da, eki mektepting qyrkýiekte qazaqsha bilim beretinin aitady. Býginde mektepke mamandardy jinau-jasaqtau jýrgizilip jatyr.
«Qazaqstanda orys mektebin jauyp jatyr!!!» dep yshqynghan dauystardy ghalamtordan jii estuge bolady. «Balalarymyz nege ózge mektepke baru kerek?! Olar basqa ortagha ýirenisip ketkenshe psihologiyalyq túrghydan soqqy alatynyn bilesiz be?» dep qasqayyp túryp aldy olar. Mәselege eldegi barlyq orys úiymdary, kommunistik partiya ókilderi belsenip qatysyp jatyr. Qazaqtyng ziyalylary men últshyl úiymdary elden kóship ketkendey әser etedi.
Biz memleketti qúraushy últ bola túra, keng baytaq qazaq jerining iyesi bola túra, bir synypta qystyrylyp otyrghan balalarymyzdyng qúqy ayaqasty boldy dep aiqay-shu shygharmaymyz. Qarsylyq kórsetpeymiz. Basqa týsken osy eken dep, qúldyq úra jónelemiz...
Estuimizshe orys belsendileri men orys elshiligi Temirtaudaghy «mektep dauy» turaly aqparattardy ýkimet basshysy Kәrim Mәsimovting qúlaghyna jetkizipti. «Últtar dostyghy» degendi estise ishken asyn jerge qoyatyn premierding manyndaghylar Qaraghandy oblysy men Temirtau qalasynyng basshylaryna «mәseleni ushyqtyrmay, jyly jauyp tastandar» degen tapsyrmany bergeli jatqan synayly. Búnyng ótirik-shynyn býgin ayaqtalatyn sot sheshimi anyqtaydy dep týsinemiz. Sot otyrysyna qatysty maqalany jaqyn arada jariyalaytyn bolamyz.
«Abay-aqparat»
