Forbes.kz: Қазақстанның ең ықпалды 50 бизнесмені – 2023. Ықпалды адамдар рейтингі жасалғаннан бері тізімді бірінші рет басқа адам бастап тұр.

Қазақстандағы ең ықпалды бизнесмендердің алғашқы рейтингі 2011 жылдың қазан айында шығарылған. Содан бері бірінші орынды Тимур Құлыбаев пен Болат Өтемұратов алма кезек иеленіп келді. Он үшінші рет жасалған статистикада екеуі де көш басынан көрінбеді. Биыл бұл тізімді Kaspi.kz негізін қалаушы және ең ірі үш акционердің бірі 54 жастағы Вячеслав Ким бастады. Осыдан 13 жыл бұрын ол 15-ші орында болған.

Рейтингтің ұзын тізіміне елдің ең танымал және белсенді 80-нен астам бизнесмендері кірді. Олардың ішінен зерттеу тобы капитал, қызметкерлер саны және 2022 жылға есептелген салықтар бойынша жиынтық ұпайлар бойынша ең жоғары нәтиже көрсеткен 62 қатысушыны таңдады. Бұл тізімді бес балдық шкала бойынша сарапшылар бағалады, оның құрамына бизнес өкілдері (қатысушылардың өздерін қоспағанда), бизнес-қауымдастықтардың басшылары, саяси және қоғам қайраткерлері, сарапшылар мен іскерлік БАҚ журналистері кірді. Қысқа тізімді жасау кезінде сараптамалық бағалау ең жоғары салмаққа ие болды – 60%. Қатысушылардың жасы 2023 жылдың 1 қазаны бойынша есептелді.

Сонымен, ықпалды әрі 50 бизнесменнің тізімі төмендегідей:

1. Вячеслав Ким

Әртараптандырылған бизнес | 54 жаста

Kaspi.kz акционері және Директорлар кеңесінің төрағасы, компанияның 23,40% акциясына иелік етеді. Мажоритарлық акционер «Альсеко» АҚ болып табылады, ол арқылы «Астана-ERC» ЖШС бақылайды. Сондай-ақ «ELTOP Soft» ЖШС және «Позитив Инвест» ЖШС акциялары бар.

Өткен жазда Лондон қор биржасында өзінің жартыжылдық есебінде Kaspi келісімдер аясында Kolesa Group-тың 39,76% сатып алғанын және акционер Михаил Ломтадзеден басқа 11% басқаруға алынғанын жариялады. Осылайша, Kaspi 51% дауысқа ие болады және Kolesa Group басқаруында бақылауға ие болады. Мәміле сомасы $88,5 млн (шамамен 39 млрд теңге) құрайды. «Kolesa Group» Қазақстанда екі қызмет бойынша танымал: Kolesa.kz және Krisha.kz, және тағы бірі Market.kz Kaspi экожүйесіне біріктірілген және қазір «Kaspi-ads» ретінде белгілі. Өзбекстанда компанияны Kolesa.kz жергілікті аналогы Autoelon.uz сервисі ұсынады. Kaspi бірнеше жылдан бері Әзірбайжанда да осындай қызметтерді дамытып келеді.

Вячеслав Ким – Қазақстан таэквондо федерациясының президенті, Қазақстан Республикасы Спорттық жекпе-жек және күш қажет ететін спорт түрлері конфедерациясы Атқару комитетінің төрағасының орынбасары және мүшесі, Алматы триатлон федерациясы ҮЕҰ Қамқоршылық кеңесінің мүшесі, басқарма мүшесі. Қазақстан қаржыгерлер қауымдастығының, «РФМШ» КЕАҚ директорлар кеңесінің мүшесі, «Физмат» қоры» ҚҚ Қамқоршылық кеңесінің мүшесі, «Мейірім» ерікті қоғамы» ҚҚ Қамқоршылық кеңесінің төрағасы.

2. Болат Өтемұратов

Әртараптандырылған бизнес | 65 жаста

«ForteBank» АҚ-ның 81,82% акциясына иелік етеді (екінші ірі акционер – 7,5% үлесімен оның ұлы Алидар). Сондай-ақ, «КаР-Тел» ЖШС және «Скай Мобайл» жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің (тиісінше Қазақстан мен Қырғызстандағы Beeline байланыс операторлары), RG Gold алтын өндіруші компаниясында 65% акцияларына ие. Оған Астанадағы, Венадағы және Мәскеудегі Ritz-Carlton қонақүйлері, Ақмола облысындағы Rixos Borovoe, Қазақстандағы Burger King франшизасы, Global Development даму компаниясы, Қарағандыдағы Сары-Арқа әуежайындағы үлесі, ақпарат және Informburo.kz аналитикалық интернет-порталы, 31 арна сауда-ойын-сауық компаниясының акциялары, Video International Kazakhstan медиа-жарнама нарығының операторы (50%), Narxoz университеті және Астана мен Алматыдағы Хэйлибери мектептері тиесілі.

Болат Өтемұратов қамқоршылық кеңесі қорының негізін қалаушы және мүшесі, Қазақстан теннис федерациясының президенті, Қазақстан Республикасы ҰОК атқарушы комитетінің мүшесі, Халықаралық теннис федерациясының вице-президенті және директорлар кеңесінің мүшесі (ITF) және осы спорт түрін дамыту қорының негізін қалаушы.

3. Тимур Құлыбаев

Әртараптандырылған бизнес | 57 жаста

Кәсіпкердің ең ірі активі – «АЛМЭКС» холдинг тобы, ол арқылы ол әйелі Динара екеуі «Қазақстан Халық Банкі» АҚ-ның 69,52 пайызын бақылайды және «Altyn Bank» АҚ-ның 40 пайызына иелік етеді. Топ Қазақстан, Қырғызстан, Өзбекстан және Грузияда жұмыс істейді.

Құлыбаев сонымен қатар «Вилед» және «Емдеу» топтарындағы акциялары және «Joint Technologies» ЖШС бақылауын кіретін әртараптандырылған «Кипрос» ЖШС иелік етеді. Соңғысының құрылымына «Қамқор Менеджмент» ЖШС, «PetroRetail» ЖШС (QazaqOil жанармай құю станциялары желісі), «SilkwayTransit» ЖШС, «PTC Holding» ЖШС, «Petrolex Group» ЖШС (Petrolex Group) және т.б. акциялары кіреді.

Кәсіпкер Алматы, Астана, Атырау, Ақтөбе, Ақтау, Шымкент және Дубайда жалпы ауданы 950 мың шаршы метр коммерциялық жылжымайтын мүлікті басқаратын «Mercury Properties» ЖШС-нің үлесіне ие.

Қазақстан Республикасы ҰОК президенті және Атқару комитетінің төрағасы, Kazenergy қауымдастығының төрағасы, Қазақстан бокс федерациясының құрметті президенті, ХОК Olympism365 комиссиясының мүшесі, Азия ұлттық олимпиадалық комитеттері қауымдастығының мүшесі.

4. Владимир Ким

Металдар, қаржы | 62 жаста

KAZ Minerals Ltd акционері, президенті және атқарушы емес директоры. Оның иелігіне Павлодар облысындағы Бозшакөл және Шығыс Қазақстан облысындағы Ақтоғай ашық кеніштері, Шығыс Қазақстандағы үш жерасты кеніші және Қырғызстандағы Бозымшақ алтын-мыс кеніші кіреді.

Шілдеде топ «ГДК Баимская» жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің иеліктен шығарылғанын жариялады, ол арқылы Чукотка автономиялық округіндегі (Ресей) осы аттас Баимская кен орнына ие болды. Сатып алушы Trianon Limited компаниясы, АХҚО-да тіркелген және KAZ Minerals акционерлері Владимир Ким мен Олег Новачукке тиесілі.

«Қазақмыс Корпорациясы» ЖШС және «Bank RBK» АҚ акцияларының басым бөлігіне иелік етеді.

«Қазақмыс мыс» АҚ Директорлар кеңесінің мүшесі.

5. Тимур Турлов

Fintech | 35 жыл

«Freedom Finance Bank Kazakhstan» АҚ (бұрынғы Kassa Nova Bank), «Freedom Finance Insurance» сақтандыру компаниясы» АҚ, «Өмірді сақтандыру компаниясы» АҚ жалғыз қатысушысы болып табылатын «Фридом Финанс» АҚ арқылы Қазақстанда жұмыс істейтін Freedom Holding Corp. инвестициялық тобының негізін қалаушы және мажоритарлық акционері.

Freedom Holding Corp. бас директоры, Freedom Finance Insurance, Freedom Finance Life, Freedom Finance Bank Kazakhstan директорлар кеңестерінің төрағасы, «Кселл» АҚ Директорлар кеңесінің мүшесі.

Қазақстан шахмат федерациясының президенті, Қазақстан футбол федерациясының атқарушы комитетінің мүшесі, Freedom QJ League жастар футбол лигасының тең құрылтайшысы және қамқоршылық кеңесінің төрағасы, Қазақстан қаржыгерлер қауымдастығы басқармасының мүшесі, қатысушы IQanat білім беру жобасының, YPO Kazakhstan-ның мүшесі.

6. Александр Машкевич

ТМК, қаржы | 69 жаста

Патох Шодиевке, Ибрагимовтар отбасына және Қазақстан Республикасының үкіметіне ортақ иелік ететін Eurasian Resources Group (ERG) акционері және директорлар кеңесінің төрағасы. Топқа ТНК Қазхром, Соколов-Сарыбай тау-кен байыту өндірістік бірлестігі, Қазақстан алюминийі, Қазақстан электролиз зауыты және т.б. кіреді.

Шодиев және Ибрагимовпен бірге ол «Еуразиялық қаржы компаниясы» АҚ, «Еуразиялық өнеркәсіптік компания» АҚ және «Еуразиялық өндірістік компания» ЖШС иелік етеді.

«Еуразиялық қаржы компаниясы» АҚ және «Еуразиялық банк» АҚ директорлар кеңестерінің төрағасы, Қазақстан Республикасы Президенті жанындағы Шетелдік инвесторлар кеңесінің мүшесі, Қазақстан Республикасы Ат спорты федерациясының құрметті президенті.

7. Нұрлан Смағұлов

Автобөлшек, машина жасау, дамыту | 58 жаста

Құрамында Astana Motors, MEGA сауда орталықтары желісі (MEGA Alma-Ata, Алматыдағы MEGA Park және Астанадағы MEGA Silk Way) және пайдаланылған автокөліктер айналасындағы экожүйені дамытушы MyCar жобасы (онлайн жарнамалар) кіретін Astana Group холдингінің негізін қалаушы және төрағасы.

Нұрлан Смағұлов қорының құрылтайшысы және қамқоршылық кеңесінің мүшесі.

8. Айдын Рахымбаев

Құрылыс | 51 жаста

BI Group холдингінің акционері және Директорлар кеңесінің төрағасы.

IQanat білім беру жобасының бастамашысы және тең құрылтайшысы Арманжан Байтасовпен бірге (№24 рейтинг), Quantum STEM Schools мектептер желісінің Берік Қаниевпен (сонымен бірге №24) тең құрылтайшысы, «Ұлттық Бала асырап алу агенттігі» және «Аналар үйі», YPO Kazakhstan қатысушысы.

9. Александр Белович

Құрылыс | 68 жаста

Александр Белович - ұлы Павелмен бірге иелік ететін «Базис-А» корпорациясының негізін қалаушы және директорлар кеңесінің төрағасы.

«Атамекен» Ұлттық кәсіпкерлер палатасының төралқа мүшесі және құрылыс және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық комитетінің төрағасы, Қазақстан Республикасы Су спорты федерациясының вице-президенті.

10. Эдуард Огай

Металдар | 53 жаста

Эдуард Огай құрамына «Қазақмыс Корпорациясы» ЖШС кіретін «Kazakhmys Copper» АҚ-ның 30% иелік етеді. Сондай-ақ, екі баласымен бірге осы аттас көмір кен орнын игеріп жатқан «Қаражыра» АҚ-ның 70 пайызын бақылайды.

«Kazakhmys Copper» АҚ директорлар кеңесінің мүшесі, Қазақстан футбол федерациясының атқарушы комитетінің мүшесі.

Сонымен қатар, бұл тізімде:

11. Шухрат Ибрагимов (37 жаста)

12. Олег Новачук (52 жаста)

13. Раимбек Баталов (52 жаста)

14. Ғалымжан Есенов (41 жаста)

15. Еркін Татишев (47 жаста)

16. Дінмұхамет Ыдырысов (58 жаста)

17. Бақытбек Байсеитов (65 жаста)

18. Данияр Абулгазин (53 жаста)

19. Айдан Карибжанов (51 жаста)

20. Кеңес Рақышев (44 жаста)

21. Александр Клебанов (60 жаста)

22. Алмас Сұлтанғазин (59 жаста)

23. Серікжан Сейтжанов (74 жаста)

24. Арманжан Байтасов (53 жаста)

24. Берік Қаниев (53 жаста)

26. Андрей Лаврентьев (44 жаста)

27. Эдуард Ким (58 жаста)

28. Қанат Көбаев (47 жаста)

29. Сайдулла Қожабаев (64 жаста)

30. Ельдар Абдразаков (50 жаста)

31. Қайрат Итемгенов (52 жаста)

32. Эльдар Сарсенов (38 жаста)

33. Марғұлан Сейсембаев (56 жаста)

34. Қайрат Мажибаев (55 жаста)

35. Бахаридин Аблазимов (54 жаста)

36. Серік Толукпаев (52 жаста)

37. Фаррух Махмудов (47 жаста)

38. Ерлік Балфанбаев (59 жаста)

39. Иван Сауэр (65 жаста)

40. Айдарбек Қожаназаров (39 жаста)

41. Бауыржан Оспанов (55 жаста)

42. Ораз Жандосов (61 жаста)

43. Александр Дериглазов (54 жаста)

44. Владимир Денисов (63 жаста)

45. Рустам Карагойшин (40 жаста)

46. Марат Сарсенов (56 жаста)

47. Раушан Сагдиева (61 жаста)

48. Марат Баккулов (50 жаста)

49. Алмас Құдайберген (44 жаста)

50. Алмас Чукин (62 жаста) бар.

Abai.kz