(Cурет Азаттық радиосының сайтынан алынды)
2006 жылдың 14-ші шілдесі. Қазақ билігі қалаға қоныстанған қазаққа тұңғыш рет қол көтерген күн! Алматының іргесіндегі «Шаңырақ» ықшам ауданындағы бос жерге өз еріктерімен қоныс тепкен қазақтың мәселесін шеше алмаған қалалық билік жұдырыққа жүгініп, өз жерінде, бейбіт жатқан қазақты жау шапқандай қылып, жылы ұясын талқандап, сол бір бас жарылып, қол сынған оқиғаға Арон Атабек бастаған бір топ азаматты кінәлі деп тауып, алдын 18 жылға соңын 14 жылға соттап жіберген болатын.
Содан бері, міне, 10 жыл өтті. Арагідік тәуелсіз БАҚ-ы ғана тар есік, тар босаға қапаста жатқан, шаңырағын қорғағаны үшін істі болып сотталып кете барған азаматтардың абақтыдағы халінен қалың жұртты хабардар етіп келеді. Көбі ол кезді ұмытты.
Таңғы 4-тер шамасында шағын ауданға мұздай қаруланған жасақ жақындап келе жатты. Қолда барын қалқан еткен халықтың шарасыздығы сондай, бiрi жұдырықтай тастарды үйiп, ендi бiрi газ баллондарын дайындап, ендi бiрi бөтелкеге бензин құйып әбiгерге түсiп жатты. Өз жұртының шаңырағын қиратуға шiмiрiкпеген қалың нөпiр таяған сайын, жанұшырған тұрғындар өз елiнде өгей екенiне ашынды. Жәрдем тiлеп жаутаңдаған үкiметi мен жергiлiктi басқару органдары қарулы топты жiбердi.
Қоғам қайраткерлерi мен саясаткер азаматтар халыққа басу айтып, келiссөз жүргiзуге күш жұмсады. Алайда ымыраға келiп, керi шегiнген тұрғындарды тарпа бас салған қарулы топ онсыз да кемерiне жеткен ызаны қайнатып жiберген. Жоғарыдан түскен бiр ауыз бұйрықтан соң жұртқа лап қойған полицейлердi аяқ астында тапталған ақ жаулықты ана да, шырқырай жылаған бала да тоқтата алмады. Қолдарына түскен затымен қорғанып, бас сауғалаған шаңырақтықтарды қандастары, қазақтың балалары соққының астына алып жатты. Өлiм мен өмiрдiң ортасында арпалысқан жұрттың өз баласы жағасына жармасып, жон арқасын өз баласының таяғы осып, тiлдi. Несiбесiнен қағылып, қаңғыған халықты билiктiң жандайшаптары аямады. Баласы мен анасы аңыраған қырғында бiр полицей жұрттың қолына түседi. Жарақаттанған оны шаңырақтықтар өз үйiне кiргiзiп алады. “Кепiлге алынған құқық қорғаушыны құтқару” операциясын бастап, соны сылтау етiп екiншi рет шабуыл жасауға бұйрық берiледi. Халыққа араша түскен, Алматыдан келген адамдардың көмегiмен әлгi “кепiлдiкке алынған” жедел әрекет ету арнайы отряды жауынгерiнiң киiмiн киген Әнес Естемесов аман-есен босатылады. Погон таққандар “Бас көтерушiлер” адамымызды босатса, шабуыл жасалмайды” деген уәдесiнде тұрмайды. Сөйтiп екi жақтың бейбiт келiсiмге келуiне жасалған әрекеттiң бәрi зая кеттi. Екiншi рет арқырай ұмтылған полицейлердiң арыны сұмдық едi. Жолындағының барлығын жапырып, бас-көзге қарамады.
Қырғын қақтығыстың салдарынан 24 жастағы полиция қызметкерi қаза тапты. Осы iске байланысты 25 адам тұтқындалып, төртеуi сотталды. “Шаңырақтағы” оқиғаның басты себепкерi, халықты үгiттеп бассыздықты ұйымдастырушы ретiнде Арон Атабек сот үкiмiмен 18 жылға бас бостандығынан айырылды. Сонымен қатар Құрманғазы Өтегенов, Ерғанат Тараншиев пен Рүстем Тұяқовтар да 14-16 жыл аралығында түрмеге жабылды. Оларға байланысты сот процесi де қитұрқы саясат пен көптеген заң бұзушылықтарға толы болғанын азаматтық қоғам өкiлдерi әлiге дейiн айтады.
Abai.kz
