«Qytay az últtargha qarsy «genosidti» әli moyyndamay otyr»
AQSh Preziydenti Donalid Tramqa hat
Asa mәrtebeli Donalid myrza!
Sizding keshe (28.11.2019) Gonkongtegi «Adam qúqyghynyng búzyluyna kinәli» Qytay jәne Gonkongting resmy túlghalaryna sanksiya saludy qarastyratyn zang jobasyna qol qoyghan aqparatty oqyp, qatty quandym.
Atalghan Zang jobasynyng qabyldanuy – jarty jyldan beri adam qúqyghy jәne demokratiyany qorghau jolynda tynbay kýresken Gonkong halqy ýshin zor qamqorlyq jәne әdiletti sheshim boldy dep esepteymin. Sonday-aq, Gonkongting avtonomiyalyq mәrtebesining óz dengeyinde saqtaluyna da óz ýlesin qosady dep senem!
Al, songhy ýsh jyldan beri Qytaydyng Shynjang ólkesindegi úighyr, qazaq jәne qyrghyz qatarly az sandy últtardyng da jappay sayasy qysymgha úshyrap, konslagerilerge milliondap qamalyp jatqany turaly Sizding jәne býkil dýniyejýzi halqynyng habardar ekenin men jaqsy bilem.
Qytaydan Qazaqstan Respublikasyna qonys audarghan qazaqtar, «Atajúrt» úiymy atalghan gonasidtik janyshtau qimylyn әlde neshe mәrte dәleldese de Qytay ýkimeti moyyndamay keledi.
Búl az deseniz, AQSh-tyng «New York Times» gazeti jariyalaghan Qytaydyng Shynjandaghy lagerilerge qatysy bar 400 betten asatyn qúpiya qújatty da «feyk» dep mәlimdedi.
Qazaqstan Respublikasynyng Syrtqy ister ministri Múhtar Tileuberdi myrza 2019 jylghy 4 qazangda Qytay mәlimetine sýienip, «Qytayda oqytu ortalyqtarynda otyrghan etnikalyq qazaq joq. Búl aqparat rastaldy» dep mәlimdedi.
Biraq, 2019 jylghy 19 qarashada jәne 27 qarashada «Aqedil» jastar shygharmashylyghyn qoldau qory» qoghamdyq birlestigi úiymdastyp ótkizigen eki retki baspasóz jinalysy búl aqparattyng jalghan ekenin taghy dәleldedi. Qayta, jazyqsyz sottalghan, konslagerilerde qamaqta otyrghan jәne shetelge shyghu qúqyghy shektelgen etnikalyq qazaqtardyng tipti de kóp ekenin anyqtap berdi.
Eng ókinishtisi, «Aqedil» qoghamdyq birlestigi úiymdastyrylghan jinalysqa arnayy shaqyrylghan Qytaydyng Qazaqstandaghy tótenshe jәne ókiletti elshisi Chjan Syao "Shynjandaghy lagerilerde qazaqtar qamauda otyr" degen osy aqparatty (https://www.azattyq.org/a/kazakhstan-china-ambassador/30295108.html ) jәne de «jalghan» dedi...
Qysqasy, Qytay biyligi Birikken Últtar Úiymy Bas Assambleyasynyng rezolusiyasymen 1948 jylghy 10 jeltoqsanda № 217 A (III) qabyldanghan «Adam qúqyqtarynyng jalpygha birdey deklarasiyasynda» kórsetilgen mindettemelerdi ayaqqa taptap otyr.
Óziniz jaqsy bilesiz, qazaq – beybitshilikti sýietin eng әdiletti últ. Jana ghana Tәuelsizdigin alghan jas memleketting preziydenti Núrsúltan Nazarbaevtyng azamzatqa apat әkelgen Semey poligonyn jauyp, jappay qyryp-joyatyn Yadrolyq qarudan bas tartuy – sonyng aiqyn dәleli!
Adamnyng qúqyghy men bostandyghyn eng basty qúndylyq dep esepteytin әlemdegi eng yqpaldy derjava – AQSh-tyng eng әdiletti Preziydenti retinde Sizden Shynjandaghy týrki tektes az sandy últtardyng qúqyghy men erkindigin qorghaugha baghyttalghan taghy bir arnauly Zang jobasyn qabyldauynyzdy ótinip súraymyn!
Izgi niyetpen,
Auyt Múqiybek
Abai.kz